nieuws

Vergeten Verhalen: Opbouwdag op 18 mei

Van 1947 tot 1970 viert Rotterdam 'Opbouwdag'. Een dag waarop stil wordt gestaan bij de mijlpalen van de wederopbouw. Vooruit kijken is het devies in die periode, voor terugkijken en herdenken is geen tijd.
Als vaste datum voor Opbouwdag wordt 18 mei gekozen. Op 18 mei 1940 - vier dagen na het verwoestende bombardement - krijgt stadsarchitect Witteveen de opdracht om een plan te gaan maken voor de wederopbouw van het centrum.
Al een een dag na het bombardement wordt er nagedacht over het opbouwen van Rotterdam. Arie van der Schoor van het Stadsarchief Rotterdam: "De stad brandde letterlijk nog en de voorzitter van de Kamer van Koophandel K.P. van der Mandele belegde al een vergadering over hoe het nu moest met de wederopbouw. De gemeente kon natuurlijk niet achterblijven en kort daarna kwam de opdracht voor Witteveen".

Eerste keer in 1947

Tijdens de oorlog is er uiteraard geen sprake van Opbouwdag. In 1947 wordt voor het eerst gehouden, op 17 mei want de 18e is dat jaar op de zondag. Opnieuw is K.P. van der Mandele de stuwende kracht. Burgemeester Oud geeft het startsein voor het onderzoek naar de restauratie van de Laurenskerk en wethouder Meertens is bij de oplevering van 500 huizen in de Carnissebuurt. Ook wordt de eerste paal voor het Groothandelsgebouw geslagen.
Opbouwdag wordt al snel een traditie. In de jaren vijftig en zestig wordt er elk jaar wel een mijlpaal bereikt in de wederopbouw. In 1948 wordt het Bouwcentrum geopend. Koningin Juliana en Prins Bernhard komt op 18 mei 1949 naar Rotterdam voor het schouwspel 'Wij willen bouwen' op het Kasteel van Sparta. Tweeduizend jongeren doen daaraan mee.

Centraal Station

Juliana komt in 1952 weer voor Opbouwdag naar Rotterdam. Ze legt de eerste steen bij het begin van de restauratie van de Laurenskerk. De hal van het Centraal Station - ontworpen door Sybold van Ravensteyn - wordt geopend in 1957 tijdens Opbouwdag.
Tijdens de jaren zestig neemt de kritiek op Opbouwdag toe. Het zou teveel een feestje voor autoriteiten zijn en niet meer voor de Rotterdammers. Toch worden er in die jaren nog wel successen gevierd op 18 mei zoals in 1966 met de opening van De Doelen.

Einde

"De naam Opbouwdag komt in de kranten voor het laatst voor in 1970", vertelt Van der Schoor. "Op 18 mei blijven er wel allerlei evenementen zoals Binnenstadsdag door Rotterdam Promotie waar later Rotterdam Festivals uit voortkomt, maar het is dan wel over met Opbouwdag."
Terugkijkend op de periode 1947-1970 waarin Opbouwdag gevierd is, valt de conclusie te trekken dat Opbouwdag van grote betekenis is geweest voor Rotterdam. Historicus Van der Schoor: "Het heeft Rotterdam door een moeilijke periode geholpen, er moest veel gebeuren en je moet dan ook iets kunnen laten zien. Het heeft het idee aan Rotterdammers gegeven van 'kijk wij kunnen wat, we zijn trots op de stad'. Het hele verhaal van de wederopbouw is Rotterdams geworden, terwijl er meer steden in Nederland in puin lagen".

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl