FRANCISCUS GASTHUIS

Jonge artsen pleiten voor meer werkplezier: 'Overwerken is de norm geworden'

Yaar Aga (links) en Jacintha Verhallen (rechts) zijn beiden onderdeel van team Zin in Zorg
Yaar Aga (links) en Jacintha Verhallen (rechts) zijn beiden onderdeel van team Zin in Zorg © Franciscus Gasthuis
Honderden jonge artsen trekken aan de noodklok. Veel van hen kampen met burn-outklachten en overwegen zelfs om te stoppen vanwege de lange dagen en het gebrek aan een goede werk-privébalans. Om dat te voorkomen moet volgens de artsen de werkcultuur veranderen. De jonge arts-onderzoeker Yaar Aga van het Franciscus Gasthuis & Vlietland in Rotterdam legt uit hoe zij dat voor zich ziet.
Yaar Aga is samen met zo'n vijfhonderd andere jonge artsen aangesloten bij de beweging 'Zin in Zorg'. Zij maken zich sinds 2019 sterk voor meer werkplezier onder artsen en zorgverleners. Vanuit de beweging worden gesprekken en acties georganiseerd binnen de ziekenhuizen om ervoor te zorgen dat jonge artsen niet overwerkt raken en het plezier in hun werk houden.
"Het gaat om een disbalans", legt Yaar uit. Je werk kost veel energie, en wat je bij jonge artsen terugziet is dat ze hun autonomie kwijt zijn." Dat valt volgens Yaar veelal te herleiden tot een slechte werk-privébalans, waarbij veel van de jonge artsen wordt gevraagd zonder adequate ondersteuning.
"Het is absoluut zo dat overwerken en moeilijke situaties erbij horen, maar helaas is het tegenwoordig zo dat overwerken de norm is . Wat we met deze beweging willen uitstralen is dat we de balans willen terugkrijgen", legt Yaar uit.
Maar het vinden van een balangs tussen werk en privé is niet altijd even makkelijk, zeker niet nu er opnieuw een beroep op de artsen wordt gedaan voor de zorg die tijdens de coronapandemie werd uitgesteld en nu moet worden ingehaald. "Daarom is het extra belangrijk om af en toe even tijd voor jezelf te nemen, en dat we daar ook allemaal positief en goed op reageren", zegt Yaar.
"Ik denk dat we deze drukke periode goed samen door kunnen komen als we af en toe even stilstaan en momenten voor onszelf nemen, zodat je daar je energie uit kunt halen."

Botsing tussen generaties

Eén manier om de werkcultuur binnen de ziekenhuizen te veranderen is het slaan van bruggen tussen de jongere en oudere generaties. Tussen de twee groepen bestaat onenigheid over de situatie waarin de jonge artsen verkeren. "Er is niet zozeer sprake van een botsing, maar er is geen verbinding tussen de oudere en jongere generaties. Dat gesprek is nodig om begrip te krijgen voor elkaar."
"Wat je vaak vanuit de oudere generatie hoort is dat zij ook 48-uursdiensten draaiden. Maar net zoals de zorg in die tijd is veranderd, zijn onze generatie en de mens ook veranderd. Onze generatie wil niet alleen maar werken. Die willen een goede werk-privébalans hebben en zich ook op andere gebieden ontwikkelen, bijvoorbeeld in gebieden buiten de zorg", zegt Yaar.
Ik had het gevoel gehad dat mijn passie en bevlogenheid begonnen weg te sijpelen
Yaar Aga
Binnen het Franciscus Gasthuis & Vlietland is al wel sprake van verbetering, vult de jonge arts aan. Inmiddels zijn gesprekken tussen jong en oud al aardig op gang gekomen. "Daardoor is de botsing tussen de oudere en jongere generatie niet zo groot meer, maar er zijn nog heel veel collega's die het lastig vinden om ruimte te nemen en het gesprek aan te gaan. Dat is nou juist wat we willen stimuleren. Als je het gesprek aangaat en eerlijk en kwetsbaar bent, zul je zien dat de specialist tegenover je dat gevoel vaak ook wel herkent."
Ze spreekt op dit vlak deels vanuit haar eigen ervaringen. Hoewel Yaar niet overwoog om te stoppen met werken, merkte ook zij dat de bestaande werkcultuur zijn tol begon te eisen. "Ik had het gevoel dat mijn passie en bevlogenheid begonnen weg te sijpelen. Ik was vaker cynisch en gefrustreerd dan dat ik energie uit mijn werk haalde", vertelt ze.

Een zaadje planten

Hun acties zien de jonge artsen als het planten van een zaadje van verandering. "Verandering van de werkcultuur gaat jaren duren, maar je moet ergens beginnen", zegt Yaar. "Als je alleen maar beren op de weg ziet, kom je er niet." Voor nu gaat het hen vooral om het creëren van bewustwording onder het personeel.
Als je alleen maar beren op de weg ziet, kom je er niet
Yaar Aga
Uiteindelijk willen de artsen ook in gesprek met de ondernemingsraad en het bestuur van het ziekenhuis. "Dan heb je het echt over vervolgstappen. Voor nu gaat het om het bewustwording van de gewenste werkcultuur", legt Yaar uit. "Het gaat vaak om de randvoorwaarden en daar willen we mensen bewust van maken. Het zou zo zonde zijn als mensen moeten stoppen vanwege die randvoorwaarden terwijl we daar wat aan kunnen doen."
De eerste resultaten van de gesprekken zijn volgens Yaar al zichtbaar. Zo worden onderwerpen als overwerken en de werk-privébalans steeds beter bespreekbaar in het ziekenhuis. "Dat is één van de belangrijkste ontwikkelingen om die werkcultuur te veranderen", zegt Yaar. "Zo kunnen we het gesprek aangaan zonder dat we lijnrecht tegenover elkaar komen te staan."

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl