NIEUWS

Inwoners Hoeksche Waard zijn de beste afvalscheiders, Rotterdammers en Maassluizers de slechtste

De beste en slechtste afvalscheiders in regio Rijnmond
De beste en slechtste afvalscheiders in regio Rijnmond © Rijnmond
Steeds meer afval scheiden en steeds minder kilo’s restafval in de verbrandingsoven. Voor een schonere leefomgeving moet de afvalberg van ruim 17,5 miljoen Nederlanders flink verminderen. Het doel voor 2020 was om 100 kilo restafval per inwoner over te houden. Daarin is geen enkele gemeente in de regio Rijnmond geslaagd. De meeste gemeenten, 21 in totaal, houden meer dan 200 kilo restafval per inwoner over.
Rijnmond heeft onderzocht hoe serieus de 25 gemeenten in de regio bezig zijn met het scheiden van huishoudelijk afval. De verschillen zijn groot. Rotterdam en Maassluis zijn de slechtste afvalscheiders. Daar wordt respectievelijk 36% en 46% van het huishoudelijk afval gescheiden. De Hoeksche Waard is de beste. Daar wordt 72% gescheiden.
Kijk hieronder naar een kaart met het aantal kilo's per inwoner. Klik op het menu voor de opties.
Leest u dit bericht op uw mobiel? Klik hier voor de mobiele versie van de interactieve kaart.
In 2015 hebben alle gemeenten in Nederland zichzelf als doel gesteld om in 2020 75% van het huishoudelijk te scheiden en minder dan 100 kilo restafval per inwoner over te houden. In de regio Rijnmond lukt dat bij lange na niet. “Maar de gemeenten krijgen geen onvoldoende”, zegt Wendy de Wild. Zij is directeur van de Nederlandse Vereniging voor Afval- en Reinigingsmanagement (NVRD) en heeft samen met Rijkswaterstaat en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) deze afspraken gemaakt. Ze wil geen hard oordeel vellen over de magere resultaten. “Het is vooral een ambitie om flink meer afval te scheiden en flink minder restafval over te houden”, licht ze toe.
Lange tijd hebben de gemeenten die ambitie voor zich uitgeschoven. Nu zie je dat ze afvalbeleid serieuzer nemen en maatregelen treffen. “Tien jaar geleden was bijna niemand bezig met een beter klimaat. We zien dat de bewustwording en het belang van afval scheiden en minder afval toeneemt”, zegt de NVRD-directeur.
Kaart van Nederland met in het groen de gemeenten met meer dan 200 kilo restafval per inwoner, op basis van cijfers CBS/RWS/Coelo 2019
Kaart van Nederland met in het groen de gemeenten met meer dan 200 kilo restafval per inwoner, op basis van cijfers CBS/RWS/Coelo 2019 © Rijnmond

Rijnmond loopt achter in afval scheiden

De regio Rijnmond is een achterloper. Op de kaart van Nederland springen de Randstad en Rijnmond eruit als je kijkt naar de gemeenten die meer dan 200 kilo afval per inwoner verbranden. De regiogemeenten geven toe dat er nog veel moet gebeuren.
“Afval scheiden kan veel beter in Maassluis”, zegt wethouder Fred Voskamp (CDA). “Wij zijn niet tevreden over het lage afvalscheidingspercentage en de grote hoeveelheid restafval in de stad’, vervolgt hij. Vorig jaar belandde er per inwoner 279 kilo in de verbrandingsoven. Een nieuw afvalbeleid is ingezet en de focus ligt op het scheiden van keukenresten en tuinafval. “In ons afval zit nu maar liefst 34% bioafval. Dat moet snel omlaag en dat kan ook. GFT is de grootste klapper die we kunnen maken”, zegt de wethouder.

Hoeksche Waard koploper afval scheiden in regio Rijnmond

Afval scheiden en het aantal kilo’s restafval minimaliseren, het kan wel. De helft van de gemeenten in Nederland slaagt erin om minder dan 150 kilo per inwoner restafval over te houden en een kleine zestig gemeenten lukt het zelfs al om minder dan 100 kilo restafval per inwoner over te houden. De gemeente Horst aan de Maas in de provincie Limburg zet de allerbeste prestatie neer. Daar wordt 95% van het huishoudelijk afval gescheiden en blijft er per inwoner 43 kilo restafval over. In de provincie Zuid-Holland boekt het dorp Zoeterwoude de beste afvalcijfers. Daar blijft 80 kilo restafval per inwoner over.
De beste afvalscheider in de regio Rijnmond is de gemeente Hoeksche Waard. Daar zijn ze vijf jaar geleden serieus begonnen met het scheiden van huishoudelijk afval en daar plukken ze de vruchten van. De Hoeksche Waard scheidt 72% van het huishoudelijk afval en houdt 162 kilo over voor de verbrandingsoven. Wethouder Pieter van Leenen (SGP) is als beste jongetje van de regio nog niet tevreden. “We zijn koploper en daar hebben we veel in geïnvesteerd. Maar de komende jaren moet er tenminste nog honderd kilo vanaf”, zegt hij.
Krimpen aan den IJssel en Westvoorne doen het ook goed en staan met een afvalscheidingspercentage van 68% op een gedeelde tweede plek. Alleen hun inwoners produceren veel huishoudelijk afval en daardoor blijven er nog veel kilo's restafval over.

Nog heel veel grondstoffen in afval

Rijkswaterstaat onderzoekt jaarlijks de inhoud van het huishoudelijk afval. Daaruit blijkt dat bijna 90% te recyclen is. In het restafval zit ruim 30% gft en gfe (groente-, fruit- en etensresten). Ook veel papier/karton en kunststoffen zitten erin. Deze drie samen zijn goed voor bijna twee derde van het restafval. Luiers, incontinentiemateriaal en textiel vormen bijna 15%. Van deze afvalsoorten kan je nieuwe grondstoffen maken.
Huishoudelijk afval is de totale hoeveelheid afval die we thuis produceren. Dat zijn alle afvalsoorten opgeteld. Van gft, oud papier, textiel, glas, kunststoffen, luiers, grof vuil tot restafval. Dat is gemiddeld 500 kilo per jaar per Nederlander. Restafval is het afval dat overblijft na bron- en nascheiding. Het is de meest vervuilende afvalstroom vanwege de verbranding ervan en de CO2-uitstoot die daarmee gepaard gaat.

Dorpen scheiden veel beter dan steden

Betere afvalscheidingsresultaten zijn mogelijk alleen voor steden is dat moeilijker dan voor plattelandsgemeenten. Het is hoogbouw versus laagbouw, flats versus rijtjeshuizen, balkon versus tuin. In de tuin is plek voor meerdere rolcontainers en dat maakt het voor bewoners makkelijker om papier, plastic, etensresten en restafval te scheiden. Daar wordt het afval aan huis opgehaald.
In de stad wonen de meeste mensen kleiner en is de ruimte voor verschillende afvalbakken beperkt. In Rotterdam woont driekwart in een appartement en daar is het ook worstelen met de openbare ruimte. Er staan niet op iedere straathoek containers voor de verschillende afvalsoorten. Dat betekent dat bewoners voor het scheiden van hun afval een blokje om moeten en naar meerdere plekken. Dat kost meer moeite en zie je terug in slechtere resultaten.

Afvalcoaches van deur tot deur

Cruciaal is bewoners meenemen in het nut van afval scheiden, ze verleiden tot goed gedrag en erop aanspreken. Dat is het advies van de brancheorganisatie in afvalmanagement NVRD. “Er zijn gemeenten die werken met afvalcoaches die van deur tot deur gaan om te vertellen wat wel en niet goed werkt”, zegt NVRD-directeur Wendy de Wild.
Ook bewoners financieel belonen voor afval scheiden werkt. Dat gaat over het diftar-systeem waarbij de afvalstoffenheffing verdeeld is in een vast en variabel tarief. Voor een vuilniszak of containerrestafval moet je bijbetalen. In de Hoeksche Waard hebben ze diftar vijf jaar geleden ingevoerd. Daar zijn bewoners hun afval beter gaan scheiden en is de afvalstoffenheffing de laagste van de regio.
Landelijke doelstelling van 100 of 30 kilo is voor Schiedam niet realistisch gezien de vele hoogbouw
woordvoerder gemeente Schiedam
Het landelijke doel voor 2025 is om van 100 kilo naar slechts 30 kilo restafval per inwoner te gaan produceren. Daar is de regio Rijnmond nog lang niet klaar voor. Voorlopig is de koers een flinke daling inzetten. Rotterdam zet in op maximaal 250 kilo per inwoner per jaar verbranden. Schiedam en Capelle aan den IJssel op maximaal 160 kilo. Dat betekent al tientallen kilo’s meer scheiden. “De landelijke doelstelling van 100 of 30 kilo is voor Schiedam niet realistisch gezien het hoge percentage hoogbouw waar we het afval niet gescheiden en met kliko’s kunnen inzamelen”, zegt een woordvoerder van de gemeente Schiedam.
De brancheorganisatie NVRD hamert op meer aandacht voor de kwaliteit van het gescheiden afval. Want je kan wel scheiden maar te vies of te vervuild staat hergebruik in de weg. De NVRD-directeur heeft een boodschap aan het kabinet. “Verbranden is zonde! Werk toe naar een verbod op die afvalstromen die recyclebaar zijn”, zegt Wendy de Wild. Zij vindt ook dat het kabinet fabrikanten financieel verantwoordelijk moet maken voor het recyclen van hun producten.
Top 25 van beste tot slechtste afvalscheiders in regio Rijnmond, op basis van CBS-gegevens 2020 en aanvullende gegevens van gemeenten over nascheiding
Top 25 van beste tot slechtste afvalscheiders in regio Rijnmond, op basis van CBS-gegevens 2020 en aanvullende gegevens van gemeenten over nascheiding © Rijnmond
Wil je reageren? Of heb je tips voor een verhaal over afval? Mail: marion.keete@rijnmond.nl

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl