Condooms wassen en eitje koken tussen de piepers; wat je kunt leren van 'gewone' Rotterdammers over de circulaire economie

Volgens Linda Malherbe van het Verhalenhuis zijn Rotterdammers vaak al heel lang circulair, soms zonder het te beseffen. Om zichtbaar te maken wat circulair betekent, is het Verhalenhuis op zoek naar verhalen van gewone Rotterdammers van vroeger en nu. "En misschien kunnen we ook een nieuw woord vinden voor circulair."

Het Verhalenhuis is begonnen in de eigen wijk waar volgens Malherbe ‘de circulaire verhalen voor het oprapen liggen’: “Bewoners op de Kaap hadden vroeger bijverdiensten door voor twee kwartjes de kapotjes van de prostituees uit te wassen. Voering uit kleding werd verkocht om de machinekamers van schepen te poetsen. Wij waren heel nieuwsgierig of er ook op andere plekken in de stad van die mooie voorbeelden zijn als op Katendrecht. Dat blijkt in elke wijk zo te zijn.” Na Katendrecht is het Verhalenhuis vervolgens op zoek gegaan naar inspirerende voorbeelden in het Oude Westen.

Sajida Mughal uit de Diergaardesingel in Rotterdam-West is energiecoach voor de wijk en geeft praktische tips om zuiniger om te gaan met energie: “Haal bijvoorbeeld de stekker van je waterkoker, televisie en opladers uit het stopcontact als je ze niet gebruikt. Dan kun je wel 30 euro per jaar besparen”

In haar nieuwe huis kookt mevrouw Mughal niet meer op gas zoals in haar oude huis, maar op een elektrische inductieplaat. Dat heeft ze wel moeten leren, maar inmiddels geeft ze als energiecoach ook praktische tips om zuiniger elektrisch te koken. “Zo kun je bijvoorbeeld een ei bakken op een omgedraaid deksel van een pan die al warm is of een ei meekoken als je toch aardappelen kookt.”

Wat Sajida vanavond gaat koken? Haar dochter hoopt op pasta, kapsalon, pizza of spaghetti. Maar het wordt kip. “Met patat?”, vraagt de dochter hoopvol. “Nee, vandaag eten we gewoon roti.” Uit het speciaal aangeschafte Tandoori oventje, want roti op een inductieplaat? Dát is haar nog niet gelukt.

Tussen de andere huizen in de Gouvernestraat in Rotterdam-West staat op een heel klein plekje het zelf ontworpen huis van de architecten Nina Aalbers en Ferry in ‘t Veld. “In de muren is veertienduizend kilo afval verwerkt”, zegt Linda Malherbe van het Verhalenhuis. Dat is nergens aan te zien. Een voorbijganger is stomverbaasd als hij hoort dat de de bakstenen muren van bouwafval zijn gemaakt. En dan nog van toiletpotten ook: “Nee, dat vertellen we er niet altijd bij”, zegt Ferry lachend. Maar dat mensen aan de muren ruiken, heeft hij nog niet eerder gehoord:

“Sommige mensen kennen het verhaal en kunnen het dan zien aan de stenen waar een klein spikkeltje in zit. Dat spikkeltje is van de oude toiletpotten.” Volgens Ferry is veertig procent van het afval in Nederland afkomstig van de bouw: “In de bakstenen zit oud keramiek uit toiletpotten en bijvoorbeeld glas. Dat glas kan gerecycled worden, daarom leveren we allemaal die flessen in, maar dan houd je poedergruis over en daar kun je niet zoveel mee. Daar zijn die bakstenen van gemaakt.”

De architect beseft dat het niet voor iedereen is weggelegd om zelf een huis te bouwen. Maar ook wij denken steeds na of we in plaats van iets nieuws te kopen, het zelf kunnen maken van tweedehands bouwmaterialen. ”Van een oud kinderbedje hebben wij bijvoorbeeld een traphekje gemaakt. Gek genoeg is het vaak makkelijker en goedkoper om iedere keer iets nieuws te kopen, maar we verzieken er wel onze planeet mee.”

Het Verhalenhuis is op zoek naar mooie circulaire voorbeelden en verhalen van Rotterdammers. Die kun je mailen naar welkom@verhalenhuisbelvedere.nl