nieuws
Napoleon geeft ons meters, kilo's en liters
Het metriek stelsel van meters, liters en kilo's zoals we dat nu in een groot deel van Europa gebruiken, is ingevoerd door Napoleon. Voor de Franse tijd zijn er in ons land verschillende systemen door elkaar.
Tijs van Ruiten van het
: "Dat maakt het heel ingewikkeld als je bijvoorbeeld een som wil maken. Je had de el, de voet, de Rijnlandse voet en de Gelderse voet. Door al die verschillende maten en gewichten, liep het niet lekker".
Wereldveroveraar
Napoleon geeft in de Franse tijd opdracht voor de standaardisatie van het metriek stelsel, hij wil een nieuw stelsel van maten en gewichten. "Dat stelsel moet overal in de wereld - in Napoleons wereld, hij was de wereldveroveraar - gebruikt gaan worden. Napoleon is dus met de meter en de kilogram gekomen", vertelt Tijs van Ruiten.
Een aantal mensen in Parijs onder wie Le Chambre houdt zich in opdracht van Napoleon bezig met het ontwikkelen van een nieuw stelsel. Om de afstand te bepalen hebben ze de afstand van de Noordpool tot de evenaar opgenomen en die door één tienmiljoenste gedeeld. Dat is onze huidige meter.
Originele standaard meter
In het Onderwijsmuseum is een bijzonder exemplaar van een meter te vinden. De eerste standaard meter in Parijs is gemaakt van messing. "Wij hebben een kopie van de eerste originele standaard meter, hij is destijds door koning Willem I aangeschaft voor de Rijks HBS in Apeldoorn. Ze hebben een kopie uit Parijs laten komen voor die school", aldus Van Ruiten.
Na de ondergang van Napoleon in 1815 wordt Nederland een koninkrijk en het eerste wat er gedaan wordt is het afschaffen van alle maatregelen van Napoleon. Zo ook het metriek stelsel.
Onderwijs in Nederland
Een jaar laten komen ze al terug op het wegdoen van het metriek stelten. In 1816 is het bij wet ingevoerd en in 1817 wordt het voor alle lagere scholen verplicht om een set van maten en gewichten van dat stelsel in het klaslokaal te hebben.
"De eerste schoolinspecteurs in de negentiende eeuw, ze werden toen schoolopzieners genoemd, letten extra op die aanwezigheid van de set maten en gewichten", zegt Tijs van Ruiten.
In het onderwijs wordt het metriek stelsel nog altijd belangrijk gevonden. Van Ruiten: "Het valt onder rekenen/wiskunde en is nog steeds een vast onderdeel op de lagere school. Wat dat betreft is er in 200 jaar weinig veranderd".
