ARCHIEFRIJNMOND
ARCHIEF RIJNMOND 11 juli 2021 - Deur
Afgelopen week heb ik me een beetje laten meeslepen in een sfeer van dood en verderf. En dat - uiteraard - in het kielzog van de aanslag op Peter R. de Vries.
Die aanslag deed mij een tamelijk ingrijpende periode uit 1992 herbeleven toen mijn vriendin van destijds - net als Peter - op straat werd neergeschoten. Ze kreeg twee kogels in haar hoofd, afgevuurd door een getroebleerde ex. Wonderlijk genoeg heeft ze dat overleefd. We zijn naderhand ook getrouwd, en zestien jaar samen gebleven, maar ze is er niet zonder kleerscheuren vanaf gekomen.
In gedachten zag ik mezelf van de week weer staan, tijdens al die bezoeken aan haar op de intensive care van de afdeling neurochirurgie in het Dijkzigt.
Geen plek om vrolijk van te worden.
Geen plek om vrolijk van te worden.
Ik dacht van de week: ik bel ‘r op. Eens informeren hoe het nieuws uit Amsterdam bij háár is aangekomen. Had zij ook een sterke herbeleving? Nou, niet in de mate waarin ik het had, zo bleek. Ze heeft zichzelf natuurlijk ook niet gezien in die periode.
Een dag na die aanslag van de week, belde een schoolvriend van vroeger me op. Een vriend wiens moeder een tijdje een soort surrogaat-moeder voor me is geweest nadat mijn eigen moeder was gestorven toen ik nog maar vijftien was. De moeder van die schoolvriend had de avond tevoren, de avond van Peter, de laatste adem uitgeblazen. Haar dood was niks te vroeg gekomen, het ging al een tijdje niet meer, maar toch.
Toen we doorpraatten aan de telefoon vertelde die vriend over de eerste dode die hij ooit had gezien. Die had ík hem laten zien. Ik was het zelf alweer vergeten. We waren bij mij thuis, op een steenworp van onze middelbare school in Schiedam, ik had de deur van de logeerkamer opengedaan en daar lag een tante van mij. Dood. Ze was de dag tevoren of zo bij ons thuis gestorven. Dat wist ik natuurlijk. Die vriend niet, zo zei hij. De onverwachte aanblik van een lijk had nogal indruk op hem gemaakt.
Een jaar later stierf mijn moeder, aan precies hetzelfde, twee kamers verder in hetzelfde huis.
Ook dat zag ik van de week terug in mijn herinnering.
Zo gaan die dingen.
Ook dat zag ik van de week terug in mijn herinnering.
Zo gaan die dingen.
Als je op vakantie bent, gaan de gesprekken al gauw over vorige vakanties. Als je uit eten gaat, komen eerdere dineetjes terug in je herinnering. Bezoek je een concert, klinkt in de verte de echo van vorige concerten. Het zit in hetzelfde vakje. Herinneringen en emoties hebben de neiging tot klonteren.
Zo kon het dat het lot van een meerkoetennest in de Bergsingel van de week in één emotie-beweging meeging met de aanslag op Peter R. de Vries, de herinnering aan de intensive care van Dijkzigt, het overlijden van die min of meer surrogaat-moeder, het lijk van mijn tante en de vroege dood van mijn eigen moeder.
Tijdens de laatste ronde met onze hond op de avond van de aanslag in Amsterdam zagen mijn vrouw en ik dat de meerkoeten bij het bruggetje over de Bergsingel drie kleintjes hadden. Het was ze na eerdere vruchteloze pogingen nu dus tóch gelukt om een paar eieren uit te broeden. De volgende middag was er nog maar één jong over. De rest was vermoedelijk opgevreten door de meeuwen, de ratten, een snoek of die ene reiger die steeds geduldig staat te wachten op de kant, als een soort gevederd noodlot.
Opeens ervaar je overal dood en verderf.
Alsof de gebeurtenissen elkaar aantrekken en alsof - zonder dat je er zelf veel invloed op hebt - ergens in je hoofd een deur is opengegaan, waarachter allemaal soortgelijks ligt opgetast.
Alsof de gebeurtenissen elkaar aantrekken en alsof - zonder dat je er zelf veel invloed op hebt - ergens in je hoofd een deur is opengegaan, waarachter allemaal soortgelijks ligt opgetast.
Daarna is het wachten tot de deur zich sluit.
Tot de deur zich vanzélf sluit.
Want ook daar heb je voor mijn gevoel niet zo veel invloed op.
Tot de deur zich vanzélf sluit.
Want ook daar heb je voor mijn gevoel niet zo veel invloed op.
SPEELLIJST
DE TUNE
1. Naast jou - The Kik
1. Naast jou - The Kik
ANTON BEUVING
2. Ketelbinkie - Frans van Schaik (1943)
3. Ketelbinkie - Frans van Schaik (1961)
4. Ketelbinkie - Frans van Schaik (1954)
5. Ketelbinkie - Frans van Schaik (1969)
6. Ketelbinkie - Frans van Schaik (1946, Radio Free Europe)
7. Ketelbinkie - Frans van Schaik (1948)
8. De stoker van Rotterdam - Kees Korbijn/Jan Lemaire/Mike Boddé
9. Onder een brug in Amsterdam - Jacques Herb
2. Ketelbinkie - Frans van Schaik (1943)
3. Ketelbinkie - Frans van Schaik (1961)
4. Ketelbinkie - Frans van Schaik (1954)
5. Ketelbinkie - Frans van Schaik (1969)
6. Ketelbinkie - Frans van Schaik (1946, Radio Free Europe)
7. Ketelbinkie - Frans van Schaik (1948)
8. De stoker van Rotterdam - Kees Korbijn/Jan Lemaire/Mike Boddé
9. Onder een brug in Amsterdam - Jacques Herb
10. South America take it away - Teddy Walkers Orchestra