Van een traumatische jeugd naar performen op het Eurovisie Songfestival: hoe dans twee keer het leven van de Rotterdamse Gil redde

"Ik heb het nog niet door", lacht Gil als we hem vragen of hij al beseft dat hij zaterdagavond voor een paar honderd miljoen kijkers gaat dansen. "Als ik het aantal nullen in de kijkcijfers zie staan kan ik het nog niet bevatten. Ik denk dat ik het pas tijdens het optreden of misschien daarna pas ga voelen. Door de pandemie ben ik ook helemaal niet meer gewend om voor heel veel mensen te staan, dus ineens 182 miljoen mensen kan ik me echt nog niet voorstellen."

Gil kent, ook zonder het songfestival, al een behoorlijk indrukwekkende carrière. Op zijn negentiende werd hij Nederlands kampioen Popping, een dansstijl gebaseerd op het snel aan- en ontspannen van spieren. Een paar jaar later werd de Rotterdammer wereldkampioen experimentele dans. Later stond hij nog in de finale van Holland's Got Talent en werd hij genomineerd voor de prestigieuze Nederlandse dansprijs De Zwaan. De laatste jaren is Gil professioneel theatermaker.

"Een hele mooie carrière", noemt hij het zelf. Is het songfestival dan zijn finest hour? "Dat gevoel heb ik al drie keer gehad, maar dan kwam er toch telkens weer iets nieuws", lacht Gil. "Maar het zit sowieso wel in mijn top drie van ervaringen. In 2013 werd ik wereldkampioen experimentele dans in Parijs, voor 20 duizend man in een arena. Maar 182 miljoen kijkers... Ik denk dan toch wel dat het songfestival voor nu de nummer één is. Iets choreografisch neerzetten op Eurovisie is wel een next step."

Inmiddels kent hij dus een rijke carrière, maar daar zag het lang niet altijd naar uit. Gil is een geboren en getogen Rotterdammer, die in de jaren negentig opgroeide in Spangen. Als klein kind danste hij op familiefeestjes, waarbij hij merkte dat hij zijn familieleden blij kon maken met dansen. "Ik kon de emotie bij ze aflezen en merkte dat dans iets doet met mensen."

Rond zijn zestiende begon het voor Gil allemaal pas echt, toen hij ging dansen bij het Rotterdamse HipHopHuis. "Eigenlijk als noodzaak om mijn emoties op een bepaalde manier te uiten. Ik kom uit een best streng huishouden, waarin niet veel gesproken werd over emoties. Je zult ook wel begrijpen hoe de buurt was in de jaren negentig in Rotterdam-Spangen. Dans was een emotionele uitlaatklep, maar het hield mij ook van de straat. Heel veel van mijn vrienden gingen de criminaliteit in. Gelukkig had ik dans en kwam ik dansdocent Lloyd Marengo tegen. Hij liet mij zien dat het mogelijk was om van dans je beroep te maken. Dat was heel moeilijk, maar ik heb nooit opgegeven. Ik merkte snel wat ik met dans kon bereiken en de verhalen die ik er mee kon vertellen."

Uiteindelijk heeft dans twee keer zijn leven gered, vertelt Gil. "De eerste keer bracht het me uit Spangen. In de periode dat je je ontwikkelt tot volwassene zie je heel veel vrienden verkeerde beslissingen nemen. Maar ik maakte de keuze om te gaan dansen. Het mooie van Spangen was vervolgens: iedereen gunde mij de mogelijkheid om de buurt uit te komen. Toen ik 16 was kreeg ik een soort Get Out Pass, waarmee ik door kon breken met dans. Ik werd niet lastiggevallen op straat, want ik was die danser: 'dus laat hem'. Op die manier bood dans mij bescherming."

Een paar jaar later redde dans voor de tweede keer zijn leven. Toen hij 21 was kreeg Gil een psychose, door traumatische ervaringen uit zijn tijd in Spangen. "Ik weet zeker dat psychoses nooit zomaar gebeuren. Het zijn vaak opsommingen van trauma's die nog niet verwerkt zijn. Ik werd thuis geslagen als kind, maakte dingen mee op straat en voelde me nergens veilig. Niet thuis, niet in de buurt en niet in Rotterdam."

"Toen ik ouder werd merkte ik ook dat ik een kleur had en mensen me anders behandelden dan anderen. Ik merkte dat discriminatie en racisme heel traumatisch kunnen zijn. Al die dingen bij elkaar kwamen gezamenlijk op de dag van de psychose terecht. Met dans heb ik dat uiteindelijk een plaats kunnen geven en ervaringen en emoties los kunnen laten."

En dat maakt het voor Gil heel mooi dat hij juist dit jaar met de Nederlandse inzending van het songfestival mee mag doen. "Birth Of A New Age gaat natuurlijk over veerkracht en opstaan in het donkere. Het is een eer om dat uit te dragen." Het refrein van het nummer is ook bijzonder toepasselijk op het leven van Gil. Zanger Jeangu Macrooy zingt 'Yu no man broko mi', een Surinaams gezegde dat letterlijk 'jij kunt mij niet breken' betekent. "Vandaar dat Jeangu mij ook een danssolo heeft gegeven", vertelt Gil. "Het is voor mij op dat moment niet eens een act meer, ik laat m'n lichaam het echt uitspreken."

Jeangu Macrooy en Gil leerden elkaar eind vorig jaar kennen bij de opnames van VPRO Mondo. "Ik mocht een danssolo performen en Jeangu trad daar ook op. Een paar maanden later kreeg ik een mailtje: Jeangu heeft je daar gezien en zou je willen vragen om in de finale van het songfestival te komen dansen en zijn tekst te belichamen. Later heb ik Jeangu leren kennen en dat was eigenlijk meteen raak."

"Hij wilde iemand hebben die de boodschap extra naar voren kan brengen en dacht gelijk aan mij. Dat is een hele grote eer. Ik heb een korte solo in de act, waarin ik de reis van het donker naar het licht visueel vormgeef. Ik heb me altijd gefocust op het emanciperen van dans als kunstvorm in plaats van alleen gezien te worden als iets leuks."

Gil woont, ondanks de traumatische ervaringen uit zijn jeugd, nog altijd in Rotterdam en gaat er naar eigen zeggen niet snel weg. "Rotterdam was en is een mooie stad, met een lekker guur en ruig element erin. Maar het is ook een stad die mijn karakter en persoonlijkheid gevormd heeft."

Vanavond danst hij vol trots in Ahoy. "Zo staat Rotterdam toch nog een beetje op het podium in Rotterdam. Het is een hele eer en een full circle om, zeker na een jaar van coronacrisis, voor zo'n groot publiek op mijn thuisbasis te kunnen performen."