CORONACRISIS
In coronatijd belangrijke rol weggelegd voor riool: 'Spiegel van de samenleving'
Nu er dagelijks honderdduizenden prikken worden gezet, het aantal coronatests dagelijks afneemt en ook de ziekenhuisopnamen teruglopen, wordt het steeds lastiger om de verspreiding van het coronavirus goed te volgen. Gelukkig biedt het riool de uitkomst en onderzoeken die via die weg lopen worden in september flink uitgebreid.
Het riool als uitkomst? Jazeker. Al sinds het begin van de coronacrisis (en eigenlijk ook al daarvoor) wordt er rioolonderzoek gedaan. "Op verschillende plekken in Rotterdam meten we het rioolwater", legt hoogleraar Microbiologie en hoofdonderzoeker van het Covid-9 rioolonderzoek bij Wateronderzoeksinstituut KWR Gertjan Medema uit. KWR werkt samen met onder meer het Erasmus MC aan het onderzoek.
Die paar plekken zijn representatief voor een stadsdeel of wijk, vervolgt Medema. "Drie keer per week nemen we een monster en kijken we hoeveel virusdeeltjes erin zitten. Dan kunnen we zien wat het virus doet in zo'n stadsdeel; of er meer of minder mensen besmet zijn." Die gegevens worden vergeleken met de hoeveelheid positieve testen in de wijk, de huisartsenregistraties en ziekenhuisopnames. "Zo kunnen we goed zien wat het virus doet."
Dat is bijvoorbeeld ook de manier hoe de GGD erachter kwam dat er in Charlois bar weinig werd getest: er kwamen bij het rioolonderzoek veel meer coronabesmettingen naar voren dan uit de testen.
"Het is een hele objectieve manier", vertelt Medema. "Iedereen gaat naar het toilet, maar lang niet iedereen gaat naar de teststraat. Het is een snelle en goede manier om te volgen wat er nou precies gebeurt. Met één monster kunnen we duizenden mensen volgen." En nu er minder grip op de verspreiding van het virus is nu er steeds meer gevaccineerd wordt, kan het riool een 'vroege waarschuwing geven' voor wanneer het virus weer opduikt.
Troebele spiegel
Daarom wordt het rioolonderzoek vanaf september flink uitgebreid. "De teststraten raken steeds leger. Het riool gaat een soort waakhond worden voor de bevolking, om te zien of het virus weer oplaait, en waar en wanneer dat dan is."
In landen als Australië wordt al op die manier te werk gegaan: "Via het riool kunnen ze lokaliseren in welke wijk een besmet persoon zit en daar kunnen ze dan gericht maatregelen nemen om verdere verspreiding te voorkomen. Het riool is de spiegel van de samenleving. Af en toe is-ie een beetje troebel, maar als je goed onderzoek doet, kun je daar goede informatie uithalen."
