BOEREN

Duurzame boer Jasper over stikstofplannen: 'Het voelt als een klap in het gezicht'

Boer Jasper in de wei
Boer Jasper in de wei © Rijnmond
Duizenden zonnepanelen op zijn dak, koeien in de 'kruidenrijke' wei en een emissiearme stalvloer. Melkveehouder Jasper uit Nieuw-Lekkerland probeert zo duurzaam mogelijk te boeren. Maar toch kleurt de stikstofkaart onverbiddelijk geel: een reductie van 47 procent. In de hele Alblasserwaard zorgt de kaart voor veel onrust bij boeren. "Veel boeren in de regio zien geen toekomst meer. De minister moet juist zorgen voor perspectief."
Jasper leidt ons met zijn zonnehoedje op rond op zijn terrein. De eerste stop is zijn sloot. Normaal niet de meest interessante plek op een boerderij, maar hier is dat anders, vertelt de bevlogen agrariër. Hij laat de begroeiing bij de sloten staan zodat bloemen, kikkers en kruiden meer kans krijgen. "Ik kan genieten van de natuur en vind het leuk om dit te doen."
Boer Jasper uit Nieuw-Lekkerland
Boer Jasper uit Nieuw-Lekkerland © Rijnmond
De agrariër heeft nu zestig melkkoeien en zo'n zestig kalfjes. Ze staan vrijwel de hele dag buiten. Het vlees van de kalfjes verkoopt hij in een winkeltje op de boerderij. Hij richt zich steeds meer op kringlooplandbouw.
Maar al zijn goede bedoelingen ten spijt, lijkt dat voor de stikstofplannen weinig uit te maken. Dat steekt. "Ondanks dat we het voorbeeld van de voormalige minister Schouten hebben gevolgd, worden wij waarschijnlijk ook gekort. Dat voelt wel als een klap in het gezicht. Wat moet je nog meer doen om aan al die wensen te voldoen?"
De koeien staan buiten behalve de hoogzwangere dames
De koeien staan buiten behalve de hoogzwangere dames © Rijnmond

'Stoppen is geen optie'

Naast de vele bloemen en plantjes rond de sloten, heeft hij extra bomen gepland, percelen bezaaid met kruidenrijk grasland en drie grote 'plas-drassen' in gebruik voor de weidevogels. De Nieuw-Lekkerlander heeft veel geld geïnvesteerd in het verduurzamen van zijn stallen. Een miljoeneninvestering. Als hij nog maar de helft van zijn koeien kan houden, komt het financieel niet uit. "Dat is hetzelfde als je opeens de helft van je salaris hebt, dat kan niet."
Stoppen en je laten uitkopen, is voor hem en veel andere boeren ook geen optie. "Het is zoveel meer dan gewoon je werk. Het is echt je leven." Hij ziet wel andere mogelijkheden. Meer subsidie voor landschapsbeheer of bijvoorbeeld hogere prijzen voor melk en vlees.
Kalfjes in de wei
Kalfjes in de wei © Rijnmond
Jasper hoopt dat de minister de boeren meer gaat betrekken bij haar plannen. Boeren willen echt wel veranderen, maar dan moet je ze wel inspraak geven. "Ik zeg zeker niet dat er niets moet gebeuren. Maar wij hebben als boeren veel kennis over stikstof en de natuur. Als je wat wil bereiken, moet je juist bij de boeren zijn."

Stikstofuitstoot moet drastisch omlaag

Het kabinet presenteerde in juni de nieuwe stikstofplannen. Er is een kaart gemaakt waarop staat hoeveel stikstof er verminderd moet worden per gebied. Als de plannen doorgaan kunnen veel boeren niet meer door met hun bedrijf zoals ze dat gewend zijn. Ook in in onze regio. Zo ligt de gewenste stikstofreductie in Molenlanden grotendeels op 47 procent. Delen van het ‘Natuur Netwerk Nederland’, zoals het Alblasserbos, staan zelfs met 70 procent reductie op de kaart. Dat getal kan nog hoger. Voor Natura 2000 gebieden als Voornes Duin, Duinen Goeree, Grevelingen en de Biesbosch gaat het zelfs om 95 procent reductie.
Hooibalen met protestleuzen in Oud-Alblas (Molenlanden)
Hooibalen met protestleuzen in Oud-Alblas (Molenlanden) © Alblasserdamsnieuws.nl

'Kaart zorgt voor kopzorgen'

Boeren en provincies zeggen onaangenaam verrast te zijn door de kaart, die "verstorend en inhoudelijk verwarrend" zou werken. Minister Van der Wal (Stikstof en Natuur, VVD) blijft achter het verspreiden van de kaart staan. Van der Wal benadrukt tegen de NOS dat het gaat om "richtinggevende emissiereductiedoelstellingen", die niet in steen zijn gebeiteld.
Maar de boodschap is duidelijk voor de boeren. Het aantal koeien moet drastisch omlaag. De kaart zorgt ondertussen voor veel kopzorgen. Het is soms lastig te zien op de stikstofkaart, wat de plannen zijn voor jouw regio. Boer Jasper: "Een kilometer meer of minder, kan betekenen of je de veestapel moet halveren of slechts een stuk moet inkrimpen. Een stukje verder staat er op de kaart een reductie van 12 procent. En dat is een heel ander verhaal dan 47 procent."
Bekijk hier de stikstofkaart voor Zuid-Holland en omstreken:
© Ministerie van LNV

Tweede Kamer stemt over stikstofmoties

De politiek in Molenlanden heeft een brief naar het kabinet en de provincie Zuid-Holland gestuurd waarin ze hun zorgen uiten over de stikstofplannen. In ‘plattelandsgemeente’ Molenlanden is ongeveer 80 procent van het oppervlak in gebruik voor agrarische doeleinden. Van de 375 boeren zijn er 355 melkveehouder. Veel inwoners verdienen hiermee direct of indirect hun inkomsten. Ze hopen dat de minister de plannen voor de Alblasserwaard bijstelt.
Dinsdag stemt de Tweede Kamer over diverse moties over de stikstofplannen van het kabinet. Er zitten moties tussen die aanpassing van de plannen eisen. Ook wordt er in een motie opgeroepen om de Natura-2000 status van kleine natuurgebieden in te trekken.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl