HUIZENMARKT

Ruim 70.000 nieuwbouwwoningen de komende vijf jaar, maar weinig voor starters

In de Zuid-Holland-Zuid wordt er de komende jaren veel gebouwd
In de Zuid-Holland-Zuid wordt er de komende jaren veel gebouwd © Rijnmond
'Bouwen, bouwen, bouwen'. Het zou dé oplossing zijn voor het nijpende woningtekort. Daarom vroeg Rijnmond alle gemeenten in onze regio naar de voorgenomen bouwprojecten in de komende vijf jaar. Is er uitzicht op een betere toekomst, waarin de woningmarkt weer toegankelijker wordt voor meer mensen?
Capelle aan den IJssel is een van de koplopers als het gaat om concrete bouwplannen. Minstens 5.998 woningen moeten er de komende vijf jaar bijkomen. Een forse groei ten opzichte van de afgelopen jaren. In Rotterdam zitten er 38.000 huizen in de pijplijn. De stad is daarmee de grootste bouwer van de regio.
De meerderheid van alle geplande nieuwbouwwoningen heeft een prijskaartje boven de 310.000 euro. Uit de enquête van Rijnmond blijkt verder dat er maar weinig starterswoningen gebouwd worden terwijl veel jongeren schreeuwen om een betaalbare woning. In sommige gemeenten staan er zelfs helemaal geen koopwoningen onder de 210.000 euro gepland. Ontwikkelaars zeggen niet anders te kunnen. Ze worden geconfronteerd met hoge grondstofprijzen, personeelsgebrek en kostbare klimaateisen. Kijk hier naar een kaartje met het aantal voorgenomen bouwprojecten in de periode 2021-2025.
Dit zijn de geplande nieuwbouwwoningen in de periode 2021-2025. Dit aantal kan uiteraard nog wijzigen. Het zijn plannen met grote kans van slagen, of die al reeds gestart zijn.
Leest u dit bericht op uw mobiel? Klik hier voor de mobiele versie van de interactieve kaart

Inhaalslag

Capelle aan den IJssel wil zo'n 6000 woningen bouwen in vijf jaar. Een flinke toename voor de gemeente waar nu zo'n 32 duizend woningen staan. De stijging komt vooral door de sloop- en nieuwbouw op bedrijventerrein Rivium. "Er worden kantoorpanden gesloopt om plaats te maken voor woningen maar er worden ook kantoorgebouwen verbouwd tot woningen", legt wethouder Maarten Struijvenberg uit. De woningen zijn voor jongeren maar ook voor doorstromers en mensen met een ruimere portemonnee. "We gaan zo bouwen dat we over veertig jaar nog trots zijn op de wijk."
In totaal komen er zo'n 900 betaalbare koop- en huurwoningen bij . Ook stelt de gemeente een zelfbewoningsplicht in. De meeste koopwoningen zitten rond de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) grens van 325.000 euro. Bedragen die niet haalbaar zijn voor de gemiddelde alleenstaande starter. Er worden zo'n 100 woningen gebouwd tot 210 duizend euro.
"Dit kan niet anders. Er zijn geen ontwikkelaars die kunnen bouwen onder de twee ton." Ze hebben de duurdere woningen nodig om projecten rendabel te maken. Wethouder Struijvenberg vindt dan ook dat er vooral iets gedaan moet worden aan de strenge hypotheekeisen. Zodat starters wél een hypotheek krijgen waar ze ook een eengezinswoning mee kunnen financieren. "De overheid heeft die eisen gesteld na de vorige crisis. Maar ze zijn nu zo streng dat het voor jongeren haast niet te doen is om een woning gefinancierd te krijgen. Terwijl ze met de huidige hypotheekrente de lasten prima kunnen dragen. Hier moet het Rijk wat aan doen."

Waar kun je nog terecht met een kleine portemonnee

In Capelle komen er dus enkele betaalbare koopwoningen bij. Ook in Hendrik-Ido-Ambacht, Molenlanden, Rotterdam (projecten als Het ZuideR Carré & woontoren Alex), Hardinxveld-Giessendam (De IJzergieterij), Spijkenisse (De Haven), Ridderkerk (Binnenrijk De Gere), Westvoorne, Brielle en Dordrecht staan woningen rond de 210.000 euro op de planning. Dit zijn er in totaal zo’n 250. Een druppel op de gloeiende plaat. Er worden de komende jaren over de hele regio wel duizenden sociale en betaalbare (tot 850 euro) huurwoningen bijgebouwd. In Lansingerland willen ze ruim 750 sociale huurwoningen bouwen.
In Rotterdam zetten ze vooral in op de aanpak van scheefhuurders. Naar schatting 10 procent van de bewoners van een sociale huurwoning verdient te veel. Door te bouwen voor het middensegment, wil wethouder Kurvers doorstroming creëren en plaats maken voor starters. Sinds begin augustus is er een starterslening voor jongeren die een woning willen kopen. Deze lening is ook bedoeld voor Rotterdammers ouder dan 35 jaar, die een sociale huurwoning van een woningcorporatie achterlaten.
De provincie Zuid-Holland bepaalt hoeveel huizen er de komende jaren gebouwd mogen worden. Dat doen ze op basis van de regionale behoefteraming. Ook toetsen ze de bouwlocaties. Dat er de komende jaren veel huizen bij komen is duidelijk. Maar volgens Statenlid Lies van Aelst van de SP mag er wel wat meer aandacht komen voor mensen met een kleine portemonnee. De provincie zou volgens haar meer regie moeten nemen. Dit door niet alleen woningbouw te stimuleren maar projectontwikkelaars ook te verplichten om meer betaalbare koopwoningen te bouwen. “We kunnen als Zuid-Holland dit soort eisen stellen maar we doen het niet. We zijn te afwachtend naar de markt. Dit is zorgelijk." Ook wijst van Aelst erop dat gemeenten ook het heft in eigen hand kunnen nemen en zelf betaalbare huizen kunnen ontwikkelen.
Dit gebeurt ook op verschillende locaties. Een voorbeeld hiervan is Molenlanden. Daar is het de gemeente samen met een ontwikkelaar gelukt om huizen aan te bieden rond de 170.000 euro. Vijf 'small houses' in Hoogblokland voor jongeren. De belangstelling voor de huizen was fors en er moest geloot worden. "Prachtig om te zien dat we hier mensen heel gelukkig mee maken. Maar het blijft sneu dat we niet iedereen kunnen helpen”, zei wethouder Bikker eerder tegen Rijnmond.

Plannen niet in beton gegoten

De cijfers uit dit artikel zijn opgesteld op basis van een enquête onder 20 gemeenten in de regio Rijnmond. Het zijn bouwprojecten die al gestart zijn of grote kans van slagen hebben maar het is ook een momentopname. "Er kan nog heel veel veranderen. Projecten zijn afhankelijk van zoveel factoren ", waarschuwt een woordvoerder van de gemeente Rotterdam. De tijdelijke bouwstop door de stikstofuitspraak in 2019 is daar ook een voorbeeld van. Landelijk kwamen er zo’n 1600 bouwprojecten op losse schroeven te staan en liepen vertraging op.
De gemeente Rotterdam streeft ernaar om bouwprojecten zo snel mogelijk van de grond te krijgen. Ze willen de 'randvoorwaarden' voor bouw versneld regelen. "Om dat te kunnen bekostigen doen we bijvoorbeeld ook aanvragen bij het Rijk."
De landelijke politiek streeft naar één miljoen nieuwe woningen voor 2030. Zowel D66, CDA, GroenLinks als de PvdA hebben dit meegenomen in hun verkiezingsprogramma. Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) onderschrijft de noodzaak tot het bouwen van een miljoen woningen in een recent rapport. Anders blijft de schaarste de huizenmarkt overheersen volgens het instituut.
Het is duidelijk dat gemeenten veel meer willen gaan bouwen dan de afgelopen jaren. Kijk hier naar de toename van het aantal woningen in de afgelopen vijf jaar (cijfers CBS) en de voorgenomen bouwplannen voor de komende vijf jaar.
Leest u dit bericht op uw mobiel? Klik hier voor de mobiele versie van de interactieve kaart

Woonprotest

Op 23 oktober vindt er een woonprotest plaats in Rotterdam. Dit omdat er volgens de organisatie veel te weinig betaalbare huur- en koopwoningen zijn. Volgens het CBS wonen 900.000 20- tot 35-jarigen wonen nog thuis, een recordaantal. Ook vanuit de oppositie is er steun voor het protest.
De komende weken maakt Rijnmond meerdere verhalen over de woningmarkt in de regio. Met aandacht voor opvallende bouwprojecten, eigen initiatieven van Rijnmonders en jongeren op woningjacht.
Heb je tips voor deze serie? Stuur een mail naar esther.schalkwijk@rijnmond.nl.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl