MARATHON ROTTERDAM

Van alle energie uit je lijf naar tranen van geluk: zo voelt 'De Mooiste' kilometer voor kilometer

Het grote aftellen is begonnen voor duizenden hardlopers: de 41e marathon van Rotterdam is bijna daar. De uitdaging zondag is groot, maar als de finish wordt bereikt is de glorie nog veel groter. Marco Winkel kent het klappen van de zweep en weet wat urenlang achter elkaar rennen met een mens doet, lichamelijk en mentaal. Aan de hand van zelfgemaakte beelden neemt hij ons mee langs de hoogte- en de dieptepunten van de marathonloper.

Schiedamsedijk, 0 km

"Als Lee gaat zingen, gaat het allemaal beginnen", zegt Marco Winkel met een twinkeling in zijn ogen als hij zijn eigen beelden van 24 oktober 2021 bekijkt. Marco staat klaar voor de start en heeft een camera bij zich. De komende uren registreert hij feilloos wat 'Rotterdam' tot 'Rotterdam' maakt. Omdat hij filmt vanuit het perspectief van de loper is het levensecht. Alsof je er zelf loopt.
Marco loopt de marathon samen met zijn vriend Marcel en heeft zich voorgenomen alle indrukken, geuren en kleuren van dit loopfeest volledig in zich op te nemen. Geen jacht op een persoonlijk record, maar vooral een prachtige belevenis. De geboren Rotterdam galmt op de beelden lekker mee met Lee Towers tijdens het lijflied van de Rotterdamse marathon en pinkte eerder soms zelfs een traantje weg. "Dit is de dag waar je maanden naartoe hebt getraind. Of jaren, als het je eerste is. Als Lee echt aanzet met 'You Never Walk Alone' voel je het kippenvel op je armen en in je nek. Het is zover, het gaat beginnen. De tocht der tochten", zegt hij thuis, terugkijkend op de grote dag van een half jaar geleden.
Het gaat beginnen: lekker meegalmen met Lee Towers
Het gaat beginnen: lekker meegalmen met Lee Towers © Marco Winkel

Marco Winkel (50) is een sterke en geroutineerde loper in het recreantenveld. Zijn persoonlijk record is van drie jaar geleden en staat op 2 uur 54. Hij liep, wat ze noemen, de 'grote zes': Berlijn, Boston, Chicago, Londen, New York en Tokyo. In totaal finishte hij 21 marathons. In topweken komt hij aan 150 tot 160 trainingskilometers. Aantallen die niet veel onderdoen voor de 'werkweken' van elitelopers. Op basis van zijn goede prestaties startte hij in Londen tijdens een WK voor veteranen. Winkel weet inmiddels dus wel hoe je 42 kilometer en een beetje loopt.
Ook al staat hij klaar voor een relatief 'langzame' marathon, er is toch spanning. "Het blijft toch bijzonder. En het blijft een eind. Je weet nooit zeker hoe het precies zal gaan. Het is zó'n afstand, er kan altijd wat gebeuren." Voor kameraad Marcel is het nog spannender. Het moet zijn eerste finish worden. Tijdens de zware Kustmarathon in Zeeland, deels over het mulle strand, moest hij de strijd na dertig kilometer geblesseerd staken.
De menigte zet zich in beweging, de marathon is begonnen.
De menigte zet zich in beweging, de marathon is begonnen. © Marco Winkel
Dan zwelt de opzwepende marathonmuziek aan en zet de menigte zich in beweging. Het startdoek komt steeds dichterbij. Het gaat beginnen.

Erasmusbrug, 1 km

"Dit is Rotterdam op z'n mooist. Dit is magisch. Je wordt gedragen door al die handjes. Je moet oppassen dat je niet te hard naar boven gaat. Vooral krachten sparen", reflecteert Marco op de eerste kilometers. Op de beelden zien we een stralend duo over de Erasmusbrug rennen. Halverwege roept een toeschouwer 'Marcel!'. Net zoals bij iedere deelnemer staat zijn naam op het startnummer. Marcel steekt zijn vuist in de lucht. "Je weet niet wie het is, maar die dag staat iedereen achter je. Het lijken wel allemaal bekenden. Je hebt het gevoel: ze staan er allemaal voor jou. Dat is echt niet overal zo. In Berlijn was het bijvoorbeeld een stuk minder."
Traditioneel staat het rijendik op de Erasmusbrug
Traditioneel staat het rijendik op de Erasmusbrug © Marco Winkel
De tocht gaat door. Over de Laan op Zuid, langs de Kuip ('de tempel', zegt Marco) en dan IJsselmonde in. Na 10 kilometer start het eindeloze, kaarsrechte Havenspoorpad, het zuidelijkste stukje van de route. Hier kan het nauw zijn en erg druk met lopers. Soms zit je 'vast' achter een groep. Aan het einde van het kilometerslange fietspad draai je naar rechts. Dan op naar de lange lus bij de Slinge.

Slinge, 15 km

De Slinge is traditioneel is één van de drukste punten op Zuid. Toeschouwers staan er rijen dik en schreeuwen de longen uit het lijf. Supporten is ook topsport. Veel van hen gaan met een uitgekiend tijdschema van punt naar punt om water, sportdrank, energiegel of een banaan aan te geven.
Getuige het aantal lege bekertjes zijn we net voorbij de drankpost op de Slinge
Getuige het aantal lege bekertjes zijn we net voorbij de drankpost op de Slinge © Marco Winkel
"Het is nog te vroeg om hier echte vermoeidheid te voelen", zegt Marco. Het lopen gaat duidelijk nog soepel. "Als je hem hier al 'voelt hangen', dan is het echt nog wel een eindje", lacht hij. "Waar het wel echt gaat beginnen is de tweede keer de brug op, rond de 25 kilometer." Hier op de Slinge spaar je nog krachten en loop je zo efficiënt en zuinig mogelijk, wil hij zeggen. Als je nu al in de problemen komt, staat je nog een lijdensweg te wachten.
Best een kuitenbijter: de Brieselaan
Best een kuitenbijter: de Brieselaan © Marco Winkel
Over de verraderlijk stijgende Brielselaan gaat het, langs de meelfabriek Meneba, de Maassilo en onder metrostation Maashaven door. We zijn over de helft. In de verte doemt de Erasmusburg weer op. "Komt-ie weer", zegt Marco tegen zijn camera. Het publiek zwaait en danst. De uitzinnigheid langs de kant voelt als een volksfeest.

Erasmusbrug, 27 km

Het publiek staat hier weer rijen dik. Marcel pakt een flesje water aan van zijn echtgenote die met de kinderen op tactische plekken langs de route staat. Marco en Marcel worden door de enthousiaste massa de brug op geschreeuwd. "Kom op hè!" Ze passeren een aantal lopers die inmiddels een soort 'shuffle' hanteren, een pas die het midden houdt tussen hardlopen en wandelen. Je haalt er meestal wel binnen de gestelde tijd de eindstreep mee.
"Hier begin je het toch echt te voelen", zegt Marco. "Het publiek leeft op, maar toch is het minder leuk dan de eerste keer, nu voel je echt het stijgingspercentage. De verzuring in je kuiten begint. Het stemmetje in je hoofd zegt: stop er lekker mee, het is wel goed zo. Hoe ik dat stemmetje in mijn hoofd laat zwijgen? Gewoon doorlopen, hahaha. Stoppen is geen optie. Als je koppie goed zit, kom je er wel."
Hardloper, Rijnmond-redacteur en hardloop-auteur Gerben Solleveld herkent het gevoel dat Marco beschrijft. "Tijdens iedere wedstrijd, welke afstand het ook is, wordt het moeilijk als je op tweederde bent. Dan zegt je lijf: eigenlijk wil ik stoppen. Je tank begint leeg te raken en je maakt als het ware langzaam je lichaam kapot. Dat kan zichzelf niet goed meer repareren. Met profs is dat vaak allemaal nog wel te overzien, maar voor amateurs die een zittend leven hebben en overdag gewoon moeten werken kan dat een ander verhaal zijn. Dan moet je hoofd het overnemen."
In zijn boek 'Ga niet hardlopen' beschrijft Solleveld hoe je een duurzaam hardloopbestaan krijgt. "Je kunt jezelf meestal in een jaar wel trainen voor een hele marathon. Maar of dat ook altijd verstandig is, is de vraag. Een marathon lopen is niet per se gezond. Maar met een goede voorbereiding moet het lukken."
Toen het leven er nog zonnig uit zag: de eerste keer de Erasmusbrug op
Toen het leven er nog zonnig uit zag: de eerste keer de Erasmusbrug op © Marco Winkel
"Zelf liep ik tijdens mijn persoonlijk record (2:38) juichend de tweede keer de Erasmusbrug op. Ik zweepte het publiek op. Een paar kilometer verderop was het ineens compleet anders. Ik was in mezelf gekeerd, verloor snelheid en raakte het vertrouwen in een goede afloop kwijt. Ik ben me gaan concentreren op het einde van de straat en tegen mezelf gaan praten. 'Keep going' is één van mijn mantra's. Dat zeg ik dan eindeloos vaak tegen mezelf. 'Keep going, keep going, keep going.' Zo overwon ik mijn dip. Verlies jezelf nooit in negatieve gedachten. Dan gaat het mis."

Boezemstraat, 31 km

Marco kijkt met een grote glimlach naar zijn eigen beelden van lopers en een deinende massa. "Dit zijn echt onvergetelijke momenten. Het is ook elke keer weer anders. De eerste keer was alles nieuw voor me, ik was vooral aan het zwoegen. De tweede keer wilde ik een snelle tijd lopen om me te kwalificeren voor de marathon van Boston. Dat lukte. De derde keer was met Marcel en kon ik alle indrukken in me opnemen. Kijk dat feest nou. Crooswijk, echt geweldig." De dj draait een stamper van Paul Elstak. Het publiek zingt mee. Marco ook.
Op de Boezemstraat is het feest!
Op de Boezemstraat is het feest! © Marco Winkel

Bosdreef, 32 km

We gaan het bos in, waar achter iedere boom de man met de hamer kan staan. Dat betekent in de praktijk dat je echt leeg bent. Het lichaam kan in zulke situaties de vetreserves aanspreken, daarvan heeft zelfs een broodmager persoon genoeg om wel vijf marathons te lopen. Maar niet iedereen is daar voldoende in getraind of heeft de aanleg. Het is wellicht ook geen toeval dat Marco's ouders uitgerekend daar hun zoon toe staan te juichen. "Familie en vrienden zijn zo belangrijk tijdens een marathon." Hij neemt de tijd om met ze te praten. "Hou vol hè", zegt een trotse vader. Zijn moeder geeft haar zoon een zoen. Dan gaat hij door en zet hij aan om Marcel weer in te halen.

Boszoom, 35 km

"Je ziet het nu echt om je heen, de afstand begint z'n tol te eisen", zegt Marco. We draaien om het laatste stukje Kralingse Plas en het aantal wandelaars neemt toe. "Ze zeggen dat het niet heel gezond is, een marathon lopen", lacht Marco. Als je er nu echt doorheen zit, voelt dat ongeveer zo: je voeten lijken vastgelijmd aan het asfalt en willen niet meer los, je benen lijken wel honderd kilo te wegen en doen pijn. Iedere druppel energie is uit je lijf geperst. Je voelt je leeg Het grote bord met 35 geeft aan: nog zeven kilometer te gaan. Zeven eindeloze kilometers.
Dit is dé plek waar de man met de hamer toeslaat. Op de Boszoom zijn traditioneel veel wandelaars.
Dit is dé plek waar de man met de hamer toeslaat. Op de Boszoom zijn traditioneel veel wandelaars. © Marco Winkel
"Maar toch: je lichaam went eraan", zegt Marco. "Vorig jaar werden er in korte tijd veel uitgestelde marathons achter elkaar gelopen. Ik had nog veel startbewijzen liggen. Op een gegeven moment liep ik er elke week wel één. Op het laatst had ik niet eens spierpijn meer."

Mariniersweg, 40 km

Het bier stroomt ongetwijfeld al uren en het publiek is de overtreffende trap van uitzinnig. Het pad voor de lopers is nog nauwelijks twee meter breed en lijkt op een soort erehaag. Marco wordt onophoudelijk aangemoedigd en toegejuicht. Niet alleen hij: iedere loper wordt voortgestuwd, de laatste loodjes door. De gewone sterveling waant zich even op de top van de Olympus of in de finale van een wereldkampioenschap. "Dit doet zoveel met je. Geen idee wie naar me roept. Nog een klein stukje jongen!"
Rijendik staat het publiek op de Mariniersweg
Rijendik staat het publiek op de Mariniersweg © Marco Winkel

Blaak, 41 km

De allerlaatste loodjes wegen zwaar voor Marcel. Marco praat hem er doorheen. "Je moet uit je hoofd. Kijk om je heen naar wat er gebeurt." Na de laatste bocht zie je de finish liggen. De verlossing verschijnt aan de horizon.

Coolsingel, 42 km

Het mag officieel niet, maar Marcels kinderen lopen de laatste vijftig meter van de marathon stralend en apetrots hand in hand met hun vader mee. Hier worden herinneringen voor altijd gemaakt. "Het gebeurde spontaan", vertelt Marco. "Zij hebben ook meegeleefd en bijvoorbeeld meegefietst tijdens trainingen. Dit is een moment van blijdschap, trots, emotie. Je hebt het toch maar geflikt."
Het mag eigenlijk niet, maar onvergetelijk is het wel: finishen met je kinderen.
Het mag eigenlijk niet, maar onvergetelijk is het wel: finishen met je kinderen. © Marco Winkel
De finishboog, een high-five en dan zit het erop. Het afzien van met name de laatste anderhalf uur zijn heel even vergeten. Maar toch, direct erna, in het hoofd van heel veel lopers: dit nóóit meer! Maar als ze een half uur later later aan een drankje zitten met een glanzende medaille om de nek en vol verhalen over de tocht, gaat het alweer kriebelen.. misschien volgend jaar toch nog een keer doen?

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl