Kweker Burhan probeert vanuit Bloemhof koraal te redden: ’Als we niets doen, is het er misschien over tachtig jaar niet meer'

Hartje winter in Rotterdam-Zuid. Het ene moment loop je in een grauwe woonwijk, maar eenmaal de drempel over bij Oceanlab010 waan je je in de warme wondere wereld van kleurrijk koraal. “Ik leef in een droomwereld. Het koraal zie ik als mijn pupillen. Het is mijn leven geworden”, zegt Burhan Carlak.

In het hoekpand op de Boudewijnstraat en Heer Nicolaesstraat staat een grote bak met 250 verschillende soorten koraal. Het is een kraamkamer met een eigen ecosysteem: kunstlicht, water en vissen zijn allemaal zo afgesteld dat het de ideale situatie nabootst voor de groei van koraal. Net als in de oceaan. “We zijn hier aan het pionieren, dit is nog niet gedaan in Nederland”, zegt Burhan met een grote glimlach.

Hoe gaat het kweken van koraal in zijn werk? Burhan pakt een stuk koraal wat lijkt op een tak uit de bak en knipt met een tang een stukje af. Met een speciale lijn wordt dat stukje op een steksteen geplaatst. Het koraal heeft dit nodig om te groeien. Het heeft veel weg van het stekken van een plantje.

Vol enthousiasme praat Burhan in een stuk door over zijn liefde voor koraal. Dat zaadje is volgens hem vroeger geplant door het kijken van natuurprogramma’s op National Geographic. Zijn vriend is ook een fanatieke hobbyist en dat heeft de passie van Burhan ook meer aangewakkerd. Op dit moment is Burhan de grootste koraalkweker uit de regio. 

Het gesprek slaat om als we het hebben over de staat van het koraal in de wereld; dat is namelijk erbarmelijk. De afgelopen dertig jaar is vijftig procent van het koraal verloren gegaan, weet Burhan. Hij schetst een doemscenario onderzocht door wetenschappers. “Als we niets doen tegen de verwarming van de aarde, vervuiling en overbevissing dan is er over tachtig jaar geen koraal meer.”

Het wegvallen van het koraal heeft voor het zeeleven grote gevolgen. Volgens Burhan woont vijfentwintig procent van alle oceaanleven in koraal. Verder zijn veel mensen die in koraalgebieden wonen afhankelijk van toeristen. Sommige algen uit koraalsoorten worden gebruikt in onderzoek voor reuma- en kankerpatiënten. 

Daarom wil Burhan in Nederland duurzaam koraal kweken. Een toerist mag geen koraal meenemen uit het buitenland, maar een groothandel met vergunning wel. Veel van dat koraal gaat door de Rotterdamse haven. Zo’n reis is zeer kostbaar en tevens gevaarlijk voor het koraal. Burhan wil met zijn gekweekte koraal in Bloemhof een duurzame oplossing bieden voor de vraag naar het product.

Het behoud van koraal mag dan het grote plaatje zijn, ook wil Burhan de liefde voor koraal delen met de wijk. Hij geeft daarom workshops op basisscholen en leert daarmee de kinderen over het onderwerp duurzaamheid. “Ik vertel dat we onderdeel zijn van een ecosysteem. We hebben elkaar nodig om te leven. Ik laat ze zien dat koraal geen plant is, maar een dier is met behoeftes die we moeten koesteren.” 

Hij wijst voor voorbeelden naar een poetsgarnaal en een anemoonvisje in het aquarium. “Als vissen ziek worden of parasieten krijgen dan komen ze bij de poetsgarnaal. Hij maakt de vissen schoon en beter. Een soort huisarts.”

Zijn vinger gaat daarna naar het anemoonvisje, een vis die bekend werd door de Disneyfilm Finding Nemo. Hij woont in een anemoon, een soort koraal, en beschermt het. “Ze geven elkaar voeding.” En zo ziet Burhan het ook het liefst in het echt: in harmonie samenleven.