Deze fanatieke supporters uit de regio kunnen niet wachten om weer in het stadion te zitten: 'Blij dat we nog bestaan!'

"Ik heb het allemaal meegemaakt: het kattenkwaad in de bus naar het stadion, soms een knokpartijtje, mee naar uitwedstrijden. Feyenoord zit in m'n bloed", zegt Feyenoordsupporter David van den Bulk die al sinds 1986 een seizoenskaart heeft. "Dat is al mijn hele leven zo. In de jaren negentig, Feyenoord zat in een lastige periode, beleefden we van alles en nog wat. Soms zaten er maar vijfduizend, zesduizend mensen op de tribune. Dan klommen we over de reling bij de bovenste ring en liepen we zo over de rand van het stadion naar een ander vak. En zo door. Van vak naar vak. Moet je nou eens komen, dat kan echt niet meer. Levensgevaarlijk, maar je bent jong hè? Dan ben je wat roekelozer."

"Tegenwoordig, ik ben 51, heb ik hoogtevrees. Ik kijk wel uit. Weet je wat zo mooi is? Als Feyenoorder reken je nergens op. Maar ik blijf het geweldig vinden om iedere keer weer dat stadion in te mogen. Leeg en vol, ik vind het allebei mooi. En daar sta ik iedere keer weer bij stil. Nog voor de wedstrijd begint, want laten we eerlijk wezen: die kan weleens tegenvallen. Zeker tegen de kleinere clubs, als Feyenoord denkt: dat doen we wel even. Nou, wij doen niks even. Ik heb vaak zat meegemaakt dat het dan helemaal mis ging."

"Sinds jaar en dag heb ik mijn eigen bedrijf. We leggen kunststofvloeren. Ik kan op een business seat gaan zitten, maar daar heb ik geen zin in. Ik wil de tribune op. Ik zit op vak QQ, samen met mijn broer, mijn dochter en wat vrienden. We gaan eerst de kroeg in. Daar drinken we wat, een paar uur lang, en dan lopen we op ons gemak naar het stadion. Vind ik heerlijk, dat ritueel, en het is altijd hetzelfde. Na afloop gaan we naar huis. Dan kijk ik de beelden nog even terug. Zeker als het een mooie pot was. Dat is bijna altijd zo. Na de 6-2 tegen Ajax niet hoor. Toen waren we de hele dag dronken van geluk. Naar huis gaan was er in die eerste uren niet bij.

Mijn broer, die dichter is, heeft er zelfs een dichtbundel naar vernoemd. 6 Motherfucking 2 heet die bundel. Vind ik mooi. Ik hoor vaak zeggen: Feyenoord moet naar een nieuw stadion. Nou, als vaste stadionganger zie ik ook wel dat de wc's verouderd zijn, en de catering ook. En er komt een moment waarop verzekeringen zeggen: dat stadion is zo oud, dat verzekeren we niet meer. Bovendien: de discussie over een nieuw stadion is al zo ver, dat stoppen met nieuwbouw geen optie lijkt. Alleen al het plannen heeft ons zoveel geld gekost. Ik hoop dat de boel een beetje opgeknapt wordt. Maar: ik vind de tekeningen voor een nieuw stadion ook mooi.'"

"Volgend seizoen? Natuurlijk heb ik een seizoenskaart. Stel je voor zeg, opeens afhaken! Het is geweldig dat we weer mogen. Afgelopen jaar ging het lang goed, maar opeens zakte het in. Jammer. Van mij hoeven ze geen kampioen te worden, maar een plek bij de eerste drie moet wel een ambitie zijn. Toch? We hebben in de meeste wedstrijden op iedere positie betere spelers. Nou dan. Mijn schoonvader zei weleens tegen me, toen het weer een keer heel slecht ging: zou jij niet gewoon naar een andere club moeten gaan? Ik keek hem verbijsterd aan en zei: nou nee. Dan begrijp je er weinig van. Ik blijf gaan, zolang het kan. Ik stop niet. Feyenoord hoort bij mij, voor de rest van mijn leven.”

In het afscheidsseizoen van Dick Advocaat eindigde Feyenoord vijfde. Het seizoen begint met een uitwedstrijd tegen Willem II. "Zeker drie punten? Nee hoor. We hebben het daar vaak lastig.''

"Toen dit seizoen duidelijk werd dat Sparta zich had geplaatst voor de play-offs om Europees voetbal kwamen ook wij naar Het Kasteel om dat te vieren", vertelt Spartasupporter Anna Kunst die sinds 2003 een seizoenskaart heeft. "Daar was toen we aankwamen al een enorm feest losgebarsten. We wisten die avond als Spartanen allemaal heus wel dat de weg naar Europees voetbal nog lang zou zijn, maar we hadden echt iets om over te jubelen. De play-offs halen was de kers op de taart van een prachtig jaar. De spelersbus werd dan ook groots onthaald, er was volop vuurwerk... Het was een magische avond. Pas die avond realiseerde ik het me: wat had ik veel mensen al lang niet gezien! Dat is Sparta, natuurlijk. Een kleine club. De supporters kennen elkaar."

Ik sta zelf sinds 2005 achter de bar in het supportershome. Dan ken je de anderen helemaal. Ik vroeg het me laatst af: hoeveel Spartanen zijn ons eigenlijk ontvallen? Ik vind het maar een moeilijk idee dat Cor Sluimer, de man die de munten verkocht in het supportershome, er straks niet meer bij is. En ik vermoed dat er meer zijn die we opeens niet meer terugzien, als het weer begint. We moeten er mee leven, maar het is geen makkelijke gedachte. Het zijn mensen die ik wel echt mis."

"Het afgelopen seizoen was natuurlijk sportief geweldig. Ik heb veel tv gekeken en soms iemand uitgenodigd om tv te kijken: zo beleefden we het jaar. Soms geloofden we onze ogen niet. Sparta won uitwedstrijden, die we zelden winnen. Ik ben een fanatiek supporter: ik ga ook uitwedstrijden mee. Dan zing ik ook harder. Het is een ander iets, een uitwedstrijd beleven: op Het Kasteel zit ik in een rustigere hoek van de Denis Neville Tribune. De Sparta Marsch zing ik uit volle borst mee, maar verder ben ik redelijk rustig.

Dat is bij uitwedstrijden wel anders. Daar probeer je met een klein ploegje je club naar voren te schreeuwen. Ik houd er van: zodra het weer kan, ga ik weer mee. Ook al kost dat soms veel tijd. Zo'n trip naar Heerenveen uit: als die wedstrijd om 21.00 uur begint, ben je om twee uur, half drie thuis. En als je dan dik verliest... Het is niet altijd even makkelijk geweest, op Het Kasteel, de afgelopen jaren. Als je alleen al ziet hoeveel trainers we achter de rug hebben. En hoeveel spelers. Ik ben ook een keer niet naar Feyenoord-Sparta geweest, omdat ik de bui al zag hangen. Waarom je zelf kwellen?

Voor komend seizoen zijn er geen garanties. We moeten afwachten hoe het gaat. Ik zie nog weinig veranderen in de spelersgroep. Als straks de oefenwedstrijden weer beginnen, en zeker de wedstrijden waar we bij mogen zijn, gaat het bij mij weer een beetje leven. Wat ik wel zeker weet: ik ben er weer bij. Uit, en thuis. Natuurlijk! Ik ben fanatieker geworden, juist, sinds ik verkering kreeg met een fan van Excelsior. Hij gaat ook altijd. Ik ging meestal, maar dat doe ik niet meer. Ik ga nu altijd. Lekker Sparta kijken. Wat is er nou leuker?''

Sparta begint het seizoen met de traditioneel lastige uitwedstrijd tegen FC Utrecht. "Ik hoop dat er uit-supporters welkom zijn daar. Dan ga ik zeker mee.''

"Ik ga al jaren. Uit en thuis. Daar voel ik me goed bij", zegt FC Dordrecht-supporter Eliza Kuster die als sinds 1983 een seizoenskaart heeft. "Het is voor mij dus ondenkbaar dat ik ook dit seizoen niet weer een seizoenskaart neem. Kun je het je voorstellen? Dat je opeens afhaakt als fan? Ik in ieder geval niet. De club hoort bij me. FC Dordrecht is natuurlijk een kleine vereniging, we kennen elkaar allemaal op de tribune. En we weten ook allemaal wat verliezen is. Daar grappen we dan ook vaak over. Weet je nog die keer, naar Veendam, zeggen we dan. Die keer ging Rijnmond trouwens ook mee, in de supportersbus. We konden namelijk periodekampioen worden. Hoe het afliep? Nou, we werden het niet, haha. Je ziet het: ik lach er maar gewoon om.

Ik doe vaker lacherig over onze prestaties, ook nu weer. Maar laatste worden is niet best. Het leek vaak nergens op, en het kan niet slechter. Maar dat weglachen is ook wel een beetje zelfbescherming, natuurlijk. Ook wij zouden liever wat meer winnen. Een plekje in de middenmoot van de eerste divisie zou komend seizoen mooi zijn. Of het er in zit? Geen idee. Ik ben op dit moment al blij dat er genoeg spelers op het veld staan. We gaan het zien."

"Maar erbij ben ik – natuurlijk. Mijn vriend is ook supporter, we zijn samen fan van FC Dordrecht. Het leeft hier niet, in de stad, maar dat is al jaren zo als het minder gaat. Toen we nog DS'79 waren en het niet liep zaten er soms ook maar een paar honderd man. Wat dat betreft is er niks veranderd. Het afgelopen seizoen zat dat stadionbezoek er niet meer in. Heel even konden we wel. Moest je opeens je bestelling online plaatsen, en dan kwamen ze je eten en drinken brengen. En als je naar de wc liep, stond er een steward te roepen: denk aan de looplijnen! Hallo, dit is FC Dordt hè, dacht ik. Een idiote toestand. Daarna waren de wedstrijden nog op televisie te zien.

Daar gingen we dan voor zitten. Totaal niet gewend om onze club op tv te zien. Leuk? Nou ja, leuk: het was vaak niet om aan te gluren. Was het altijd zo slecht geweest? Ik had soms ook het idee dat ik net zo goed naar een hele andere wedstrijd had kunnen kijken. Uit Mexico bijvoorbeeld. Poppetjes in shirtjes. Bij FC Dordt komen en gaan de spelers snel: sommigen had ik nog nooit in het echt gezien. Dan bouw je er geen band mee op. Ik voelde er weinig bij. En toen stopten de uitzendingen, en waren we veroordeeld tot luisteren naar de livestream van Dordt op Dinsdag. Fijn, dat die bestond. Maar FC Dordrecht dreef een beetje van me af. Uit het oog, uit het hart? Nooit, en het laait ook wel weer op. Maar we stonden helemaal onderaan, en als het weer eens niet lukte, betrapte ik mezelf er op dat ik het geluid zachter had gezet en iets anders aan het doen was. Tijdens wedstrijden van FC Dordrecht, ja. Dat was voorheen echt ondenkbaar.

Maar hier voelde je heel weinig bij. Ik begon ook het mopperen heel erg te missen. De uitlaatklep. Soms schold ik de scheidsrechter uit, maar dan had ik het stiekem tegen iemand anders, over iets wat die week was voorgevallen. Dat miste ik wel steeds meer, ja. Je kan toch moeilijk thuis gaan zitten schreeuwen. Dat deed ik eerst wel, voor de tv, maar al snel dacht ik: nee, dit is niet normaal. Hier heb ik geen zin meer in. Dus daar ben ik mee gestopt. Ik vind het daarom geweldig dat we, als het seizoen begint, weer naar het stadion mogen. Want een beetje fatsoenlijk met elkaar mogen mopperen, dat heb ik echt gemist.''

FC Dordrecht eindigde vorig seizoen als laatste in de eerste divisie. Het begint aan de nieuwe jaargang op vrijdagavond 6 augustus met een wedstrijd tegen Jong PSV. ,,Geen mooi affiche, maar de meeste mensen zijn dan toch nog op vakantie.''

"Ik ben vooral blij dat we nog bestaan!", zegt Excelsiorsupporter Manuel Oervoorde die sinds 2007 een seizoenskaart heeft. "Dat zeg ik je eerlijk. Corona was voor veel voetbalploegen lastig, en je gaat dan toch denken: het zal toch niet mijn club treffen? Nou, dat heeft het gelukkig niet gedaan. Ik kan natuurlijk niet in de boeken kijken, maar we bestaan nog. Gelukkig maar.

Een flinke tijd geleden werd een klein groepje supporters door directeur Daan Bovenberg gevraagd om langs te komen. We zouden iets te zien krijgen, zonder daar iets over te mogen melden aan de buitenwereld. Het bleken tekeningen van een nieuw stadion. Met woningbouw. Excelsior, hè? Die club is zo klein dat dit kan. Ik vond de tekeningen prachtig. Sterker nog: ik zou er zelf wel willen wonen. Op Woudestein...

Of zo'n verandering het karakter van de club verandert? Oef, geen idee. Er zijn door de jaren heen natuurlijk dingen geprobeerd, om de boel te professionaliseren, en niet alles lukte. Dat fanplein achter onze tribune bijvoorbeeld ziet er prachtig uit. Mooie plek om een drankje te drinken, vooraf. Het zou anderhalf uur voor de aftrap open gaan. Maar dat gebeurde niet, en fans stonden een half uur voor een dicht hek. Het idee was geweldig, de uitvoering minder. Dat hoort bij een kleinere club, denk ik.

Ik mis geen wedstrijd van Excelsior. Ooit ben ik begonnen een geel keepersshirt te dragen naar het stadion, en dat is uitgegroeid tot een gimmick. De supportersvereniging heeft zelfs gezegd dat ik dat shirt moet blijven dragen. Het is dus geen optie meer om 'm niet aan te trekken. Gelukkig heb ik er twee: een is al behoorlijk versleten geraakt. Ik heb wel vertrouwen in wat er komen gaat. Excelsior is toch wel aan z'n stand verplicht om bij de eerste vier, vijf te eindigen dit jaar.

Wat ik wel jammer vind: er zijn clubmensen verdwenen. Neem de keeper, Alessandro Damen. Zit al jaren bij ons, maar opeens moet hij dan weg. Dat begrijp ik als supporter minder goed. Waarom? Dat assistent-trainer André Hoekstra moest vertrekken is nog opvallender. Die man loopt al jaren bij Excelsior rond. 22 jaar! Dan hoor je bij de club. Ik vind het jammer dat zo'n man opeens verdwijnt.

Toch blijf ik gaan hoor, natuurlijk. En ik denk dat iedereen op de Robin van Persie-tribune achter het doel weer komt. Daar zijn we trouwe fans voor. Ooit is het me gelukt om 150 wedstrijden achter elkaar bij te wonen, zonder er ook maar een te missen. Uit, thuis, bekerduels... Dat was een hele reeks. Hij eindigde toen Excelsior me een keer niet op de lijst bleek te hebben gezet, een foutje. Omdat er een klein busje was gereserveerd, geen grote, kon ik niet alsnog mee. Toen heb ik wel even een paar uur kwaad rondgefietst. De reeks werd onderbroken! Maar de woede zakte, en de eerstvolgende wedstrijd ging ik weer gewoon mee. Natuurlijk zeg. Het blijft Excelsior."

Excelsior beleefde een teleurstellend jaar in de eerste divisie en werd negende. Het seizoen begint met een thuiswedstrijd tegen Top Oss. "Dan draag ik natuurlijk weer een geel shirt."