NIEUWS

Column: Feyenoord wordt een professionele club, nu nog een beschavingsoffensief

Mark Koevermans
Mark Koevermans © VK Sportphoto - Yannick Verhoeven
In de metro staren we elkaar mistroostig aan boven de mondkapjes, de advocaat en ik. Telkens als we elkaar zien, gaat het even over onze grote liefde Feyenoord. Mark Koevermans is net opgestapt na bedreigingen van supporters. We zeggen het bijna in koor: “Wil je hier nog wel bij horen? Je schaamt je toch kapot.”
Hoe anders was het gevoel een week geleden toen Union Berlin werd verslagen en de Kuip weer eens een ouderwetse voetbaltempel bleek. Geweldige sfeer in het stadion, geweldige sfeer in het elftal. Je ziet op het veld dat er eindelijk een plan ligt, een gedachte. De aankoop van spelers, de speelwijze, de jeugdopleiding: Feyenoord begint zowaar een professionele club te worden. Het vertrek van Koevermans komt op een buitengewoon ongelukkig moment. Net nu er weer hoop was, krijgen de intimidaties van de afgelopen maanden de overhand.

'Dit zijn criminelen'

Minister Grapperhaus van justitie veroordeelde de bedreigingen in scherpe bewoordingen. “Dit zijn criminelen. Dit heeft niets met voetbal te maken.” Het is helaas de Pavlov-reactie van de politicus, die het kwaad wil isoleren en niet doorheeft dat de problemen veel breder zijn. Je hoort het ook vaak onder goedbedoelende supporters: ‘Het is een kleine groep die het verpest voor de rest, pak die gasten nou eens aan.’ Natuurlijk, het zijn er maar een paar die een steen door de voordeur van de algemeen directeur gooien, die het bestuur van Union Berlin aanvallen of Steven Berghuis bedreigen. Maar het is ingebed in een cultuur.
In de afgelopen decennia heb ik als journalist verslag gedaan van menige rel rond Feyenoord, als supporter stond ik regelmatig in het oog van de storm. Schokkend was niet zozeer de jongen die de steen gooide maar de meute eromheen die hem aanmoedigde. Geen criminelen, meneer Grapperhaus, gewone supporters. En het heeft alles met voetbal te maken. Het stadion als arena van primitieve driften.
Rellen op de Coolsingel 7 mei 2017
Rellen op de Coolsingel 7 mei 2017 © Rijnmond
In de Kuip is het al jaren bon ton om Wie niet springt, die is een Jood te zingen en dan massaal op een neer te hoppen. Tot voor kort gebeurde dat op mijn eigen vak, TT/RR, niet of nauwelijks. Tegen Union Berlin zag ik tot mijn verbazing dat zeker een derde ging meedoen. Ik schat dat zo’n 15.000 supporters deze antisemitische leuze scandeerden deze avond. En ja, ik weet dat het niet is gericht tegen het Joodse volk of de religie maar tegen Ajacieden. Ja ik weet dat ze bij Ajax de term joden als geuzennaam gebruiken en ook staan te springen. Maar ik mag toch hopen dat als ze in Amsterdam een anti-Hitlerlied verzinnen dat wij dan in de Kuip niet met zijn allen Heil Hitler! gaan aanheffen. Dat heet beschaving.
Met afschuw is gereageerd op de ronduit antisemitische tekening die in Crooswijk verrees van Steven Berghuis, na zijn vertrek naar de grote rivaal. Zij die boos waren, staan die wel wekelijks te springen? Ligt daar niet de voedingsbodem, de legitimatie? Misschien riep u vijf jaar geleden ook wel Lexie gaat op Jodenjacht als de spelers hun warming-up hielden en was u blij als Lex Immers dan zijn handje opstak.
Feyenoord en Immers waren er ongelukkig mee, zeiden ze destijds. Vervolgens ging het gewoon door en Lex bleef vrolijk zwaaien naar de tribunes. Het illustreert hoe Feyenoord zelf de betonrot in de Kuip nooit krachtdadig te lijf is gegaan. Uit angst, waarschijnlijk. Ik heb ze gesproken, de bestuurders, die zeiden: “Je moet eens weten wat het met je doet als een groepje gasten ineens voor je woning staat of hier op kantoor.”
De bedreiging van Koevermans is geen incident maar een volgend hoofdstuk in een dik boek. De club Feyenoord heeft daar nooit een antwoord op gevonden en heeft zich teruggetrokken, in het bastion van de vele verenigingen en stichtingen waar de eenvoudige supporter de weg kwijtraakt. Het project Feyenoord City straalt dat ook uit: de club heeft geen gezicht, geen uithangbord. Dat voelen niet alleen de fans, ook in de Rotterdamse gemeenteraad is vertwijfeld gereageerd als Feyenoord schitterde door afwezigheid in een commissievergadering over het nieuwe stadion.

Vertrek Koevermans 'frisse wind'

De supporters klagen al lange tijd steen en been over de gebrekkige communicatie maar voor de club is het ook lastig: met wie moet ik praten? De aanhang is net zo verdeeld als de organisatie. Dat wordt pijnlijk duidelijk uit de recente brief van een groot aantal supportersgroepen aan de raad van commissarissen. Het vertrek van Koevermans biedt ‘ruimte voor een frisse wind’. Geen enkel medeleven of veroordeling van de intimidatie. Wel klagen over achterkamertjespolitiek, waarmee de schuld toch weer volledig bij het bestuur wordt gelegd. Ok, de briefschrijvers willen wel ‘een eerste knieval doen’, maar welke dat is, wordt niet vermeld.
Deze supporters verwarren een dialoog met het op hoge toon eisen van een gesprek. De brief is ondertekend door groepen die het opstappen van Mark Koevermans als ‘zoveelste rat op het zinkende schip’ hebben toegejuicht. Steun is er ook van de RJK, de Rotterdamse Jongeren Kern, die eerder een handtekening achterliet op de woning van Koevermans en bij de Roze Kameraden. Apart. Dus je slaat eerst iemand voor zijn muil en zegt dan: ‘zeg, zullen wij eens praten?’
De officiële supportersvereniging FSV de Feijenoorder verspreidt de brief ook, want ‘wij omarmen elk initiatief om met elkaar de dialoog te vinden’. Met de toevoeging: ‘wij zijn een supportersvereniging van en voor iedereen.’ Zullen ze verbaasd zijn over de lawine aan negatieve reacties van supporters op hun steunbetuiging? Zullen ze doorhebben dat er grote kloven gapen onderling en dat het gat zo alleen maar groter wordt?

Zelfkritiek

De bizarre brief etaleert een schromelijk gebrek aan zelfkritiek bij veel supporters en tegelijk onderstreept het de verziekte verhouding met de clubleiding die zeker niet alleen aan de achterban ligt. De professionalisering van Feyenoord, met Slot en Arnesen als boegbeelden, moet zich voortzetten in een heldere structuur van de club met duidelijke aanspreekpunten. Hand in hand met de supporters moet ook een beschavingsoffensief worden gestart, zodat investeerders, bobo’s, jan-met-de-pet, harde kernleden en iedereen die mesjogge is van Feyenoord zich thuis voelt.
De Kuip is het mooiste en meest sfeervolle stadion van Nederland. Het is ook een huiskamer waarin ‘Joden’ een scheldwoord is, homoseksuelen worden beschimpt en bestuursleden kanker moeten krijgen. Wat doet dat met een kind van acht jaar oud, dat aan de hand van zijn vader en moeder het stadion betreedt, supporter voor het leven wordt maar dit gif ook week na week binnen krijgt?
Feyenoord is van ons allemaal. De problemen zijn ook van ons allemaal.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl