AMATEURVOETBAL
Voetballen in de bajes: op weg naar een tweede kans in de samenleving
Met voetbal op weg naar een tweede kans in de samenleving
"Schieten!", klinkt het luidkeels op de binnenplaats van de penitentiaire inrichting Krimpen aan den IJssel. Op het kunstgrasveldje van de gevangenis wordt gevoetbald. Acht teams met gedetineerden, ex-gedetineerden en oud-voetbalprofs nemen het tegen elkaar op. De sfeer is goed, er wordt stevig gespeeld, hard geschoten, maar nergens wordt het gemeen. Oud-scheidsrechter Roelof Luinge kan de gele en rode kaarten op zak houden. "Een VAR hebben we hier niet nodig en de kaarten zitten zelfs nog in mijn tas", lacht de 66-jarige ex-toparbiter.
Het internationale toernooi wordt vaker gehouden binnen de gevangenismuren. Het doel is om gedetineerden te motiveren voor hun uiteindelijke terugkeer in de samenleving. Sport is daarbij belangrijk, zegt ook Erwin Heesterman namens de directie van de penitentiaire inrichting (PI) Krimpen.
"In het re-integratietraject kan sport een doorslaggevende rol zijn. Het geeft niet alleen motivatie en verbinding, maar ook het netwerk dat een sportclub of vereniging met zich meebrengt, is waardevol. Het kan iemand via gemaakte connecties aan een betaalde baan helpen."
Toernooi binnen gevangenismuren
Aan het voetbaltoernooi doen dit keer twee Belgische ploegen met ex-gevangenen mee, een maatschappelijk bevlogen team van Excelsior Rotterdam, een team 'WerkviaSportNL', teams van de PI Krimpen aan den IJssel, Arnhem en Veenhuizen en natuurlijk de verzameling ex-voetballers 'FC De Rebellen' met onder andere Glenn Helder, Ruben Schaken, Andwelé Slory en Ali Boussabon.
De sfeer zit er goed in binnen de hoge hekken van de zwaar beveiligde PI Krimpen waar in totaal ruim 400 mannen gevangen zitten.
Re-integratie
"De re-integratie begint eigenlijk al binnen", vertelt oud-speler Glenn Helder. "Je mag pas meedoen met voetballen als je je goed gedraagt binnen, dat motiveert." De 52-jarige ex-profvoetballer heeft zelf ook in het verleden achter de tralies gezeten. "Het gaat hier om spelers met een krasje, ik had een groot kruis", lacht hij uitbundig.
"Het is voor de maatschappij beter dat de mensen die hier binnenkomen op een andere manier naar buiten gaan. Het is hier geen hotel, maar het moet niet zo zijn dat hier alles nog meer naar de klote gaat voor die gasten en dat ze nog gefrustreerder weggaan. Door sport kun je een verandering veroorzaken. Een win-win situatie dus", zegt Helder.
'Kom hier niet terecht'
Helder: "Het ergste is en blijft gewoon dat iemand anders je deur open en dicht doet. Hoe goed het veld er hier uit ziet, hoe goed het eten ook is, het maakt niet uit. Iemand ander bepaalt over jouw vrijheid en daarom moet je zorgen dat je hier nooit terecht komt. Ik geef ook lezingen in gevangenissen dus weet wat er speelt. Ze zien me als één van hen, maar ik probeer ze toch een andere kijk op het leven te geven", vertelt Helder.
"Je moet ook een beetje geluk hebben, maar het begint met mentaliteit. Tegen wie ik zo moet spelen? Geen idee. Dat wist ik vroeger soms niet eens", schatert de oud-prof van onder meer Sparta, Vitesse en Arsenal.
Luinge als scheidsrechter
Het toernooi kent wedstrijden van twaalf minuten. De regels zijn wat aangepast. "We spelen bijna een soort zaalvoetbal", zegt Roelof Luinge, bezig aan zijn vijfde editie van het bajesvoetbal en nog actief in het amateurvoetbal. "Slidings zijn niet toegestaan bijvoorbeeld en ook lichamelijk contact mag niet."
"Het is prima zo, perfect georganiseerd met een leuke sfeer, ook al is het een gevangenis. Een VAR is hier niet hoor", zegt hij.
'Elkaar stimuleren'
Ook aanwezig is Schiedammer Robert Maaskant. Hij vertegenwoordigt mede-organisator European Football for Development Network (EFDN). Een groep betaaldvoetbalclubs die zich maatschappelijk wil inzetten om met sport (en met name voetbal) levens te verbeteren van mensen in Europa.
"We stimuleren het omgaan met elkaar en hopen zo op een re-integratie van deze mensen in de samenleving. In totaal zijn 150 Europese clubs lid bij ons. Vandaag is het alleen België en Nederland die meedoen vanwege corona, maar we doen het normaal ook met meer landen."
Geen agressie
Maaskant neemt zelf voor het eerst een kijkje op een toernooi binnen de gevangenismuren. "Nee, ik heb zelf nooit gezeten, maar ben wel eens geschorst geweest", lacht de oud-trainer en speler. Maaskant dacht dat er veel ellende en agressie op het veld zou ontstaan, maar dat is totaal niet aan de orde, ziet hij. "Mensen helpen elkaar overeind."
De bokaal ging uiteindelijk naar de oud-profs FC De Rebellen die in een zinderende finale het team van PI Krimpen aan den IJssel versloeg. Daar leken ze maar wat blij mee.
