Zo makkelijk koop je als 14-jarige een mes

Bij een fysieke winkel blijkt het nog niet zo eenvoudig om aan een mes te komen. "Mag ik je legitimatie zien?", vraagt een verkoper van outdoorwinkel Bever aan een jongen (onze undercover verslaggever, red.) die een mes wil kopen. "Oh, moet ik daar achttien voor zijn dan?", probeert onze verslaggever nog. Maar helaas, hij gaat zonder mes de deur uit.

"Wij controleren altijd op de leeftijd en wij controleren altijd een ID", zegt verkoopster Astrid van het Bever-filiaal in het centrum van Rotterdam. "Dat heeft te maken met de Nederlandse wetgeving, maar ook een stukje veiligheid natuurlijk voor onze stad Rotterdam."

Mission failed, dus. Volgende poging: online een mes proberen te bestellen. Of dat kan als minderjarige, weten veel webshops zelf niet. "Dat is een goede vraag", reageren zowel webwinkels Outdoor als Bol.com als we ze bellen met dit voornemen.

Bij Messen.nl zijn ze stelliger: "Nee, dat kan niet. Als wij twijfelen, vragen we om een legitimatie." De online-afdeling van Bever geeft toe: "Je kan het online kopen, maar dan moet je een confirmatie geven van je leeftijd. Dat kunnen wij niet echt nalopen."

We nemen de proef op de som en bestellen een aantal messen als 14-jarige bij verschillende webshops. En jawel, binnen enkele dagen heeft de redactie van Rijnmond een aantal messen in huis. Eén daarvan heeft een lengte van een meter. Maar hoe zit dat wettelijk?

"Jullie zijn niet illegaal bezig als bestellers, maar de leverancier misschien wel", zegt Joost Verbaan. Hij is wetenschappelijk docent Strafrecht aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. "De leverancier kan een strafbaar feit begaan als er geen voorzorgsmaatregelen zijn genomen", legt hij uit.

"De verantwoordelijkheid ligt bij de ouders, maar je zou meer verantwoordelijkheid aan bedrijven die online zaken verkopen kunnen toebedelen. Alleen moet daar dan ook wetgeving voor gemaakt worden, zodat hen die verantwoordelijkheid opgelegd kan worden."

Bol.com heeft inmiddels laten weten dat hun verkooppartners geen niet-inklapbare hobbymessen meer mogen aanbieden in de webshop. Die regel geldt sinds 6 februari, maar verkopers hebben van Bol.com vier weken de tijd gekregen om hun aanbod aan te passen.

De bestelling van Rijnmond kon daardoor gewoon worden geplaatst. "In die periode is het mogelijk geweest dat jij binnen de categorie kamperen en outdoor dit artikel hebt besteld bij een verkooppartner", reageert Bol.com. "Het product staat inmiddels op niet leverbaar."

Ook Bever heeft maatregelen genomen. "Het is in Nederland niet verboden om messen aan jongeren te verkopen. Wij verkopen messen omdat het een accessoire is dat buitenliefhebbers gebruiken. Maar je moet wel een leeftijd hebben om ermee om te kunnen gaan", zegt een woordvoerder. "Daarom controleren we het, maar dat was blijkbaar een flaw in ons proces."

Alle messen op de website van Bever zijn na de melding van Rijnmond offline gehaald en zijn online pas weer te koop als er een manier is gevonden om de leeftijd van de koper te controleren. Tot die tijd kunnen mensen alleen aan een mes komen door er één in een fysieke winkel te kopen, mét het tonen van een ID.