nieuws

Vergeten Verhalen: post vanuit het bombardement

Een zwartgeblakerde envelop maar het adres is nog zichtbaar. De brief is kort na het bombardement op Rotterdam op de post gedaan in het centrum van de stad. Het centrum dat brandend en rokend achterblijft nadat de bommen zijn gevallen.
Het briefje vertelt het verhaal van Jaap Kroes, zijn echtenote en hun anderhalf jaar oude zoon Rolf in de meidagen van 1940. De dreiging van oorlog is te voelen in ons land. Jaap Kroes wordt met zijn gezin tijdens de mobilisatie gedetacheerd in Rotterdam.
Ze worden ondergebracht aan de Adriaen van der Doeslaan in Hillegersberg. Kort daarna verhuizen ze naar de Kortenaerstraat in het centrum.
Op 10 mei gaat Jaap Kroes vroeg in de ochtend naar de compagnie waarvan hij commandant is. De eenheid is gelegerd in een school aan de Speelmanstraat in Kralingen.
De eenheid bestaat grotendeels uit ongeoefende geniesoldaten. Dat is de reden dat kolonel Scharroo verboden heeft om handgranaten uit te reiken. Iedere soldaat krijgt tien geweerpatronen de man.

Vergiet

Als Kroes al van huis is, wordt er aan de deur gerammeld en een verhitte soldaat met een vergiet op z'n hoofd meldt dat Kroes onmiddellijk moet komen omdat het oorlog is. Het is nooit duidelijk geworden waar de helm van de soldaat is gebleven.
De compagnie van Kroes wordt die dag naar het toenmalige station Delftse Poort gedirigeerd. Dan wordt het 14 mei. De hoofdbewoner van het pand aan de Kortenaerstraat waar het gezin Kroes woont, beseft als eerste dat er iets verschrikkelijks staat te gebeuren. Als hij het zware brommende geluid van de aanvliegende Henkels hoort, roept hij onmiddellijk:
"Mevrouw Kroes, mevrouw Kroes, de kelder in en vlug wat!". Zij antwoordt: "Dat zal niet gaan want mijn kind ligt te slapen". Toch laat zij zich overhalen en dat is maar goed ook.

Ingestort

Een bom valt op het dak van het huis, schampt de nok en slaat de hele achtergevel eruit. De woonruimte van mevrouw Kroes is volledig ingestort.
Mevrouw Kroes staat te beven en eenmaal van de schrik bekomen, zoekt zij met haar kind op de arm een uitweg. Dwars door brandend Rotterdam. Ze is op dat moment ook zwanger en heeft ondertussen geen idee hoe het haar echtgenoot is vergaan. Ze gaat op weg naar haar ouders in Den Haag.

Briefje

Jaap Kroes heeft het bombardement overleeft en hij wil op zijn beurt aan zijn vrouw laten weten dat hij het er levend van af heeft gebracht. Hij schrijft haastig een kattebelletje en adresseert dat aan zijn schoonouders in Den Haag. Hij gooit het briefje in een brievenbus.
De stad brandt en ook de brievenbus moet gloeiend heet geweest zijn want de envelop is aan alle kanten geschroeid en verkoold maar het adres is nog leefbaar. De brief wordt dan ook 'gewoon' bezorgd in Den Haag.

Ingelijst

Mevrouw Kroes is daar inmiddels ook en de boodschap van haar man Jaap heeft haar dus bereikt. Het kattebelletje is altijd door de familie bewaard. Het wordt ingelijst en komt uiteindelijk bij oudste zoon Rolf op de schoonsteen zijn.
Het ingelijste briefje dat geschreven is kort na het bombardement op Rotterdam van 14 mei 1940 is inmiddels te vinden in Museum Rotterdam 40-45 NU.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl