BURGEMEESTER

De roemloze aftocht van de PVV in Rotterdam: 'Meeuwissen is een verdwaalde eenling'

Geert Wilders presenteert Maurice Meeuwissen als lijsttrekker van de PVV Rotterdam
Geert Wilders presenteert Maurice Meeuwissen als lijsttrekker van de PVV Rotterdam © Geert Wilders via Twitter
‘Rotterdam weer voor de Rotterdammers! De PVV de grootste partij in Rotterdam.’ Geert Wilders blaakt van zelfvertrouwen eind 2017, maar de raadsverkiezingen in Rotterdam leveren slechts een schamele zetel op. In 2022 doet de PVV niet eens meer mee omdat er domweg geen kandidaten zijn. Het is de dramatische ondergang van een partij die volgens Rotterdamse raadsleden vier jaar lang alleen maar uitblonk in pijnlijke incidenten. Hoe heeft het zover kunnen komen? Wat ging er mis met lijsttrekker Maurice Meeuwissen? En waar was Wilders?
In een van de vele incidenten was ik zelf, als verslaggever van Rijnmond, onverwacht het middelpunt. We schrijven 8 juli 2021. De gemeenteraad van Rotterdam behandelt onder meer de plannen voor Feyenoord City. Op de perstribune zit ik recht achter Maurice Meeuwissen die veelvuldig het woord voert. Het valt me op dat de andere raadsleden wat lacherig reageren op zijn inbreng, die zich kenmerkt door ferme taal en een strak gezicht. Als hij D66 ‘corrupt’ noemt, hamert burgemeester Aboutaleb hem onmiddellijk af: dergelijke beladen, strafrechtelijke termen worden in de raad niet getolereerd.
Meeuwissen dient meerdere moties in die stuk voor stuk kansloos zijn. “Eén stem voor, veertig tegen, de motie is verworpen”, klinkt het dan. Die ene stem is van de PVV-voorman zelf. Hij is een eenzame strijder, een Don Quichot 2.0. Jaren geleden heb ik hem om die reden al eens gevraagd voor een lang interview, maar zonder resultaat. In de pauze van het raadsdebat maak ik voor het eerst kennis met hem en herhaal mijn belangstelling. “Ik geef geen interviews, ik heb mijn eigen social media. Maar ik heb geen tijd, want ik ga even een blokje rond.” Petje op en weg is hij.
Als de raadsvergadering wordt hervat, ontbreekt Maurice Meeuwissen als enige. Hij blijkt elders in het stadhuis te zitten twitteren: ‘Ene Paul Verspeek van RTV Rijnmond zit op dit moment op een meter afstand van mij op de perstribune. Dit is geen journalist maar een met uw belastingcenten betaalde linkse activist!’ Even later beent hij de raadszaal binnen en eist dat ik vertrek. “Deze meneer heeft mij met Hitler geassocieerd.” Het blijkt dat hij moeite heeft met een oude tweet van mij over Zwarte Piet, maar Meeuwissen komt in dat hele verhaal niet voor. De bizarre bewering is volledig uit de lucht gegrepen. Na elkaar staan raadsleden op om hun ongenoegen te uiten over deze aanval op de pers. Aboutaleb maakt duidelijk dat ik kan blijven zitten. Als Meeuwissen vanuit de coulissen blijft schreeuwen, dreigt hij hem zelfs uit de zaal te verwijderen.
Kijk hier hoe Maurice Meeuwissen journalist Paul Verspeek uit de raadzaal wil hebben en hoe andere raadsleden hierop reageren.
Meeuwissen wil journalist Paul Verspeek uit de raadzaal hebben
In de volgende pauze komen raadsleden naar mij toe, uit plaatsvervangende schaamte. En, zeggen zij, het overkomt nu jou, maar dit is niet voor het eerst. De gemeenteraad van Rotterdam blijkt al jaren te worstelen met ‘een ongeleid projectiel’ in hun midden, waar ze vreselijk mee in hun maag zitten. “Het is verwerpelijk gedrag. Dit is zo slecht voor de democratie.” Hoe kon het zo ontsporen?
Geert Wilders is in een tweet optimistisch over de PVV Rotterdam
Geert Wilders is in een tweet optimistisch over de PVV Rotterdam © Twitter Geert Wilders
Bij de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart 2017 haalt de PVV 15,7% van de stemmen in Rotterdam. De partij finisht daarmee nipt tweede achter de VVD. Het is daarom geen grootspraak van Geert Wilders als hij verwacht dat de PVV kan gaan winnen bij de gemeenteraadsverkiezingen een jaar later. ‘We gaan de stad besturen’. Het potentieel is er, maar de uitvoering hapert vanaf het begin.

Telefoon wordt niet opgenomen

Wilders zelf meldt zich bij ons, bij RTV Rijnmond, voor een groot tv-interview. Nu laten we ons niet voor enig karretje spannen, maar een kritisch gesprek over ‘Rotterdam voor de Rotterdammers’ in een stad met 170 nationaliteiten kan wel iets opleveren. Zijn beveiligers komen tot twee keer toe het pand aan de Lloydstraat inspecteren, om te kijken wat een veilige plek is voor het gesprek. Tot een concrete afspraak komt het niet. Wilders en zijn partij laten nooit meer van zich horen. De telefoon wordt niet opgenomen, mails blijven onbeantwoord.
Op 14 december 2017 presenteert Geert Wilders zijn lijsttrekker voor Rotterdam: Géza Hegedüs. De persconferentie wordt provocerend tegen het decor van de Essalam moskee gehouden, waar eerder al een campagnefilmpje is opgenomen. Binnen een dag is Hegedüs weer weg: even googelen heeft opgeleverd dat de kersverse politicus steun heeft betuigd aan Holocaustontkenner David Irving. In een podcast van het extreemrechtse Erkenbrand heeft hij gepleit voor een etnostaat waaruit niet-blanke Nederlanders moeten worden verwijderd. Kennelijk heeft de screening bij de PVV gefaald.
Geert Wilders en de lijsttrekker voor een dag Géza Hegedüs
Geert Wilders en de lijsttrekker voor een dag Géza Hegedüs © Rijnmond
Wie gaat de kar dan trekken? De nummers twee en drie op de lijst bedanken, de nummer vier wil wel. Het is de al even onbekende Maurice Meeuwissen, IT’er, afgestudeerd aan de TU Delft met als specialisatie ‘baggeren’. Wilders moet misschien even hebben gedroomd dat de lange, kale, homoseksuele academicus een Pim Fortuyn-déjà vu zou oproepen, maar tijdens de campagne gaat het direct mis. In het verkiezingsdebat op TV Rijnmond zegt Meeuwissen tegen Stephan van Baarle van DENK: “Uw partij verkracht kinderen”. Het komt hem op verbazing en hoon te staan bij de andere fracties. Van Baarle doet aangifte wegens laster.
Bij met name Leefbaar Rotterdam heerst ook opluchting. De partij van wijlen Pim Fortuyn heeft zich ontwikkeld tot een stabiele factor in de Rotterdamse politiek en ziet in de komst van de PVV ineens een grote concurrent op rechts. Wilders noemt Leefbaar ‘kleurloos’ en Rotterdam verdient beter, zegt hij. Ronald Buijt leidt op dat moment de campagne van Leefbaar Rotterdam. “We maakten ons best wel zorgen en in de peilingen zaten we aanvankelijk redelijk dicht bij elkaar. Maar dat gat werd steeds groter, in ons voordeel. In de campagne was de PVV onzichtbaar, op een enkele schreeuwpartij tijdens een debat na.”

Wilders is er niet

Buijt staat erom bekend dat hij campagnes tot in de kleinste details voorbereidt: statistieken raadplegen, politieke tegenstanders analyseren en debatten voorbereiden als ware het schaakwedstrijden. In de PVV treft hij een tegenstander zonder stukken op het bord: “Hun campagne was ondoordacht en onvoorbereid. Opvallend is ook dat Geert Wilders in verkiezingstijd zijn gezicht nul keer heeft laten zien in Rotterdam. Niet één keer op een markt.”
John Bijl is directeur van het Periklesinstituut in Rotterdam en traint en adviseert politici en bestuurders. “Wilders heeft het totaal verprutst met de samenstelling van de lijst doordat hij het per se zelf wilde doen. Het lijkt erop dat hij zijn handen daarna van Rotterdam heeft afgetrokken. Ik kan mij voorstellen dat Maurice Meeuwissen zich enorm belazerd voelt door Wilders.”
Meeuwissen staat er alleen voor en versterkt zijn isolement door twee fractiemedewerkers, Marjan Gonsalvez en Norbert Swaneveld, weg te sturen. Het leidt tot een rechtszaak die hij verliest, maar de medewerkers keren niet terug. In plaats daarvan stelt hij zijn eigen partner aan, die ook Maurice heet. Wie zijn oor te luisteren legt bij de Rotterdamse fracties hoort steeds hetzelfde geluid: dat is ongezond. ‘M&M’ betekent dat er geen tegenspraak is, geen reinigend vermogen. Want, zeggen zij van links tot rechts in koor: dat is bij de PVV Rotterdam hard nodig. De onervaren Meeuwissen ontpopt zich tot een raadslid dat met niemand samenwerkt en voortdurend ruzie zoekt met collega’s. Hij wantrouwt hen ook: de politicus denkt dat hij door een spleet in de deur van zijn fractiekamer wordt bespied, zegt een raadslid.
Maurice Meeuwissen
Maurice Meeuwissen © Rijnmond
Lijsttrekker Stephan van Baarle van DENK krijgt het vanaf 2018 het meest te verduren. De islam is in de ogen van de PVV-voorman erger dan de nazi’s, bijt hij hem toe. Hij wil dat DENK verboden wordt en noemt de raadsleden steeds ‘de vier vingers van Erdogan’. Van Baarle gaat er consequent hard tegenin. “Je móet een tegengeluid laten horen. Een weerbare democratie dient zich te verzetten tegen ondemocratische meningen. Deze man leeft in een wereld van waandenkbeelden en complotten. Al die drek, daar moet je iets tegenoverstellen.”
Fractieleider Chantal Zeegers van D66 kiest ook vanaf het begin voor de strategie van het tegengeluid. “Je moet dit gedrag nooit goed gaan vinden, anders normaliseert het. Ik ben continu op grove wijze beledigd op Twitter, soms drie keer per week. In navolging van Sigrid Kaag werd ik ‘heks’ genoemd en ‘moslimknuffelaar’ en ’misdadiger’. Je krijgt dan een heel leger trollen achter je aan die ook intimiderend en bedreigend kunnen zijn voor je privésituatie. Ik heb dat meermalen met Maurice besproken, maar hij was 0,0 schuldbewust. Hij vond het gezeur, ik vind het onverantwoordelijk.”
Andere fracties kiezen ervoor de PVV’er regelmatig te negeren. Pascal Lansink (VVD): “Iedereen heeft het recht te zeggen wat hij vindt, maar wat Meeuwissen deed was vaak zo klein, dat je het alleen maar groter maakte door er aandacht aan te besteden. Ik luisterde liever naar een fatsoenlijk betoog.” Co Engberts (PvdA): “Die man bestreed zichzelf al genoeg doordat hij zo volslagen idioot acteerde. Het was ook niet bepaald een stemmenkanon, dus ik had niet de neiging op de barricades te gaan.”

Madonna-motie

John Bijl ziet wel degelijk een probleem in het opereren van Maurice Meeuwissen. “Een gillende PVV’er is niet goed voor de raad, de kiezer en de totale legitimering van de democratie. De omgangsvormen in Rotterdam zijn verruwd en het staat een inhoudelijk debat in de weg.” Een voorbeeld is de bespreking van het Eurovisie Songfestival in de gemeenteraad waarbij Meeuwissen de aandacht trekt met zijn motie over ’een Madonna-verbod.’ (Verworpen met 44 tegen 1)
Alle andere fracties hekelen ook het feit dat de PVV’er zelden in commissievergaderingen aanwezig is geweest. Juist daar gaat het over de inhoud, zeggen zij, terwijl hij het verkiest om te twitteren. Bijl: “Ik zou hem serieus willen vragen: Maurice, wat heb je voor je kiezers betekend?”
John Bijl: "Maurice, wat heb je voor je kiezers betekend?"
John Bijl: "Maurice, wat heb je voor je kiezers betekend?" © Archieffoto
In ieder geval staan die kiezers niet te trappelen om zich als kandidaat voor de PVV te melden voor de verkiezingen van 2022. Meeuwissen plaatst wanhopige oproepen op Twitter aan zijn volgers om mee te doen, maar zonder resultaat. Stephan van Baarle heeft wel een verklaring voor de geringe animo: “De PVV is met Wilders een onemanshow. Er zijn geen leden, er is geen kader, geen bestuur. Niets.” John Bijl: “Vier jaar geleden waren er nog klasjes voor nieuwe kandidaten. Daar heb ik nu niets van gehoord. Ook daaruit kan je opmaken dat Wilders de PVV in Rotterdam in de steek heeft gelaten.”
Geen leden om een nieuwe lijst mee te vullen, geen leden ook om de koers te veranderen, om Meeuwissen desnoods tot de orde te roepen. Ronald Buijt: “Het werd steeds clownesker en dan wreekt zich dat je geen partijleden hebt om te corrigeren.” Chantal Zeegers: “Er zijn zoveel gesprekken met hem gevoerd, maar hij wilde niet luisteren. Uiteindelijk was het een verdwaalde eenling.” Engberts: “Alleen Aboutaleb leek met hem te kunnen omgaan, dat gezag accepteerde hij wel.”
Zeegers vindt het alles overziend tijd voor een serieuze discussie over de omgangsvormen in de gemeenteraad en ook in de Tweede Kamer. “Het is een breder fenomeen. We moeten normen stellen. Een woord als ‘tribunaal’ is ronduit bedreigend. Ik vind dat we de voorzitters meer steun moeten geven om in te grijpen. We zijn met belangrijke taken bezig en dat wordt ondermijnd met dit schoolpleingedrag.”
Chantal Zeegers wil een discussie over omgangsvormen in de gemeenteraad
Chantal Zeegers wil een discussie over omgangsvormen in de gemeenteraad © D66 Rotterdam
De PVV kwam, zag en droop af in Rotterdam. De stad die volgens de belofte van Geert Wilders zou worden veroverd, bleef achter met één dolende politicus die de grote ergernis werd van de Rotterdamse raad. Uiteraard is de landelijke PVV om een reactie gevraagd, maar traditiegetrouw blijft het van die kant stil. Maurice Meeuwissen heeft op Twitter afstand genomen van Geert Wilders en laat verder weten niets meer kwijt te willen over de PVV Rotterdam: “Wij hebben als beleid alleen over de toekomst, dus Lijst Meeuwissen, te praten.” Volgend jaar een nieuwe ronde, nieuwe kansen in Rotterdam met een eigen lijst. Daarmee sluit hij het boek PVV.
Terugblikkend doen raadsleden schamper over zijn enige succesje in Rotterdam: het aannemen van de ‘bijenkast-motie’ in 2019. Meeuwissen vroeg het College van B&W te onderzoeken of er bijenkasten geplaatst konden worden in de tuin en op het dak van het stadhuis. De stadsecoloog en stadsimkers zijn geraadpleegd, maar die kwamen met een teleurstellende mededeling: er zijn al voldoende bijenkasten in het centrum en het bijplaatsen zou tot concurrentie en dus tot slachtoffers leiden. Wel wordt bekeken of vergroening van de daken tot meer voedsel voor insecten kan leiden. Het is de magere oogst van vier jaar raadswerk voor de PVV: veel gezoem maar geen politieke ommekeer in Rotterdam.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl