nieuws
De Eerste Vrije Statenvergadering in Dordrecht
Een geheime vergadering in Dordrecht is de basis van het vrije Nederland zoals we dat nu kennen. Op 19 juli 1572 komen vertegenwoordigers van Hollandse steden bij elkaar en besluiten Willen van Oranje te steunen in zijn strijd tegen de hertog van Alva.
De mannen ontmoeten elkaar in het Hof van Dordrecht. Op die plek is nu museum het Hof van Nederland. Daar wordt stil gestaan bij de Eerste Vrije Statenvergadering van 19 juli 1572.
Marianne Eekhout van het Hof van Nederland: "Wat de meeste mensen weten van het jaar 1572 is 1 april. Op 1 april wordt Den Briel veroverd door de Geuzen". De Geuzen is een legertje Calvinisten dat de zee op is gegaan nadat ze door de hertog van Alva uit de Zuidelijke Nederlanden zijn verdreven.
Ze hebben meegedaan aan een invasieleger van Willem van Oranje en op 1 april hebben ze Den Briel dus veroverd. De Nederlandse steden moeten dan besluiten of ze zich aansluiten bij Willem van Oranje en de Geuzen of dat ze trouw blijven aan de koning van Spanje en de hertog van Alva.
Initiatief
Het initiatief voor de vergadering in Dordrecht komt van Willem van Oranje. Hij vraagt aan de steden van Holland 'wat gaan we doen aan de onderdrukking door Alva?'. Willem van Oranje schrijft een brief aan Gouda waarin hij de stad vraagt om een vergadering te organiseren.
"Gouda zegt dat zij niet het eerste recht hebben. Dat heeft Dordrecht, als oudste stad van Holland", vertelt Marianne Eekhout. "Dus gaat de brief door naar Dordrecht. Die stad zegt 'wij gaan het doen' en schrijft een geheime vergadering uit".
Willem van Oranje is zelf niet bij de vergadering aanwezig. "Hij vindt het te gevaarlijk", aldus Eekhout. Marnix van Sint Aldegonde is de plaatsvervanger van Willem van Oranje. "Die kennen we als de schrijver van ons volkslied".
Besluiten
Tijdens de geheime statenvergadering besluiten de steden onder meer om Willem van Oranje financieel te steunen. Van Oranje heeft geld nodig om zijn leger te betalen. Hij krijgt 500.000 gulden voor de opstand. Daarnaast erkennen de steden Willem van Oranje als stadhouder van Holland.
"De steden van Holland willen nog steeds onder koning Filips II van Spanje blijven maar willen dat zijn gouverneur - de hertog van Alva - zich terugtrekt. En dat lukt uiteindelijk ook", zegt Marianne Eekhout.
"In 1573 is de eerste victorie, de victorie van Alkmaar en dat is eigenlijk het begin van de overwinningen van het Nederlandse leger op het Spaanse leger. Je ziet dat de statenvergadering in Dordrecht misschien niet direct maar wel indirect heel veel invloed heeft gehad op de Nederlandse opstand".
Verklaring
Museum het Hof van Nederland heeft de verklaring uit 1572 vertaald naar modern Nederlands en bij de opening van het museum in 2015 hebben koning Willem-Alexander en koningin Maxima de verklaring ondertekend:
'In 1572 werd in Het Hof van Nederland de basis gelegd voor een onafhankelijk land. Waar je vrij bent om te denken wat denkt, te geloven wat je gelooft en te zijn wie je bent. Vrijheid en tolerantie horen bij Nederland, daar teken ik voor'.
Het Hof van Nederland viert woensdag 19 juli met een speciaal programma dat het op die dag 445 jaar geleden is dat de Eerste Vrije Statenvergadering in Dordrecht heeft plaatsgevonden.
