A4

Shell Pernis pakt twintig fabrieken tegelijkertijd aan: elk klepje, moertje en schroefje wordt bekeken, gerepareerd of vervangen

Nieuwe warmtewisselaar voor de SDA-fabriek van Shell Pernis
Nieuwe warmtewisselaar voor de SDA-fabriek van Shell Pernis © Rijnmond
Shell Pernis ondergaat de grootste ‘turnaround’ ooit in de geschiedenis van de oudste en grootste raffinaderij van Europa. Nooit eerder werden zoveel fabrieken tegelijk geïnspecteerd, gerenoveerd en vernieuwd. De operatie is twee jaar lang voorbereid en maakt onderdeel uit van het verduurzamingsproces van het Shell Energie- en Chemiepark Rotterdam.
In totaal twintig fabrieken worden dit jaar onder handen genomen. De eerste elf benzinefabrieken zijn al volledig bekeken en duurzaam aangepakt. Tot halverwege juni zijn negen andere installaties aan de beurt, inclusief twee chemiefabrieken. Elk klepje, moertje en schroefje wordt bekeken, gerepareerd, opnieuw in het vet gezet of vervangen. Ondertussen ligt de productie stil.
Shell Pernis pakt twintig fabrieken tegelijkertijd aan
“Zie het als een onderhoudsbeurt aan je auto. Dat is ook eens in de zoveel tijd nodig en dan staat je auto ook stil,” legt ‘mister turnaround’ Jan van IJperen uit. Groot onderhoud is niets nieuws voor Pernis; eens in de zes jaar moet fabrieken worden geïnspecteerd. Een grote operatie als deze is wel uniek. Het gaat om een derde van alle zestig installaties op het gigantische terrein.

Pijpleiding naar Moerdijk

Bij Shell Pernis wordt ruwe olie verwerkt tot benzine, diesel, bitumen en vliegtuigbrandstof. Van IJperen: “Sommige fabrieken zijn voor het productieproces aan elkaar gekoppeld, daardoor moet je ze tegelijk stil leggen. Er zijn ook installaties die via een kilometers lange pijpleiding met Shell Moerdijk zijn verbonden. Daarom hebben ze daar nu ook een grote onderhoudsstop.”
Onderhoudsbaas Jan van IJperen
Onderhoudsbaas Jan van IJperen © Rijnmond
Het onderhoud aan de twintig fabrieken is vanwege de logistiek en beschikbare mankracht opgesplitst in twee periodes. “We hebben veertig aannemers uit de regio benaderd om deze klus te klaren, maar die verzorgen ook het onderhoud aan de vier andere raffinaderijen in de regio. Daar hebben we rekening mee te houden."
Normaal gesproken werken zo’n 1900 mensen op het terrein in de Botlek. Nu zijn het er 4000: van schoonmakers, lassers en monteurs tot stellingbouwers, schilders en hoogwerkers. Ze lopen in verschillende kleuren veiligheidspakken en helmen op het terrein rond en ze schaften in het mini-dorp dat uit de grond is gestampt. Per fabriek vormen geschakelde portocabins een cluster.
De mannen (en enkele tientallen vrouwen) komen uit heel Europa. "Ik denk dat hier vijftien nationaliteiten rondlopen. Taal is soms een probleem, maar we zorgen dat per nationaliteit een voorman Engels, Duits of Nederlands spreekt. Je wilt niet dat de veiligheid in het geding komt doordat mensen elkaar niet begrijpen."

Paniek

Veiligheid is sowieso een belangrijk thema voor de hele operatie. “We willen onze mensen zoveel mogelijk beschermen tegen gevaren. We trainen ze vooraf met foto’s en animaties om ze niet in paniek te laten raken als ze bijvoorbeeld een besloten ruimte inkruipen. Ook tijdens het werk spreken we elkaar aan op veiligheidsinstructies. We hebben tot nu toe gelukkig geen persoonlijke ongelukken meegemaakt."
Dankzij nieuwe technieken kunnen ook bij het onderhoud steeds meer risico’s worden vermeden. Zo worden drones ingezet om de 30 meter hoge schoorstenen te inspecteren. Ook hoeft nog maar één man met een bodycam de toren in te klimmen, in plaats van drie man zoals voorheen.
Mini-dorp vol bouwvakkers bij Shell Pernis
Mini-dorp vol bouwvakkers bij Shell Pernis © Rijnmond
Voordat de fabrieken geïnspecteerd kunnen worden, moeten ze eerst worden stilgelegd, afkoelen en leeggemaakt. Alle producten worden via leidingen weggespoeld, opgeslagen, verwerkt of verbrand. Soms komt daarbij een rookvlam vrij. Shell probeert hier buurtbewoners altijd vooraf over te communiceren, omdat vooral het affakkelen lawaai veroorzaakt en roetdeeltjes laat verspreiden. "Wij streven ernaar zo min mogelijk overlast te veroorzaken. We willen liefst niet gehoord, gezien of geroken worden. Helaas hebben we toch een enkele keer te maken met een storing, dan is er sprake van overmacht."
De hele operatie is minutieus en langdurig voorbereid, daardoor loopt alles vrijwel op schema. De stijgende staalprijzen hebben nauwelijks invloed op het budget, omdat veel onderdelen ruim van te voren waren besteld. Door corona en de oorlog in Oekraïne moest Shell voor sommige onderdelen wel op zoek naar andere leveranciers. "Als één klep of schakelaar ontbreekt, kan een heel jaarplan in het honderd lopen."

Sloop van gasoliefabriek

De onderhoudsstop is regulier, maar ook noodzakelijk met het oog op de toekomst. Shell Pernis wil in 2030 20 procent minder CO2 uitstoten. Daarvoor worden sommige onderdelen en installaties vervangen door milieuvriendelijkere varianten. De oude TGI gasoliefabriek wordt zelfs in zijn geheel gesloopt. Deze moet ruimte maken voor een nieuwe fabriek die minder stikstof en CO2 uitstoot.
"En ondertussen bouwen we hier in Rotterdam ook een biobrandstoffenfabriek op ons terrein aan de oostkant langs de A4. De eerste 700 van de 5000 heipalen zitten nu in de grond. We wachten ook op een definitief besluit over de bouw van een groene waterstoffabriek op de Maasvlakte. En we hopen dat de Raad van State het Porthos-project goedkeurt. Dat is noodzakelijk om uiteindelijk in 2050 helemaal CO2-neutraal te kunnen zijn."
Shell is door een rechterlijke uitspraak in mei 2021 verplicht om haar wereldwijde CO2-uitstoot met 45 procent terug te brengen. Het bedrijf is daar tegen in beroep gegaan.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl