nieuws

Rotterdams weeshuis leverde bruiden voor kolonisten

Meisjes uit het Rotterdamse Burgerweeshuis zijn op boten van de VOC gezet om kolonisten in Zuid-Afrika uit hun eenzaamheid te verlossen. Dat blijkt uit onderzoek door Pauline Vijverberg.
Ze schreef het boek 'Het Suikervogeltje' over het bruidentransport in de zeventiende eeuw, dat komende week verschijnt.

Ariaan

De in Johannesburg wonende Nederlandse stuitte op het fenomeen in een boek van James Michener, Het Verbond. Vijverberg ging op onderzoek uit in archieven. Ze stuitte ook op een ander boek, dat de Britse arts Geoffrey Dean in 1963 schreef over de stofwisselingsziekte porfyrie.
''Een van de meisjes uit het Burgerweeshuis, Ariaan, blijkt de ziekte in Zuid-Afrika te hebben geïntroduceerd. Maar ze werd ook de stammoeder van een van de grootste families in het gebied, de Van Deventers'', aldus Vijverberg. Ariaan is de hoofdpersoon uit Het Suikervogeltje.

Vrijwillig

De bruidenjacht in Rotterdam was een initiatief van Simon van der Stel, gouverneur van Kaap de Goede Hoop. Vijverberg heeft van acht meisjes uit het Burgerweeshuis met zekerheid kunnen vaststellen dat ze de barre zeereis naar de Kaapkolonie ondernamen, aan boord van de 'China'.
''Het was wel vrijwillig en het bood ook kansen. Deze meisjes moesten met achttien het weeshuis verlaten en hadden in de maatschappij niet veel mogelijkheden.''
De bruiden, vanaf zestien jaar, kregen een soort contract, met een ontsnappingsmogelijkheid: ''Als het echt niet ging daar, konden ze na vijf jaar mee terugvaren.'' Volgens Vijverberg moesten ze in ieder geval trouwen met een van de mannen die op het boerenland aan de slag waren gegaan.

Afrikaander

Ariaan monsterde aan samen met Willemijn, haar jongere zusje. Ze trouwde met Gerrit van Deventer. ''De Van Deventers vind je in het Zuid-Afrika van nu nog overal'', aldus Vijverberg.
Willemijn deelde haar leven met een chirurgijn en kreeg met hem een zoon: Hendrik Biebouw. Deze zou in 1707 geschiedenis schrijven door uit te roepen ,,Ik ben een Afrikaander'', waarmee dit als een nieuwe nationaliteit werd benadrukt.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl