TWEEDE WERELDOORLOG
103 vermoorde joodse Rotterdammers zijn in de stad vereeuwigd door Stolpersteine
28 januari 2022, 14:33 • 3 minuten leestijd
In de Rotterdamse wijken Liskwartier en Hillegersberg zijn 103 Stolpersteine geplaatst, ook wel struikelstenen genoemd, voor joodse Rotterdammers die in de Tweede Wereldoorlog zijn vermoord. Vijf werden donderdagochtend geplaatst voor het huis aan de Bergselaan 176A. Daar woonden Joseph met zijn vrouw Jetje en hun kinderen Meijer (13), Sally (11) en Elisabeth (6) Spetter, tot aan 1943. Toen werden ze opgeroepen zich te melden bij Loods 24, het voorportaal voor Westerbork.
Rijnmond schreef eerder dit jaar hoe de vondst van een visitekaartje van een stoffenhandel leidde naar het verhaal van dit Rotterdamse joodse gezin dat op 23 april 1943 werd vermoord in het vernietigingskamp Sobibór in Polen.
Vermoord in Sobibór
Hun namen worden nu vereeuwigd op de stoep voor het huis aan de Bergselaan, de laatste plek waar zij woonden voordat ze werden vergast in het vernietigingskamp. Ze bevonden zich in het ‘transport 8’ op 20 april 1943, blijkt uit de administratie van de Joodse Raad.
De afgelopen drie dagen zijn in totaal 101 Stolpersteine geplaatst in het Liskwartier en twee in Hillegersberg. Vanwege rioolwerkzaamheden worden 3 stenen in het Liskwartier op een later moment geplaatst.
De volledige lijst met namen van vermoorde joden voor wie Stolpersteine geplaatst worden, kan je lezen op de website van stichting Loods 24.
De bedenker van de Stolpersteine is de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Het project begon met de plaatsing van één steentje in Duitsland in 1996. Binnen een aantal jaar lagen de Stolpersteine verspreid over heel Europa, ter herinnering aan de slachtoffers van de nazi’s.
Bewustzijn creëren
De initiatiefnemer van de plaatsing in het Liskwartier is Koen Istha (PvdA), wijkraadslid en docent op een middelbare school. Hij vertelt erover: "Drie jaar geleden was ik bij de plaatsing van een aantal Stolpersteine in onze wijk. Ik kende het monument goed. In mijn werk als docent ging ik elk jaar met de klas op schoolreisje naar Berlijn en vertelde ik erover aan de leerlingen."
"Ik dacht toen: hoeveel zouden er eigenlijk liggen in het Liskwartier? En hoeveel missen er nog?"
Je kan nu niet langer door de wijk lopen zonder een Stolpersteine tegen te komen
Istha nam contact op met stichting Loods 24. "Samen met hen en een vijftal vrijwilligers hebben we een lijst gemaakt, en zijn we elke naam gaan uitpluizen. Het moet 100 procent vaststaan dat de persoon waarvoor je een steen aanvraagt ook voor het laatst op dat adres heeft gewoond. Uiteindelijk zijn we tot een eindlijst gekomen van 104 mensen voor het Liskwartier. De wijkraad heeft de Stolpersteine betaald."
"Ik vind het belangrijk dat de Stolpersteine worden geplaatst, om bewustzijn te creëren voor het verleden. Je kan nu niet langer door de wijk lopen zonder een Stolperstein tegen te komen."
In het verleden is het voorgekomen dat de Stolpersteine zijn gestolen in Rotterdam. Sindsdien worden de steentjes met extra zwaarte aan de onderkant in de stoep bevestigd. Rotterdam is de enige stad die de Stolpersteine beschermt tegen diefstal, zei Frank van Gelderen, secretaris van Loods 24, eerder tegen Rijnmond.
