Dit is hoe je je tuin kan helpen tegen klimaatveranderingen

Er valt ieder jaar weer meer neerslag dan ooit. Niet alleen het aantal buien neemt toe, ook de hoeveelheid regen per keer. En dat zorgt voor veel overlast, zoals riolen die overstromen, straten die blank komen te staan en kelders die vollopen.

Tegelijkertijd zijn er ook vaker periodes van extreme droogte. Daardoor daalt de grondwaterstand en kunnen huizen en terrassen verzakken. Ook de natuur heeft last van de droogte: dieren kunnen moeilijker aan voedsel komen, jonge beplanting heeft het zwaar en de wortels van bomen en planten lopen uit.

Meer groen in de bebouwde kom verbetert de waterhuishouding en vermindert de problemen door extreme neerslag of hete zomers. Door zelf aan de slag te gaan, maak je je huis en tuin of balkon ook nog eens een stuk mooier en gezonder.

1. Tegels eruit en meer groen erin

De afgelopen vijftien jaar is er meer regen gevallen, maar is ook de vraag naar tuintegels verdubbeld. Terwijl groen vaak mooier is, voor verkoeling zorgt, goed is voor de insecten én regenwater goed afvoert. Vervang daarom liever zoveel mogelijk steen voor groen of kies voor waterdoorlatende verhardingen zoals poreuze betonklinkers, natuurlijke bodembedekkers of roosters met gravel of grind.

2. Vang regenwater op

We besproeien onze tuin gemiddeld met 1100 liter drinkwater. Dat is zonde en duur, want regenwater is gratis en als je het niet opvangt verdwijnt het in het riool. Regenwater vang je op met een regenton, een regenschutting of een regenwatertank. Als je een aparte waterleiding aansluit aan de regenwatertank, kun je je toilet doorspoelen met regenwater, of je auto ermee wassen. Door je regenpijp af te koppelen van het riool, kun je het water ook laten weglopen in je tuin. En daar zijn de plantjes vast blij mee.

3. Bodemaanpassingen

Door ondergrondse infiltratiekratten aan te brengen, kun je per stuk 250 tot 300 kubieke meter water opvangen. Dit water wordt vervolgens langzaam door de bodem opgenomen. Ook met een (natuurlijke) vijver vang je regenwater op. Dat is ook nog eens goed voor de biodiversiteit.

4. Groen dak

Verander je grijze dak in een bloemenweide of een natuurdak met sedum, grassen, vaste planten en allerlei kruiden. De vogels, vlinders en bijen zullen blij met je zijn en het ziet er ook nog eens mooi uit.

5. Gevarieerd groen

Pas je plantenkeuze aan bij de bodemsoort en ligging van je tuin (zon en schaduw). Kies bij voorkeur voor planten die niet veel water nodig hebben. Diep wortelende bomen en struiken zorgen ervoor dat water makkelijker door kan dringen in de diepere grondlagen. Bomen in combinatie met struiken en een kruidenlaag zijn het meest effectief om water vast te houden. Wat ook zeker helpt, is het graven van een greppel met planten erin.

Steen is erg zwaar en het transport kost veel brandstof en CO2-uitstoot. Tegelwippen kost niks, en groen is goed voor de biodiversiteit en het tegengaan van hittestress. Met waterdoorlatende verhardingen kun je water opvangen en in de bodem laten wegzakken. Natuurlijke bodembedekkers, zoals houtsnippers of boomschors, zijn de milieuvriendelijkste halfverharders, maar die moet je wel elk jaar vervangen. Grind is schaars, gebruik daarom liever schelpen of gravel voor de paadjes in je tuin.

De prijs van een regenton is afhankelijk van de grootte en de materiaalsoort. Je kunt ‘m makkelijk zelf maken en plaatsen. Een regenschutting plaatsen is iets duurder. De hoeveelheid water die opgevangen wordt is in beide gevallen niet groot, maar het zorgt wel voor bewustzijn over watergebruik.

Het water bergen met infiltratiekratten zorgt voor een natuurlijke aanvulling van het grondwater. Eén krat kost minimaal vijftig euro. Ze zijn makkelijk zelf aan te leggen. Een vijver kun je zo duur maken als je zelf wil, afhankelijk van de grootte en de te gebruiken (sier)materialen. Let wel op dat-ie niet gaat lekken, want dan spoelt al je opgevangen regenwater weg en gaan je vissen dood.

Een natuurdak kost ongeveer 75 euro per m2. Onderzoek eerst of je dak voldoende draagkracht heeft. Het levert wel veel op qua wateropvang.

Kortom: wil je je tuin klimaatbestendiger maken, dan kun je met kleine stappen al winst behalen. Informeer ook eens bij de gemeente of het waterschap of je subsidie kunt krijgen voor aanpassingen aan de tuin. Elke druppel water die niet in het riool verdwijnt, verkleint de kans op wateroverlast.