nieuws
Tekenonderwijs: van natekenen tot vrije expressie
Het vak tekenen wordt sinds de 19e eeuw op school gegeven. Het is ontstaan op ambachtsscholen. In het midden van de 19e eeuw is er behoefte aan goed opgeleide werklieden. Zij moeten niet alleen werktekeningen kunnen lezen, maar ook maken.
Het tekenonderwijs is aanvankelijk dus iets van het voortgezet onderwijs. Tijs van Ruiten van het Nationaal Onderwijsmuseum: "Het ambachtsonderwijs besteedt veel aandacht aan tekenen en dat wordt door het hele voortgezet onderwijs overgenomen. Dan druppelt het vanzelf door naar het lager onderwijs".
In eerste instantie wordt er tijdens de tekenles vooral nagetekend. Dat past bij de tijd. Veel 19e eeuwse kunstenaars tekenen ook dingen na van hun voorgangers. "Dat natekenen zie je dwars door het hele onderwijs heen, van lagere school tot voortgezet onderwijs wordt er nagetekend van voorbeelden", vertelt Van Ruiten.
Leerlingen moeten simpele vormen natekenen, bijvoorbeeld de Tekenmodellen van Dupuis. Dat zijn bijvoorbeeld een kegel, kubus, een bol of een bloemmotief. Tot na de Tweede Wereldoorlog is het natekenen van voorbeelden leidend geweest in het tekenonderwijs.
In de jaren zestig wordt vrije expressie ingevoerd bij de tekenles. Vanaf 1974 wordt er geëxperimenteerd met tekenen als eindexamenvak op het voortgezet onderwijs.
Tekenen op school is er niet alleen 'omdat het leuk is'. Van Ruiten: "Het is goed voor de motorische ontwikkeling en het ontwikkelen van de creativiteit van een kind".
In de collectie van het Nationaal Onderwijsmuseum zijn tienduizenden tekeningen die gemaakt zijn tijdens tekenlessen. De oudste zijn uit het jaar 1860.
In de collectie van het Nationaal Onderwijsmuseum zijn tienduizenden tekeningen die gemaakt zijn tijdens tekenlessen. De oudste zijn uit het jaar 1860.
