De Aanval - aflevering 5

De familie Uijtenbroek was net aan het lunchen toen het bombardement begon. Martin voelde de muren van het huis trillen, terwijl de bommen vlakbij vielen. Ze zaten in de gang, tot er een soldaat langs kwam die iedereen sommeerde om subiet het huis te verlaten en te vluchten naar het Noordplein via de Nooderbrug. Halsoverkop zijn de Uijtenbroeks vertrokken. Martin was de enige van het gezien die een keer achterom keek. Het beeld dat hij toen zag, is hem altijd bijgebleven. Als katholieke jongen hoorde hij in zijn jeugd spreken over de hel, maar vond hij het moeilijk om zich daar een voorstelling bij te maken. Dat veranderde tijdens het bombardement. Op het moment dat hij achterom keek richting het brandende centrum van de stad wist hij het zeker: Zo moet de hel eruit zien. Uit een grote wolkige massa zag hij schimmen tevoorschijn komen, rennend en huilend, met kinderen onder de arm, of een schoenendoosje. Het is een beeld dat hij nooit kwijt heeft kunnen raken.

Twee weken voor de opening van tentoonstelling De Aanval kun je de contouren van het expositie al wel zien, maar moet er nog een boel gebeuren. Ook de oude bommenwerper, hetzelfde type dat Rotterdam ooit in de as legde, die vanuit Berlijn naar Rotterdam is gebracht om het pronkstuk te worden, staat nog in de steigers. Rob Noordhoek van Museum Rotterdam ziet dat er keihard gewerkt wordt, maar hij heeft er vertrouwen in dat de tentoonstelling, ondanks alle stress, op tijd af zal zijn. En hij krijgt gelijk. Als op 29 april 2015 de deuren van de Onderzeebootloods geopend worden, is de tentoonstelling klaar en komen er maar liefst ruim 1000 belangstellenden. Niet alleen de Rotterdamse kant van de zaak wordt belicht, ook het verhaal van Duitse zijde krijgt aandacht in De Aanval. Het maakt het tot een gevoelige tentoonstelling enerzijds, maar toont volgens Noordhoek anderzijds ook aan, dat er grote stappen zijn gezet op weg naar verzoening tussen beide landen. Waar een gezamenlijke tentoonstelling van Duitsers en Nederlanders over de eerste oorlogsdagen in Rotterdam een paar jaar geleden nog onmogelijk zou zijn geweest, daar is de tijd nu wellicht gewoon rijp.

Aflevering vijf van documentaireserie De Aanval is te zien op donderdag 14 mei op TV Rijnmond.