ROTTERDAM

Hoe populistisch DENK het mildere NIDA 'van het politieke toneel joeg'

Nourdin El Ouali tijdens de campagne van de Tweede Kamerverkiezingen | Foto:
Nourdin El Ouali tijdens de campagne van de Tweede Kamerverkiezingen
De politieke partij NIDA vertrekt voorlopig uit de politiek en wordt ‘een soort actie- netwerk- en lobbyorganisatie’. Dat maakte de partij vanochtend bekend via een persbericht. Wat is de reden van hun politieke vertrek? Rijnmond maakt een rondgang langs kenners van de partij en belde NIDA zelf. “In onze nieuwe vorm kunnen we meer impact maken”, zegt de partij. “Ze zijn eigenlijk te lief voor de politiek van nu”, zegt documentairemaker Justus Cooiman.
Het kwam toch wat onverwachts, het vertrek van de partij die momenteel twee zetels heeft in de Rotterdamse gemeenteraad en een half jaar geleden nog meedeed aan landelijke verkiezingen. Tijdens de algemene ledenvergadering zondag besloot NIDA dat het tijd is voor ‘een nieuwe vorm’. En die vorm is niet politiek. “Dit betekent dat NIDA niet mee zal doen met de lokale verkiezingen in 2022”, schrijft de partij op de website.
Ze trokken de negatieve energie en de huidige harde politiek niet meer, blijkt uit hun verklaring. Schriftelijk licht partijsocioloog Jeroen Schilder verder toe: “Je wordt als politieke partij al snel ‘gewantrouwd’ of gezien als ‘concurrent’ die uit is op stemmen winnen. Alles wordt gezien als strijd. NIDA vertrekt juist vanuit vertrouwen, oprechtheid en samenwerking. We doen dit niet uit een strijd om stemmen of zetels, maar een strijd om harten. Niet voor verkiezingen, maar de volgende generatie.”
Deze doelen passen volgens NIDA niet bij een politieke partij, schrijft Schilder. “Zeker niet nu de politiek steeds verder versnippert, er steeds meer ellebogenwerk bij komt kijken en populisme dat hierbij constant op de loer ligt.” Schilder sluit een terugkomst in de politiek niet uit, maar het ligt niet in de lijn der verwachting. “We zien dit niet als een soort tussenstop om later terug te keren.”

‘Een pijnlijk politiek einde’

In 2013 is NIDA opgericht. Fractievoorzitter bij de verkiezingen in 2014 was Nourdin El Ouali, die daarvoor verbonden was aan GroenLinks in Rotterdam. De partij haalde twee zetels. De verkiezingen in 2018 haalden ze opnieuw twee zetels en belandden ze ook in de gemeenteraad van Almere en later Den Haag. De partij deed bij de Tweede Kamerverkiezingen maart 2021 nog vergeefs een gooi naar landelijke zetels.
Justus Cooiman, die de partij voor een Rijnmond-documentaire in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen volgde, vindt het ‘een pijnlijk politiek einde’ van de partij. “Zij gaven als eerst een jonge Rotterdamse generatie met multiculturele roots, deels met Islamitische achtergrond, een stem. Dat is, zeker in Rotterdam, belangrijk. En bovendien hun belangrijkste wapenfeit. Een populistische variant, DENK, heeft hun boodschap overgenomen en ingehaald met stoerder en harder taalgebruik. Dat is pijnlijk en treurig.”
Linksom of rechtsom is de verkiezingsuitslag bij de Tweede Kamerverkiezingen een klap in het gezicht geweest voor de partij, denkt Cooiman. “Dat het in, zeg, Enschede lastig zou worden om stemmen te halen, dat lag ook bij hen in de lijn der verwachting. Maar dat ze ook in Rotterdam relatief weinig stemmen haalden en zich ingehaald zagen worden door DENK moet een enorme deceptie zijn geweest voor ze.”

Het vertrek van de kartrekker

John Bijl van het Perikles Instituut, die raadsleden opleidt, denkt dat NIDA het zichzelf te hard aangerekend heeft dat ze tegenvallende resultaten hadden bij de Tweede Kamerverkiezingen. “De tegenvallende resultaten waren meer dan verklaarbaar. Het was erg druk met veel nieuwe partijen in de campagne, daarbij kreeg NIDA weinig aandacht en was hun boodschap net wat te abstract. Ze waren er misschien nog niet klaar voor.”
Het is bovendien als lokale partij heel lastig om landelijk door te breken, ziet Bijl. “Code Oranje met Richard de Mos, die toch veel stemmen krijgt in Den Haag, is het uiteindelijk ook niet gelukt, bijvoorbeeld. Kiezers maken als ze lokaal stemmen andere keuzes dan bij landelijke verkiezingen.”
El Ouali vertrok daarna uit de politiek en begon bij SPIOR, een koepelorganisatie van islamitische organisaties in Rotterdam. Cooiman: “Daarmee vertrok er ook de kartrekker en moet er van binnenuit initiatief komen om het op te pakken. Het is een groot probleem voor politieke partijen om überhaupt mensen te bereiken die goed zijn en die zich willen inzetten voor een partij. Het is altijd weer een klus om vrijwilligers op te trommelen. Lid zijn van een partij en online vergaderingen bijwonen is één ding, echt nog wel iets anders.”

Islam-SGP versus Islam-ChristenUnie

Schilder van NIDA zegt dat de partij aan enthousiaste leden die zich willen inzetten geen gebrek heeft. “Qua leden, middelen en bekendheid is NIDA nog nooit zo sterk geweest als nu. Iedereen voelt juist dat dit alles beter tot haar recht komt in onze nieuwe vorm.”
Bijl en Cooiman noemen het vertrek van NIDA uit de politiek een gemis. Bijl: “Ik vond ze als groepering, maar ook de afzonderlijke raadsleden, van bijzonder toegevoegde waarde. Ze zijn bedreven in de politiek. Scherp, maar niet meteen vol op de knie. Het is jammer als er maar één politieke partij is die kiezers aanspreekt met een migratie-achtergrond. Daar zijn ook smaken. Waar DENK een soort islam-SGP is, is NIDA meer Islam-ChristenUnie, of de progressief christelijke Evangelische Volkspartij. Die partij ging later op in GroenLinks.”
Cooiman: “NIDA heeft echt iets in beweging gezet en veranderd in de kijk op de multiculturele samenleving, dat erkende ook burgemeester Aboutaleb toen El Ouali vertrok uit de Rotterdamse gemeenteraad.” De stemmers van NIDA zullen deels vertrekken naar Denk, maar kunnen ook goed terecht bij GroenLinks of D66, en in mindere mate de Partij van de Arbeid, denken Cooiman en Bijl.

Als een malle filmpjes monteren

NIDA gaat nu door als ‘een soort actie-, lobby-, en netwerkvereniging’. Schilder: “We groeien en ontwikkelen door in een vorm waarmee NIDA de politiek, media en samenleving het beste kan inspireren en bewegen tot het Goede. Een vorm waarmee we beter impact kunnen maken in de politiek – van links tot rechts, conservatief en progressief – in de media en in het recht. Waarmee we beter krachten kunnen bundelen met allerlei bondgenoten.”
Het is een vergelijkbare stap als die van oud-voorman El Ouali, naar lobby-organisatie SPIOR, ziet Cooiman. Hij ziet in de schriftelijke verklaring van Schilder ook een erkenning dat de verbindende toon die ze altijd aansloegen, onvoldoende aanslaat politiek gezien. “Politiek is keihard. Als een malle filmpjes monteren en als een malle je afzetten tegen anderen. Ze zijn eigenlijk te lief voor de harde politieke wereld van nu.”

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl