DORDRECHT

RIVM: 'Eet geen groenten en fruit van tuinen rondom Chemours; PFAS toch schadelijker'

DuPont Chemours in Dordrecht
DuPont Chemours in Dordrecht © Rick Huijzer
Inwoners van Dordrecht, Papendrecht en Sliedrecht die binnen een kilometer rondom chemisch bedrijf Chemours aan de Baanhoekweg groente en fruit telen, doen er verstandig aan om geen producten van eigen tuin te eten. Dat adviseert het RIVM na studie naar gevaarlijke stoffen die door het bedrijf worden uitgestoten. Nieuw onderzoek is nodig om de daadwerkelijke situatie en gevolgen voor tuinen verder weg van de fabriek in kaart te brengen.
De gemeente Dordrecht heeft vrijdag 1700 adressen in de wijk De Staart-Oost per brief op de hoogte van de ontwikkelingen gesteld. In Dordrecht, Papendrecht en Sliedrecht zijn de mensen van de locaties die betrokken waren bij het eerdere onderzoek geïnformeerd.
Het nieuwe advies van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), bekendgemaakt via een brief aan de Tweede Kamer, komt na uitgebreide bestudering van een rapport van de Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) uit februari 2020. Dat is een vervolg op een eerdere studie naar PFOA en GenX. Die leidde al tot een advies om matig groenten en fruit uit eigen tuin te eten.
Het RIVM komt naar de vervolgstudie tot de conclusie dat de stoffen mogelijk twintig keer schadelijker zijn dat tot nu toe werd gedacht. Dat kan gevolgen hebben voor mensen die dagelijks groenten en fruit eten van eigen tuin. Die wetenschap werd gekoppeld aan het onderzoek naar de aanwezigheid van deze schadelijke stoffen in moestuingewassen uit de omgeving van Chemours. Tien locaties met moestuinen en volkstuinen werden onderzocht. De nieuwe conclusie van het RIVM en de cijfers van 2018 leiden tot het nieuwe advies.
“We weten nog niet wat dit betekent voor moestuinen op grotere afstand van de fabriek. Hier is meer onderzoek voor nodig”, legt een RIVM-woordvoerder uit. “Onze studie uit 2018 geeft hiervoor onvoldoende informatie. We hebben tegenwoordig weer nieuwe, betere meetmethoden. Het is nog niet zeker dat we dit onderzoek gaan uitvoeren. Maar voor zo’n onderzoek hebben we zeker een jaar nodig.”
Het nieuwe advies wordt door de betrokken gemeenten overgenomen. Ed Goverde, wethouder milieu in Sliedrecht zegt: “Uiteraard volgen we dat advies. Het is aan de mensen zelf om er iets mee te doen. Maar we zeggen op advies van de GGD ook tegen de mensen die meer dan een kilometer van Chemours wonen om matig om te gaan met de consumptie van groente en fruit van eigen tuin.”
Dat advies geeft de GGD uit voorzorg, want op basis van de gegevens uit 2018 kan het RIVM geen conclusie trekken over de situatie in tuinen tussen 1 en 4 kilometer afstand van Chemours. Daarvoor is vervolgonderzoek nodig.

'Snel onderzoek doen'

Als het aan de Dordtse wethouder Rik van der Linden ligt, begint het nieuwe onderzoek snel. “Nu nieuwe inzichten laten zien dat dat PFAS schadelijker zijn , moeten we precies weten hoe het zit. Nieuwe technieken maken dat mogelijk. We starten zo snel mogelijk met het onderzoek. We breiden dat uit naar Molenlanden. We willen moestuineigenaren voor het seizoen 2022 duidelijkheid geven.”
Volgens Goverde is het niet nodig om nog strakker op Chemours en de uitstoot van GenX te gaan zitten. “Dat zitten wij al. Chemours investeert veel geld om de uitstoot te beperken (3,2 kilo, red.). Wij willen naar nul.” Rik van der Linden valt hem daarin bij. “Deze stoffen horen niet in het milieu. Dat blijkt ook weer uit dit onderzoek.”
De gemeenten Dordrecht, Papendrecht, Sliedrecht en Molenlanden zijn daarnaast een juridische procedure gestart om schade op Chemours te verhalen.

Over PFOA en GenX

PFAS zijn door de mens gemaakte stoffen die schadelijk kunnen zijn. Tot die stoffen behoort PFOA (perfluoroctaansulfonaten). Ook over GenX-stoffen wordt steeds meer bekend. Het chemisch bedrijf Chemours in Dordrecht produceerde eerst PFOA (tot 2012) en is daarna overgeschakeld op GenX.
De stoffen breken niet af in het milieu. Volgens het RIVM kan PFOA schadelijke effecten hebben op het immuunsysteem en op de voortplanting en ontwikkeling van het ongeboren kind. De stof is mogelijk kankerverwekkend. Ook kan de stof problemen opleveren voor dieren die in de top van de voedselketen staan. Denk aan vogels en roofdieren.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl