Verpleegkundige én leraar: 'Soms ging ik vanuit mijn nachtdienst direct door naar school'

Eigenlijk hebben verpleegkunde en het leraarschap best veel raakvlakken, vertelt Roger van den Berg op Radio Rijnmond - meer dan de meeste mensen denken in ieder geval. Als iemand het kan weten, dan is het Van den Berg wel. Hij is namelijk niet alleen werkzaam als leerkracht op basisschool De Catamaran in Rotterdam-Zuid, maar maakt ook uren als verpleegkundige op de IC van het Sophia Kinderziekenhuis.

"In het ziekenhuis ben je constant aan het observeren, signaleren, inspringen en evalueren. Dat doe ik op school ook voortdurend. Ik kijk op school of een kind achterblijft met een bepaald vak en op een gegeven moment onderneem ik actie, dan ga ik ervoor zorgen dat het kind weer meekan. Dat doe ik in het ziekenhuis ook: je probeert met je team het kind weer gezond naar huis te krijgen."

Van den Berg praat erover alsof het de meest vanzelfsprekende zaak van de wereld is: twee chaotische banen beoefenen, waarbij de werkdruk ook nog eens steeg door de coronacrisis.

Van den Berg komt van ver, daarom kán hij soms niet stoppen. "Na de mavo wilde ik eigenlijk naar de havo om de pabo te kunnen doen. Mijn docent zei destijds: 'Daar ben je te dom voor, dat ga je nooit halen'."

Het was een deksel op zijn neus, eentje die hem tweemaal zou raken. Toen hij na zijn middelbareschooltijd een beroepskeuzetest deed, kwam daaruit dat hij de verpleging in zou moeten gaan. "Ook de man die de test afnam zei: 'Je moet je roze bril afzetten, kijk naar de werkelijkheid. Je kunt nóóit leraar worden, daar ben je niet goed genoeg voor'."

Vrede heeft hij daar nooit mee gehad, wel rolde hij de verpleegkunde in, de psychiatrische verpleegkunde. Daarna stapte hij over naar een algemeen ziekenhuis waar hij ook met kinderen te werken kwam, iets wat hij ambieerde. Zo ging het balletje, via een aantal omwegen weliswaar, toch rollen: Van den Berg ging de lerarenopleiding verpleegkunde doen, ging verpleegkunde doceren en ging daarna alsnog deeltijd aan de pabo studeren, twee avonden per week, naast zijn reguliere baan.

"Ze [de pabo, red.] zeiden: 'Je kunt dit alleen maar doen als je parttime werkt'. Toen zei ik: 'ja, ik werk parttime!', terwijl ik fulltime werkte", zegt Van den Berg lachend. Huiswerk maakte hij tijdens nachtdiensten, stages liep hij gedurende vrije dagen en vakanties. Toch studeerde hij in twee jaar af.

Het was de motivatie die hem erdoorheen heeft gesleept, denkt hij. En met succes. "Toen ik klaar was met mijn opleiding hoefde ik niet eens te solliciteren. Ik werd gebeld door een school of ik wilde komen kijken. Toen kwam ik op De Catamaran, daar deed een jongetje de deur open en die zei: 'Word jij onze nieuwe meester?' Toen was ik helemaal verkocht."

Aangezien Van den Berg inmiddels op de kinder-IC werkzaam was, wilde hij niet kiezen tussen de twee banen: hij vond - en vindt - ze beide waanzinnig leuk. "Ik dacht: ik ga niet kiezen, ik ga het gewoon allebei doen."

Alleen bleek het combineren van beide banen een uitdaging. Het ziekenhuis kon hem geen vaste vrije dagen garanderen, wat het planningstechnisch lastig maakte. "Het gebeurde wel eens dat ik vanuit mijn nachtdienst direct doorging naar school, dat was wel pittig."

Het was ook niet vol te houden. "Op een gegeven moment zei mijn manager bij het ziekenhuis: 'Dit is niks, dit is niet goed voor jou. Je mag twee dagen in de week vast vrij krijgen'. Dus toen kon ik het beter combineren", vertelt Van den Berg, waardoor dubbele diensten tot het verleden behoren. Inmiddels werkt hij 24 uur per week in het ziekenhuis en de rest op De Catamaran.

"Iedereen zei vroeger: 'Je kan het niet', daarom wilde ik bewijzen dat ik het wel kan. Ik ging van opleiding naar opleiding, tot een mevrouw die een training gaf een keer zei: 'Waarom moet jij je nog bewijzen? Kijk wat je allemaal kan!' Toen ben ik dat pas gaan beseffen."

De afgelopen twee jaar waren een totale chaos, in beide sectoren waarin Van den Berg actief is. Verpleegkundigen van kinderziekenhuizen moesten gaten dichten in reguliere hospitalen en lessen werden geregeld vanuit huis gegeven. "De kinderen waar ik les aan geef hebben structuur nodig, die moeten gewoon elke dag náár school", verzucht hij.

De Catamaran ligt in Rotterdam-Zuid, een wijk waarin niet iedereen de Nederlandse taal even goed machtig is - hierdoor kunnen ouders lastiger bijspringen of uitleggen tijdens thuisonderwijs. "Er zitten kinderen van 56 nationaliteiten op school en in totaal 570 leerlingen. Het is een enorme basisschool. Als ze terugkomen na een lockdown, dan merk je gewoon dat het niveau is gezakt."

Daarbij komt nu ook nog eens kijken: uitval van docenten omwille de besmettelijke omikronvariant. "Tot drie weken terug waren er vijftien leerkrachten ziek. Groepen moesten naar huis worden gestuurd, dat vond ik heel erg." Zo erg, dat hij tijdelijk besloot om een aantal dubbele diensten te draaien, op De Catamaran en op de kinder-ic, zodat kinderen toch les konden krijgen. "Ik houd het wel vol", zegt hij, "ik wil gewoon dat die kinderen op school zitten."

Kinderen inspireren, tot grote hoogten laten stijgen, dat wil Van den Berg het liefst. Tegen zijn klassen zegt hij: 'Deze meester kon vroeger niet rekenen!' Doelend op het vernietigende oordeel van zijn basisschooldocent, die het bij het foute eind had. "Kijk eens waar ik nu sta, jullie kunnen dat ook allemaal!", vertelt hij ze. Het voorbeeld staat voor ze: hun meester, die is het óók gelukt.