Waarom brandende accu's zo gevaarlijk en lastig te blussen zijn

Donderdagavond brak brand uit in het pand van deelscooterbedrijf Felyx in Capelle aan den IJssel. De brandweer is de hele nacht en ochtend bezig geweest met blussen. Hoe de brand ontstond wordt nog uitgezocht, maar of het nu begon met een accu of niet, brandende accu's zijn moeilijk te blussen en de rook is extreem giftig.

[undefined:1431912:Buren waarschuwden eerder voor brandveiligheid bij Felyx: 'Het was wachten op problemen']

We vroegen Peter Schuurmans, hoofd van de afdeling Veilig Leven bij de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond, hoe de brandweer dat soort branden blust, én hoe je als gebruiker veilig blijft. Hij was niet aan het werk vannacht, maar volgde thuis vanaf de bank met grote interesse de enorme inzet van zijn collega's in Capelle aan den IJssel. "Je moet heel snel veel materieel ophoesten in de regio. Je trekt de hele stad leeg, en al die lege kazernes moeten worden herbezet door collega's uit bijvoorbeeld Zwartewaal en Brielle. Voor het geval er nóg een melding komt."

"Je moet ze verzuipen om te zorgen dat ze uitgaan, dat kost heel veel bluswater. Accubatterijen zitten bij elkaar in kunststof verpakking. Als er een ongeval is met een elektrische auto en de auto gaat branden, dan is de auto voor de brandweer wel te blussen. Maar die accu blijft alsmaar reageren en daar kun je met water niet bij en accu's schroef je niet even los. Dus komt er tegenwoordig vaak een bergingsbedrijf met een kraan. Die pakt de elektrische auto op, zet 'm in een container en brengt de auto in de container naar de bergingslocatie. Daar, of soms al onderweg, wordt de container gevuld met water. De auto blijft minimaal 24 uur ondergedompeld, maar zelfs dan zijn er gevallen bekend dat de accu daarna op het droge toch weer gaat branden. Het is ingewikkeld, ook voor de brandweer. We kunnen tegenwoordig blussen met water, schuim en zand, maar we hebben nog niet echt een goede blusstof waarmee je een brandende accu kan blussen.

We hebben tegenwoordig allemaal veel oplaadbare batterijen in huis. Onze telefoons, de tablet, de laptop; steeds meer mensen hebben een elektrische fiets en kinderen zo'n hoverboard. Als een batterij begint te branden, komen ook gassen en rook vrij. Die zijn extreem giftig, dat moet je echt niet inademen. Daarom adviseren wij bijvoorbeeld nooit zelf je elektrische fiets te blussen. Je krijgt het toch niet uit, al spuit je er 100 liter water op. Haal de fiets los van de oplader, zet 'm buiten als het kan en bel 112. Ga niet in de rook gaan staan. Een brandweerman heeft daar speciale bescherming en een masker voor, die kan wel in die rook staan.

Wij adviseren altijd je apparaten overdag op te laden, als je er zicht op heb. Trek voor je naar bed gaat de stekkers uit je telefoon, laptop, hoverboard en fiets. Is de accu vol, trek gelijk de stekker eruit. Dan kan de accu niet overladen waardoor de beveiliging door kan slaan. Als je een fiets aan de lader zet, hang er een rookmelder boven. Mocht het fout gaan, dan hoor je het en kun je snel actie ondernemen. Gebruik voor mobiele telefoon altijd de originele oplader. Goedkopere laders zijn met een reden goedkoper.

Bij auto's is het meestal na een ongeval of door een beschadiging. Dat komt ook vaker voor bij de huurscooters, die gaan nog wel eens in de brand. Zo'n batterij krijgt elke keer een opdonder als je ergens tegenaan stoot. Componenten in de accu beschadigen, breken en kunnen dan gaan branden. Dat kan ook even duren. Er zijn gevallen waarbij de accu van een kapotte fiets pas bij de fietsenmaker is gaan branden. Er zijn fietsenmakers met een speciale kluis voor de nachtelijke uren, met een blus- en detectiesysteem. We zien het probleem ook veel bij hoverboards, waar kinderen allemaal stoepjes mee op en af rijden. Als dat thuis gaat branden, staat in een paar minuten je hele huis zwart van de rook. Het gevaar is dus vooral het stoten en vallen dat voor zo'n chemische reactie zorgt, dat geldt ook voor telefoons en laptops. Er zijn gevallen waarbij een leerling op school een laptop liet vallen. Die ging het kluisje in, een paar uur later stond dat kluisje in de fik. Als iets valt, houd het goed in de gaten.

We zijn op dit moment bezig met hoe te blussen bij een andere brandstof dan fossiele brandstoffen, zoals waterstof en accu's. We worden bijgeschoold in de technische hulpverlening na een ongeluk. Als een bestuurder bijvoorbeeld moet worden bevrijd. Maar ook in de gevaren en ook hoe je een accu kan blussen. Het maakt het werk ingewikkelder, maar ook wel leuker.

Er zijn een paar duidelijke signalen: komt er vloeistof uit je accu, dat is niet goed. Als je telefoon ineens veel warmer aanvoelt, is het niet goed. Als je een brandlucht ruikt, is dat ook een signaal. En tenslotte: als er vonken vanaf spatten, is het foute boel. Onderneem meteen actie. Haal het uit de lader en houd het apparaat in de gaten.