CORONACRISIS

Onderzoek EUR: vertrouwen in overheid duikt van 70 naar onder 30 procent

Protestactie tegen coronamaatregelen
Protestactie tegen coronamaatregelen © MediaTV
Het vertrouwen in de overheid is in anderhalf jaar meer dan gehalveerd, zo blijkt uit een doorlopend onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam in samenwerking met meerdere universiteiten en gemeenten. Ook het onderlinge vertrouwen tussen mensen is afgenomen, blijkt uit de vijfde meting. Volgens het onderzoek is er nu sprake van een laag-vertrouwensamenleving, waar dat in april vorig jaar nog niet zo was. 22 duizend mensen deden mee aan het onderzoek.
Gaf in april 2020 nog ongeveer 70 procent van de mensen aan vertrouwen in de overheid te hebben, in september 2021 is dat gedaald tot minder dan 30 procent. Die afname gaat volgens het onderzoek nog niet direct gepaard met toenemende kritiek op het coronabeleid. Onder meer de trage afhandeling van de toeslagenaffaire en de voortslepende formatie zouden mogelijk een rol spelen in het dalen van het vertrouwen.
Niet alleen het vertrouwen in de landelijke overheid is afgenomen. Ook in lokale overheden en gezondheidsinstanties zoals het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Welzijn (RIVM) en de GGD nam het vertrouwen tussen april 2020 en maart 2021 af, hoewel dat getal sindsdien langzaam weer omhoog klimt. Toch zijn de cijfers nog niet op het niveau van voor corona. Ook is in Rotterdam het vertrouwen in de officiële instanties lager dan in Amsterdam.
Het onderlinge vertrouwen tussen mensen is ook licht afgenomen, maar vertrouwen in familie en vrienden blijft groot en redelijk stabiel. Ook artsen en buren genieten nog altijd een hoge mate van vertrouwen, hoewel ook hier een kleine daling zichtbaar is. Met name onder de lager opgeleiden, ouderen, niet-stemmers en PVV- en FvD-stemmers is het vertrouwen in de overheid laag.

Vaccinatie

In het onderzoek wordt ook in gegaan op de vaccinatiebereidheid van de ondervraagden. Zo'n 12 procent van hen zegt niet gevaccineerd te willen worden of nog te twijfelen. De motieven om niet gevaccineerd te worden zijn uiteenlopend. 38 procent geeft aan vertrouwen te hebben in hun immuunsysteem, 16 procent is bang voor mogelijke bijwerkingen en 23 procent geeft aan niet genoeg vertrouwen in de overheid en andere instanties te hebben. Daarnaast achten veel ongevaccineerden de kans klein dat ze zich alsnog laten overtuigen. Mensen voor wie social media de belangrijkste informatiebron over het virus is, zijn minder vaak gevaccineerd en hebben vaak minder vertrouwen in de autoriteiten.
Demonstranten protesteren tegen het coronabeleid met spandoeken als 'genoeg = genoeg'
Demonstranten protesteren tegen het coronabeleid met spandoeken als 'genoeg = genoeg' © MediaTV
Dat gebrek aan vertrouwen heeft mogelijk te maken met het perspectief dat men nu heeft van de dreiging van corona. Volgens het onderzoek, onder leiding van professor doctor Godfried Engbersen, zien steeds minder mensen COVID-19 als bedreiging voor zichzelf en hun familie. Ook vrezen minder mensen voor het verlies van hun baan of bedrijf door de coronacrisis. In maart 2021 gaf ongeveer de helft van de respondenten aan niets te hebben om naar uit te kijken. Dat aantal daalde in september 2021 tot ongeveer een kwart. Ook ziet een groter deel van de respondenten de toekomst positief tegemoet.
Het draagvlak voor de maatregelen lijkt nog steeds te bestaan, maar voor de invoering van een algehele coronapas lijkt nog weinig draagvlak. De meerderheid van de respondenten is vóór de coronapas bij evenementen en horeca, maar een aanzienlijk deel blijft tegengas geven. Opvallend is dat ook een deel van de gevaccineerden aangeeft weinig voor een coronapas te voelen. In totaal is 36 procent van de onderzoekspopulatie tegen de coronapas.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl