Feyenoord City: Dit zijn de vragen waar de gemeenteraad antwoord op wil hebben van Feyenoord

Vorige maand kwam het rapport van adviesbureau Deloitte en het oordeel van de Rekenkamer Rotterdam. Maar er is nog steeds heel veel onduidelijk, zo vinden de raadsleden. Er is nog te weinig informatie om te kunnen beoordelen of aan alle eerdere gemaakte afspraken kan worden voldaan. De gemeenteraadsleden gaan dinsdagavond in gesprek met het stadion en de voetbalclub. Wat willen de raadsleden voor duidelijkheid hebben van Feyenoord? Wij zetten de belangrijkste punten op een rijtje.

Een van de grootste zorgen bij vrijwel alle raadsleden is de financiering. Nog steeds is er een deel van de financiering niet geregeld. Feyenoord zegt er hard aan te werken en dat het constructieve gesprekken heeft met geldschieters. Maar de gemeenteraadsleden willen nu eens duidelijkheid. Ze willen details over de gesprekken met geldschieters. Hoe serieus zijn die financiers om in het project te stappen?

Veel politici in de Rotterdamse raad hadden wel verwacht dat na al die maanden vertraging er nu wel een of meer grote geldschieters besloten hadden om mee te doen. Dat dat tot nu toe nog niet gelukt is, zit PvdA-raadslid Dennis Tak niet lekker.

“Een van de dingen waar ik me echt zorgen om maak is waarom welgestelde Rotterdammers en een grote investeerder nog niet zijn ingestapt. Als je nu kijkt naar de aandeelhouders die erin zitten, dan is dat de gemeente Rotterdam en de Vrienden aan de Maas en het stadion zelf. Die andere twee gaan niet bijstorten als het misgaat. Dan heb je echt het risico dat je alleen staat als gemeente. Als je nu een aandeelhouder vindt met diepe zakken, wat trouwens altijd al het plan is geweest, dan is de situatie anders. Mijn vraag aan de club zal zijn waarom is dat nog niet gebeurd? Hoe kan je dit wel mogelijk maken?

Ook Jeroen Postma van GroenLinks is van mening dat Rotterdam niet de enige grote aandeelhouder kan zijn: "Het kan niet zo zijn dat de gemeente een stap vooruit zet en zegt wij willen wel investeren maar dat anderen achterover blijven leunen. Bij Leefbaar Rotterdam vragen ze zich af wat er in de komende maanden moet gebeuren zodat de financiering nu wel op orde komt. Zoeken de investeerders nog meer zekerheid", aldus fractievoorzitter Robert Simons van Leefbaar Rotterdam.

Denk wil weten wat er gebeurt als er minder geld opgehaald wordt. Denk-fractievoorzitter Faouzi Achbar: “Feyenoord zegt dat er intentieverklaringen zijn met partijen, wanneer worden die echt omgezet in een definitieve deelname? Bijvoorbeeld Vrienden aan de Maas gaan voor 40 miljoen euro, maar hebben nu nog maar 30 miljoen euro aan intenties binnen. Wat als partijen die wel intenties hebben uiteindelijk niet of niet helemaal over de brug komen? Is daar door Feyenoord rekening mee gehouden? Is er een plan B of een reservelijst met andere geldschieters die dan willen aanhaken?

Ellen Verkoelen van 50Plus heeft een duidelijke boodschap voor de club. “Kom op Feyenoord, nu met de billen bloot. Wij willen een garantie van financiers." Ruud van der Velden van de Partij voor de Dieren gelooft er niets van dat er nu op korte termijn snel duidelijkheid gaat komen: “Elke keer krijgen we weer een hosanna verhaal over de financiering, maar dan blijkt elke keer weer dat er gewoon niets is ingevuld. Nu ook weer. Nog steeds is er 140 miljoen euro niet ingevuld in de financiering. Ze willen 40 miljoen euro halen bij de Vrienden aan de Maas. Dan ineens weer 30 miljoen bij de supporters. Dat is ook weer nieuw. Dan 70 miljoen vreemd vermogen. Laat het eens een keer zien.

Veel vragen zijn er ook over het rendement en de risico’s voor de gemeente. De vernieuwde business case is door adviesbureau Deloitte onderzocht. Maar op vragen wat het rendement voor de gemeente is en welke risico’s Rotterdam zal lopen wordt geen uitspraak gedaan. Dat is een politieke duiding vindt Deloitte. De gemeenteraad moet daar zelf een oordeel over vellen.

Vooral de risico’s als het ergens misgaat in dit project zijn voor de raadsleden heel belangrijk. Niemand in de gemeenteraad wil dat de rekening uiteindelijk wordt neergelegd bij Rotterdammers. Want dan moet er ergens anders op bezuinigd worden om toch de rekeningen van Feyenoord City te betalen. Dus zal het CDA de directie van de BVO en het stadion de vraag stellen bij wie ze als eerste gaan aankloppen als het toch minder goed gaat met de financiën dan verwacht.

D66 is heel positief over Feyenoord City, omdat het een extra impuls zal zijn voor Rotterdam-Zuid, maar deze partij wil zeker weten of alle financiële risico’s beheersbaar zijn. Chantal Zeegers van D66 Rotterdam: “Dit soort ontwikkelingen zijn niet zonder risico’s maar ze moeten beheersbaar zijn. Als dat zo is, is het wat ons betreft echt een ‘go’ voor het stadion”.

Bij de VVD Rotterdam willen ze eerst ook nog het onderzoek van een ander adviesbureau zien, dat nu wordt uitgevoerd naar de businesscase. De reden is dat de eerste business case en de laatste toch op sommige zaken flink verschillen, volgens VVD-raadslid Jan-Willem Verheij: ”Er zijn zaken anders in de laatste business case. Ze gaan bijvoorbeeld uit van andere bezoekersaantallen maar ook hogere aantallen business seats. Kun je die wegzetten? Is daar voldoende markt voor? De horeca wordt anders ingeschaald, naar evenementen wordt anders naar gekeken. Net allemaal even anders dan in de vorige business case”. Voor de instemming met de position paper voorwaarden wil Verheij de tussentijdse resultaten weten. Bij de definitieve toestemming aan het eind van het jaar wil de VVD het hele rapport op tafel. ISG heeft vorig jaar al een keer naar de business case gekeken en die doet dat nog een keer. Hoe beoordelen zij dat?

Dennis Tak van de PvdA wil dinsdagavond van Feyenoord weten waarom de directie niet voldoet aan de wet normering topinkomens. Die eis is laten varen volgens Tak. Leefbaar Rotterdam eist opheldering over de garantie voor Feyenoord van 17,5 miljoen euro. Robert Simons van Leefbaar: “Die is volgens mij boterzacht. Er staat namelijk niemand voor garant. Het zou bizar zijn als ze bij de gemeente daarvoor aankloppen. Omdat de gemeente straks de enige partij is die kan betalen. Dat is al vaker vertoond bij andere voetbalclubs in Nederland en in Europa. Dat willen wij voorkomen”.

De afgelopen tijd stijgen de bouwkosten flink. De prijzen van staal zijn bijvoorbeeld in sommige gevallen verdubbeld. Voor de raadsleden is onbekend wat de afspraken zijn over de bouwkosten en wat de risico’s zijn. Daar willen ze van Feyenoord eerst een antwoord op hebben voordat besloten kan worden of de gemeenteraad kan in stemmen met een volgende stap.

Jeroen Postma van GroenLinks wijst er op dat er nog wordt gerekend met oude kosten, die dus lager zijn. Om een goed beeld te krijgen wil Postma dat die geactualiseerd worden. “Dan is de grote vraag of het project nog uit kan?

PvdA raadslid Dennis Tak wijst erop dat juist de financiële risico’s vooral liggen bij de bouwkosten. “We weten allemaal hoe onzeker de bouwwereld is op dit moment. Als het misgaat, gaat het niet om 10 of 20 miljoen euro, maar juist om een veelvoud van dat bedrag”, Aldus raadslid Dennis Tak.

Een belangrijk onderdeel van de bouwkosten waar nog veel onduidelijkheid over bestaat is het aanwinnen van land uit de rivier. Het nieuwe stadion komt voor een deel in de rivier te staan. Er is niet duidelijk hoeveel dat gaat kosten en wie dat gaat betalen. Dat zat wel in het oorspronkelijke plan uit 2017, maar dat is er nu uitgehaald. Het voorstel is nu dat een stichting dat regelt. De Partij voor Dieren wil daar nu snel duidelijkheid over hebben van Feyenoord.

Dat ervoor gekozen is om die landaanwinning door een apart bedrijf te organiseren vindt de PvdA een teken dat het moeilijk is om de financiering rond te krijgen. Waarom is voor deze constructie gekozen, wil raadslid Dennis Tak weten. Pieter Schol van de SP: ”De landaanwinning wordt niet meegerekend met de gebiedsontwikkeling. Terwijl dat er wel bij hoort. Ik weet niet wat meer gebiedsontwikkeling is dan de grond waar je het stadion opzet”.

Wat gebeurt er met de Kuip als er een nieuw stadion komt? Eerst zou de herontwikkeling van de Kuip worden gefinancierd uit de lopende exploitatie van het nieuwe stadion. Dat is nu veranderd. Een nieuwe partij gaat zich bezighouden met de oude Kuip.

Ruud van der Velden van de Partij voor Dieren wil van Feyenoord en de gemeente weten wat gaat het kosten, wie het gaat betalen en hoe het zit met de erfpachtregeling. Christine Eskes van het CDA benadrukt dat de herontwikkeling van de Kuip ook echt een heel belangrijk punt is. Dat moet eerst duidelijk zijn dat die herontwikkeling goed geregeld is, voordat er met deelname van de gemeente kan worden ingestemd.

Bij de SP vragen ze zich af of er überhaupt nog veel van de Kuip overblijft. Pieter Schol van de SP: “ Een projectontwikkelaar kijkt naar de kosten. Met slopen kan je geld verdienen. Je krijgt betaald om te slopen. We zijn heel erg bang dat als we het nieuwe stadion hebben, zo’n projectontwikkelaar zegt.’ Naar mijn idee is een parkeerterrein goedkoper om te exploiteren. Wij willen de garantie van de wethouder dat de Kuip behouden blijft voor de Rotterdammers in welke vorm dan ook.

Dinsdagavond gaat de gemeenteraad met Feyenoord en het stadion om tafel om nu antwoord te krijgen op alle vragen. Krijgen de raadsleden de informatie die ze zoeken om een afgewogen beslissing te maken? Van woensdag tot en met vrijdag komen supporters inspreken in de gemeenteraad.

Denk wil van Feyenoord weten of er nu wel voldoende draagvlak is met andere partijen. Bijvoorbeeld met de supporters. In een paginagrote advertentie in het Algemeen Dagblad zegt Feyenoord helemaal voor het nieuwe stadion te gaan met steun van supporters. Faouzi Achbar van Denk: ”Op Twitter zie je juist weer hele discussies daarover. Is dat nu al een risico, die steun?

Een aantal voorstanders van Feyenoord City, is zaterdag op het huisadres belaagd Chantal Zeegers, fractievoorzitter van D66 Rotterdam, spreekt haar afschuw over deze acties uit. "Ik schrik hiervan. Dit is een stap verder van datgene wat we eerder hebben meegemaakt. Dit kan echt niet", zegt het raadslid.

Totaal belachelijk en dit gaat een grens voorbij", laat een woordvoerder van Feyenoord schriftelijk weten. Of ook bestuurders van de Rotterdamse club zijn bedreigd, wil hij niet zeggen. "Als dat al zo zou zijn, dan doen we daar geen uitlatingen over."

De fractievoorzitter van D66 merkt de gespannenheid rondom het dossier van Feyenoord City. Ze merkt dat de voorstanders niet of juist weinig komen inspreken. Ze delen hun zorgen en opmerking wel met de fractie maar durven niet in te spreken, “Omdat er veel agressiviteit in de toon zit. Dat is schadelijk voor de democratie. Het is heel erg dat er op een agressieve manier deze discussie gevoerd wordt in sommige kringen. Ik weet dat dat voor mensen beangstigend is. Daarom je hoor je die geluiden te weinig”, aldus Chantal Zeegers.