nieuws

Voorne-Putten in de Eerste Wereldoorlog

ROTTERDAM - Het is 95 jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog is beëindigd. In het neutrale Nederland geen loopgraven, gifgas of honderdduizenden doden, maar toch heeft de oorlog gevolgen gehad voor Nederland en ook voor de regio Rijnmond. Vooral op Voorne-Putten waren de gevolgen pijnlijk voelbaar; van de mobilisatie, de schaarste aan brandstof en eten en de Spaanse Griep.
Ook al heeft Nederland een neutrale positie ingenomen, toch wordt er in augustus 1914 besloten het leger te mobiliseren om het eigen grondgebied te verdedigen. Duizenden militairen brengen de Stelling van de Monden van de Maas en het Haringvliet in staat van paraatheid. Deze stelling bestaat uit de vestingen Brielle en Hellevoetsluis met de twee tussenliggende forten Noorddijk en Penscherdijk. Vanuit hier kunnen indringers met geschut worden tegengegaan en kunnen de polders aan het oosten onder water worden gezet. Als in 1915 duidelijk wordt dat de oorlog langer duurt, laat de legerleiding houten barakken bouwen in de omgeving van Nieuwenhoorn, Vierpolders en Rockanje, waar zo'n 2500 militairen worden ondergebracht.
Vanaf 1916 ontstaan er grote tekorten aan brandstoffen en voedingsmiddelen. Producten gaan 'op de bon' en beschikbare goederen worden gerantsoeneerd. Vlees is alleen verkrijgbaar via smokkel en nauwelijks betaalbaar, de aardappelen worden in ruil voor steenkool naar Duitsland geëxporteerd. Dit geldt ook voor brandstof, je huis verwarmen en normaal eten koken is er niet meer bij. Door de schaarste behoren smokkel en diefstal tot de orde van de dag.
Op de stranden van Rockanje, Oostvoorne en Nieuw-Helvoet spelen de getuigen van de zeeoorlog tussen de Duitsers en de Engelsen aan: zeemijnen, lichamen van gesneuvelde matrozen en scheepladingen van koopvaarders die naar de bodem zijn geschoten. Ook spoelen er vaten machineolie, petroleum en benzine, kisten rubber en vaten cognac aan. Volgens de wet behoren jutters dit in te leveren bij de burgemeester maar veel van de goederen verdwijnen in de illegale handel.
Op 11 november 1918 komen de strijdende partijen tot een wapenstilstand. Voor Hellevoetsluis had dit ingrijpende gevolgen want De Stelling van de Monden van de Maas en het Haringvliet wordt samengevoegd met die van de Schelde en het hoofdkwartier wordt verplaatst naar Middelburg.
Bob Benschop van het het Streekarchief Voorne-Putten vertelt hier meer over in Vergeten Verhalen.