WONEN

Extreem hoge huren, uitbuiting en intimiderende huisbazen: 'De overheid kan en moet dit aanpakken'

De Roemeense George met zijn vriendin
De Roemeense George met zijn vriendin © Rijnmond
Wist de 28-jarige George veel dat de huurprijs van 1075 euro absurd veel was voor zijn huisje in Rotterdam-Carnisse. Ook al gaat het grootste deel van zijn salaris van 1600 euro op aan woonlasten, hij denkt dat het normaal is. George is een Roemeense arbeidsmigrant en onbekend met de huurregels in Nederland.
Dat was tot hij van zijn buren hoort dat zij de helft minder betalen. Onterecht hoge huren en uitbuiting van huurders, is een groeiend probleem en huisjesmelkers komen ermee weg. De aanpak vergt een simpele aanpassing van de wet. Alleen in politiek Den Haag, daar waar de oplossing ligt, is het vooralsnog muisstil.
Dat er veel meer George’s rondlopen in Rotterdam, realiseert Richard Sitton zich op werkbezoek in Carnisse. Bewoners stormen op hem af omdat ze denken dat hij, een lange man in een net pak, vastgoed-investeerder is. Als hij duidelijk maakt dat hij de bestuursvoorzitter is van woningcorporatie Woonbron, komen de verhalen los. Hij hoort over misstanden in de wijk, over nauwelijks rondkomen en schulden die zich maar blijven opbouwen. De Roemeense George verdient in een kaasfabriek maximaal 1700 euro met zes dagen werk per week. Hij houdt een kleine 600 euro per maand over om zijn gezin van vier te onderhouden.
De Roemeense George is dupe van onterecht hoge huur
Samen met de gemeente Rotterdam doet Woonbron onderzoek naar de huurprijzen in Carnisse. De uitkomsten zijn verontrustend. “Ruim 95% van de woningen wordt opgekocht door mensen die er niet zelf gaan wonen maar verhuren voor dubbele prijzen dan wat wettelijk mag”, vertelt Sitton.

Onterecht hoge huren volgens puntensysteem

In Nederland geldt een puntensysteem, het Woning Waardering Stelsel (WWS) en op basis daarvan moet de huur worden vastgesteld. Een huiseigenaar is verplicht zich aan deze regels te houden als de woning op basis van de punten onder de sociale huurgrens blijft van 753 euro. Als een woning volgens het puntensysteem boven de sociale huurgrens uitkomt, dan geldt er marktwerking en mag een huisbaas vragen wat hij wil.
In de praktijk houden veel verhuurders zich niet aan de regels. “In Carnisse zouden redelijke huurprijzen 600, maximaal 650 euro moeten zijn. Maar de huren lopen op naar de duizend en zelfs 1400 euro”, zegt Sitton. “De huurprijzenwet is er niet voor niks. Deze woningen zouden sociaal verhuurd moeten worden, maar daar wordt misbruik van gemaakt en veel geld mee verdiend."
Dit is uitbuiting van mensen die nergens anders heen kunnen
Richard Sitton van woningcorporatie Woonbron
De bestuursvoorzitter van woningcorporatie Woonbron heeft het hart op de tong en vindt de situatie waarin veel huurders wonen schandelijk. “Dit is uitbuiting van mensen die nergens anders heen kunnen en nauwelijks rechtsbescherming hebben. Dat moet de overheid aanpakken.”
Woonbron doet beroep op politiek in Den Haag om uitbuiting van huurders met simpele maatregel aan te pakken

Vooral arbeidsmigranten uitgebuit

De misstanden in de huursectoren treft vooral mensen die dringend op zoek zijn naar een dak boven het hoofd en weinig kennis hebben van de regels. Ze accepteren een te hoge huur omdat ze niet anders kunnen. In Carnisse zijn veel arbeidsmigranten de dupe. Ze komen naar Nederland om te werken en vallen in handen van malafide makelaars, maar Sitton benadrukt dat dit niet alleen arbeidsmigranten treft, ook heel veel 'gewone' Nederlandse huurders.
“Ik had geen keuze”, zegt de 42-jarige Poolse Hania. Ze moet 1300 euro betalen en komt zo in de schulden want haar inkomsten zijn lager dan haar woonlasten. De 24-jarige Poolse Nadzieja betaalt 1150 euro voor een woning die tocht en schimmelt. Twee derde van het inkomen gaat op aan woonlasten. “Er was niets anders te vinden”, zegt ze.
De 42-jarige Poolse Hania doet anoniem haar verhaal
De 42-jarige Poolse Hania doet anoniem haar verhaal © Rijnmond
Volgens de regels kunnen huurders bezwaar maken maar dat moeten ze wel binnen zes maanden doen. Bij de huurcommissie moeten ze een procedure starten waarvan de uitkomst bindend is. Veel huurders zijn onbekend met deze mogelijkheid. Als ze er wel weet van hebben, durven ze niet vanwege tijdelijke huurcontracten of intimidatie en bedreigingen van de huisbaas. “Heel veel mensen hebben überhaupt geen idee dat ze rechten hebben op de huurmarkt of ze worden geïntimideerd en eruit gegooid als ze een poging wagen om naar de huurcommissie te gaan”, zegt Richard Sitton.

Door 6-maanden-termijn kunnen hoge huren voortwoekeren

Al is de zes maanden termijn maar met één dag verstreken, huurders hebben dan geen poot meer om op te staan. Dan blijft de misstand voortbestaan en kan er niets meer tegen worden gedaan.
Deze zes-maanden-termijn is een grote frustratie van huurteams. In zes wijken in Rotterdam gaan ze actief de straat op om in contact te komen met gedupeerde huurders. Dat doen ze samen met inspecteurs van de gemeente Rotterdam. In het kadaster houden ze bij wanneer woningen van eigenaar wisselen, ze flyeren, houden spreekuren in meerdere talen en bellen ongevraagd aan. En vaak zijn ze er niet op tijd bij. Het huurteam in Carnisse kan meerdere dossiers in de prullenbak gooien omdat de termijn van bezwaar maken verstreken is. “Dat komt veel te vaak voor”, zegt Tonci Culic.
Twee voorbeelden van te hoge huur maar bezwaar maken is te laat
Hij laat twee voorbeelden zien. Een meneer met een huur van 1350 euro moet die blijven betalen omdat Culic een maand te laat bij hem op de stoep stond. “Ik heb het nog wel voor hem uitgerekend en volgens de punten zou hij 642 euro moeten betalen, alleen ik kan niets meer voor hem betekenen”. In een ander geval is er sprake van 300 euro teveel aan huur, schimmel aan de muren en verroeste radiatoren. “Ook hier waren we er te laat bij zowel voor de aanpak van de huur als het achterstallig onderhoud”, zegt Culic.
De overheid moet het schild zijn maar je ziet dat de overheid daarin faalt
Richard Sitton van woningcorporatie Woonbron
“Je hart gaat hier toch van bloeden als je hoort dat iemand 700 euro teveel aan huur betaalt”, reageert de bestuursvoorzitter van Woonbron. Door de woningnood hebben veel huurders geen alternatief. “Het probleem is dat er geen woningen te vinden zijn en je moet ergens wonen. Het is dan de keuze tussen geen dak of een dak dat veel te duur is”, zegt Sitton. “De overheid moet het schild zijn voor deze huurders, maar je ziet dat de overheid daarin faalt en dat is schrijnend.”
Huurders durven alleen anoniem hun verhaal te doen.
Huurders durven alleen anoniem hun verhaal te doen. © Rijnmond
Veel huurders durven alleen anoniem hun verhaal te doen. Dat geldt ook voor een Bulgaars echtpaar. Hun dochter heeft hulp gezocht bij het huurteam want haar ouders betalen 1470 euro aan kale huur. In dezelfde straat heeft Woonbron soortgelijke woningen waarvoor ze maximaal 700 euro huur vragen.

Een simpele maatregel voor een schrijnend probleem

Deze misstanden bestrijden kan met een eenvoudige wijziging van de wet. “Het is één klein regeltje en die kunnen ze er zo uit halen”, zegt de bestuursvoorzitter van Woonbron. “Als je eeuwig naar de huurcommissie kunt stappen, gaat het rendement voor de beleggers eruit, gaan ze niet meer opkopen, worden woningen betaalbaar voor mensen die erin willen wonen en gaan huurprijzen omlaag.”
Ook de gemeente Rotterdam vindt de afschaffing van de zes-maanden-termijn een effectief wapen tegen huisjesmelkers. In een brief van vijf grote gemeenten aan demissionair minister Ollongren, roept de Rotterdamse wethouder Bas Kurvers (VVD) daartoe op. "Als Den Haag het aanpast, dan ben je binnen twee jaar af van deze oneerlijkheid op de huurmarkt", zegt Richard Sitton.

Huisjesmelkersboete

Henk Nijboer is Tweede Kamerlid voor de PvdA en in Carnisse heeft hij met eigen ogen gezien hoe pandjesbazen mensen uitbuiten. “Er is alle reden om de termijn voor bezwaar maken te verlengen want er wordt enorm misbruik gemaakt van de woningnood”, zegt hij. Over twee weken staat de begrotingsbehandeling Wonen op de agenda en dan gaat hij voorstellen om die termijn van tafel te krijgen. Hij zet zelfs nog een stapje verder door te pleiten voor een huisjesmelkersboete. “Misbruik moet strafbaar worden gesteld. Sommige mensen durven een te hoge huur niet aan te kaarten. Als je het niet afstraft, blijven huisjesmelkers het doen.”
De Roemeense George was op tijd om bezwaar te maken maar kreeg te maken met intimidaties en mooie praatjes van zijn huisbaas. Er werd hem een iets lagere huurcontract beloofd als hij de procedure zou stopzetten. Dat deed George en vlak voor het verlopen van zijn oude contract, ontving hij een brief van zijn huisbaas met de boodschap dat hij en zijn gezin op straat werden gezet. Met hulp van het wijkteam in Carnisse heeft George een ander huurhuis kunnen vinden voor 500 euro per maand. Hij is dankbaar voor de hulp en waarschuwt andere migranten voor malafide huisbazen. “Het is heel goed dat dit wordt aangepakt.”
Posters met 'Huur niet te duur' in Rotterdam-Carnisse
Posters met 'Huur niet te duur' in Rotterdam-Carnisse © Rijnmond
Wil je reageren of heb je tips over de uitbuiting van huurders? mail: marion.keete@rijnmond.nl

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl