Bestaan er verschillende soorten mussen?

Antwoord van de bieb:

De mussen (Passeridae) zijn een familie in de orde der zangvogels. De familie telt 49 soorten. De bekendste soort is ongetwijfeld de huismus. Er zijn echter nog een aantal soorten mussen die in Europa voorkomen.

Mussen zijn bruinachtige vogels met een vrij dikke snavel, een aanpassing aan het eten van zaden. Dit is ook het geval bij enige gorzen. De verschillende soorten mussen hebben duidelijke kenmerken waardoor ze goed van elkaar zijn te onderscheiden.

De mussen behoren tot de superfamilie Passeroidea. Dit is een grote groep onderling zeer verschillende families, waartoe veel andere zaadetende vogelsoorten behoren, zoals de vinken en gorzen, maar ook insecteneters zoals de heggenmus en de piepers en kwikstaarten. Anders dan hun naam doet vermoeden zijn mussen daarom geen nauwe verwanten van de heggenmus. De familie is het nauwst verwant met de wevervogels. Mussen zijn zeker niet verwant met de grasmus, die tot de superfamilie Sylvioidea hoort.

De ringmus (Passer montanus) is een zangvogel uit de familie van mussen en sneeuwvinken (Passeridae).

De ringmus wordt ongeveer 14 cm groot, een fractie kleiner dan de huismus. Zowel mannetje als vrouwtje hebben een kastanjebruine kruin, een zwarte wangvlek en een witte halsring. De wangvlek is een goed herkenbaar verschil met de huismus.

De ringmus is een broedvogel die graag nestelt in holten van bomen. Het merendeel van de ringmussen is standvogel, sommige Nederlandse ringmussen gaan in de winter zwerven (naar bijvoorbeeld Frankrijk). Andere ringmussen komen juist van Noord- en Oost-Europa naar Nederland. De ringmus had een eigen Belgische postzegel ter waarde van 2 BEF.

De soort staat als niet bedreigd op de internationale IUCN rode lijst, alleen al omdat de vogel een reusachtig groot verspreidingsgebied heeft dat reikt van Ierland in Europa tot een groot deel van Azië waaronder Japan en de Indische Archipel.

Dat neemt niet weg dat de ringmus in 2004 als gevoelig op de Nederlandse rode lijst is gezet. De soort staat ook op de Vlaamse rode lijst als achteruitgaand (zelfde status als gevoelig in Nederland). Volgens SOVON vertoonde het aantal broedparen in de periode 1990-2007 een grillig verloop en broedden er in 2007 nog ongeveer 100.000 paar in Nederland. Maar uit tellingen die buiten de broedtijd werden gedaan, bleek een geleidelijke maar significante achteruitgang.

Het aantal ringmussen neemt af door veranderingen in de landbouw, die steeds grootschaliger en intensiever wordt: graanteelt is vervangen door maïscultuur en er zijn te weinig stoppelakkers voor de ringmus. Heggen en houtwallen, dode bomen en knotwilgen zijn in het landschap veel minder algemeen geworden, dus is er minder nestgelegenheid. Het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen is ook niet bevorderlijk voor deze graaneters.