DODENHERDENKING 2021
Veel lof voor toespraak André van Duin bij Dodenherdenking op de Dam
De toespraak van André van Duin tijdens de Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam heeft veel indruk gemaakt op tv-kijkers. Dat blijkt uit de reacties op Twitter. Van Duin wordt "een fijn mens" en "een geweldige spreker" genoemd. Ook op Facebook zijn de reacties lovend. "Eindelijk iemand die spreekt met gevoel en zeker uit zijn hart. Respect."
Van Duin stond in zijn speech onder meer stil bij zijn jeugd. "Toen ik in 1947 werd geboren, vlak na de oorlog in Rotterdam, was die stad druk bezig met de wederopbouw", sprak hij. "Het puinruimen en herstellen van de enorme schade die door het bombardement was veroorzaakt.
Op 14 mei 1940 werd de binnenstad door zo’n zestig Duitse bommenwerpers in nog geen twintig minuten met de grond gelijk gemaakt. Ruim 80 duizend mensen werden dakloos, ontelbare gewonden, en honderden doden… In nog geen twintig minuten. Der Luftwaffe keerde tevreden huiswaarts.
Onder de dreiging dat Amsterdam, Den Haag en Utrecht hetzelfde lot zouden ondergaan, capituleerde Nederland. Het was ’t begin van 5 jaar bezetting, angst, onzekerheid, ontbering en onderdrukking.
In Rotterdam kregen net als in vele andere steden alle mannen tussen de 17 en 40 jaar het bevel zich te melden 'für die arbeitseinsatz'… Dwangarbeid
… Wegen en bruggen werden afgesloten, zodat niemand kon ontsnappen. Op onderduikers en zij die wilden vluchten, werd meteen geschoten. Het was de grootste razzia uit de geschiedenis van ons land.
Mijn vader werd ook opgepakt en per trein naar Duitsland gedeporteerd. Wat hij daar precies heeft gedaan, en welke ontberingen hij moest doorstaan, heeft ie nooit iets over verteld. Als ik er wel eens naar vroeg zei hij altijd: ‘Dat wil je niet weten, jongen” Hij had het overleefd… Maar je moest niet vragen: Hoe…"
De komiek stond in zijn toespraak ook stil bij het homomonument in Amsterdam, dat eveneens een oorlogsmonument is. "Ook daar zijn vanavond, net als hier, om 20:00 uur de vele doden herdacht", zei Van Duin. "Drie grote roze driehoeken op de grond, vormen het symbool van discriminatie en vernedering. Er liggen daar altijd bloemen, het hele jaar door. Op het monument staat een dichtregel, van de joodse schrijver Jacob Israël de Haan: ’Naar Vriendschap, Zulk Een Mateloos Verlangen’.
Het feit dat wij in Nederland sinds 1987, als eersten in de wereld, zo’n monument hebben, tekent onze vrijheid… De Vrijheid dat iedereen, hier zichzelf mag zijn. Zonder dat iemand anders daar wat van zegt."
Aan het einde van zijn toespraak wierp Van Duin een handkus de lucht in, een gebaar naar zijn overleden partner Martin.
