nieuws
De vooruitstrevende dokter Rutgers
ROTTERDAM - Hij begint al in 1892 in Rotterdam een spreekuur speciaal voor geboortebeperking: dokter Jan Rutgers. Een paar jaar later gaat hij niet-medici opleiden tot deskundige op het gebied van voorbehoedmiddelen. Dat maakt hem niet populair bij vakgenoten.
Er zal de komende tijd meer bekend worden over Jan Rutgers (1850-1924) omdat er delen van het archief van de Nieuw Malthusiaanse Bond (NMB) openbaar worden. Rutgers is voorzitter geweest van de Rotterdamse afdeling van die bond en secretaris van de landelijke organisatie.
Het archief van de NMB is opgenomen in de collectie van het Stadsarchief Rotterdam. Januari is voor het Stadsarchief openbaarheidsmaand. Naast het archief van de NMB komen ook delen van het Politiearchief vrij, waaronder het register van Joodse vluchtelingen in de jaren 30.
De Nieuw Malthusiaanse Bond is in 1881 opgericht en genoemd naar de Engelse dominee Thomas Malthus. Malthus publiceert in 1798 een pamflet waarin hij waarschuwt voor de gevaren van bevolkingsgroei.
Zijn aanhangers - anders van Thomas Malthus zelf - zijn voorstander van anti-conceptie.
Jan Rutgers vestigt zich in 1979 als arts in Rotterdam. Nadat hij in 1900 begint met het opleiden van niet-medici tot deskundige op het gebied van geboortebeperking, wordt de plaatselijke afdeling van de Nieuw Malthusiaanse Bond opgericht. Jan Rutgers wordt voorzitter.
De NMB is voor geboortebeperking als middel tegen armoede. Ze willen de ideeen verspreiden onder arbeiders. Het vooruitstrevende idee van anti-conceptie is tijdens het leven van Jan Rutgers nooit populair geworden in Nederland.
In 1969 is de Rutgersstichting naar Jan Rutgers vernoemd. Die stichting heeft op veel plaatsen Rutgershuizen, consultatiebureaus voor anti-conceptie.
