nieuws
Rotterdammers van Formaat: Abraham Tuschinski
ROTTERDAM - Deze Poolse kleermaker die aan het begin van de 20e eeuw naar Rotterdam kwam, groeide uit tot de bioscoopmagnaat van Nederland. Door het bombardement van 1940 herinnert nu alleen het overbekende theater in Amsterdam aan hem. Abraham Icek Tuschinski werd in 1886 in Polen geboren als zoon van Joodse textielverkopers. In 1904 ontvluchtte hij zijn vaderland, waarschijnlijk om dienstplicht onder de Russen te ontlopen, en kwam in Rotterdam terecht. Hij begon hier als kleermaker. Maar Tuschinski zag in deze stad veel kansen. Zo startte hij na enkele jaren Hotel Polski, een logement voor Joodse vluchtelingen uit Polen, die vanuit Rotterdam naar Amerika wilden vertrekken.
Naar verluidt kreeg hij niet snel daarna als kleermaker een opdracht om een jasje te maken voor een portier van een bioscoop. Opnieuw zag hij een kans en huurde een klein lokaaltje waar hij zijn eerste filmzaal Thalia begon.
Daarna ging het snel. De Thalia verhuisde binnen een jaar naar een grotere locatie aan de Hoogstraat en werd een begrip in de stad. Al snel volgden meer theaters, waar Tuschinski de gewone Rotterdammer een bijzonder avondje uit aanbood.
Zowel de exterieurs en interieurs van de theaters waren uitzonderlijk en sprookjesachtig, maar ook het programma was geweldig, met variété, circusacts en live-muziek. Op het hoogtepunt van zijn roem liet hij het bekende filmtheater in het centrum van Amsterdam bouwen.
De Tweede Wereldoorlog maakte een dramatisch eind aan de droom en het leven van Tuschinski. Het bombardement van 1940 verwoestte al zijn Rotterdamse theaters en in 1942 werd de joodse bioscoopmagnaat opgepakt en naar Auschwitz gedeporteerd. Hier werd hij direct bij aankomst vergast.
