ETEN

Zelfs in Jakarta is de Rotterdamse kapsalon te bestellen: ‘Als je je ogen sluit is het net de Jaffa’

De Indonesische kapsalon: met een gasbrander en rijst
De Indonesische kapsalon: met een gasbrander en rijst © Tenny Tenzer
De kapsalon is wereldberoemd in Rotterdam en ver daarbuiten. Zelfs aan de andere kant van de wereld weten hongerige Indonesiërs de vette hap te vinden. Verslaggever Tenny Tenzer was daar op vakantie en zag een geëvolueerde versie: namelijk met rijst in plaats van patat.
Het is altijd heet en broeierig in miljoenenstad Jakarta. Pas als de nacht valt en de temperatuur enigszins daalt, openen duizenden eetstalletjes hun deuren. De geur van eten vermengt zich dan met de diesel- en kreteklucht (een sigaret, red). Eten is de nationale hobby van de Indonesiërs. Er is van alles te vinden in de talloze foodcourts: sate, nasi, sushi en Westerse gerechten als hamburgers en pizza. En nu zelfs ook Rotterdams culinaire erfenis: de kapsalon.

'Meteen verliefd'

Langs een drukke straat vol eettentjes staat een billboard met één opvallende zin: ‘Dutch comfort food’, prijkt er met gele letters op een rode achtergrond. Ik sta voor eettent Smaklek. De eerste kapsaloneettent in Jakarta. “Ik was meteen verliefd op het gerecht”, zegt de Indonesische Vicky Victorio Budiman (30). Hij is één van de drie eigenaren van Smaklek. Hij weet nog goed zijn eerste ervaring met het gerecht. Dat was in 2012. 
Hij studeerde International Business Administration in Tilburg en woonde in Rotterdam op de Goudsesingel. “Rotterdam heeft de beste kapsalons. We aten het altijd na het uitgaan en tijdens de lange studienachten. Toen we na onze studie terugkeerden naar Indonesië hadden we het gevoel dat we de kapsalon misten. Daarom gingen we het zelf maken en in kleine hoeveelheden via Instagram verkopen. Nu hebben we onze eigen eettent waar we de kapsalon verkopen!"

Godfather van de kapsalon

12 duizend kilometer verderop op de Schiedamseweg kijkt Nataniël Gomes met grote, verbaasde ogen naar een foto die ik laat zien van Smaklek. Hij is de bedenker van de kapsalon en werkt nog steeds als kapper in Rotterdam-West. “Dit is heel bijzonder. Dit had ik niet verwacht in Indonesië. Ik hoorde wel verhalen uit België, Polen, Amerika en zelfs Nepal. Daar is het een delicatesse."
Hij vervolgt zijn verhaal: "De kapsalon is een goede promotie voor me geweest. Ik krijg klanten uit de hele wereld die bij me willen knippen. Ze komen me speciaal bedanken en gaan daarna een kapsalon eten. Het is een gerecht van ons allemaal.” 
Kapsalonbedenker Nataniël Gomes: 'Dit is heel bijzonder. Dit had ik niet verwacht in Indonesië'
Kapsalonbedenker Nataniël Gomes: 'Dit is heel bijzonder. Dit had ik niet verwacht in Indonesië' © Tenny Tenzer
Terug naar Smaklek. Het is een klein restaurant in de wijk Kemang, een hotspot voor eettentjes. Ik noem het eettentjes, omdat er maar een paar mensen kunnen zitten. Ook bij Smaklek. In de keuken wordt de kapsalon bereid door twee medewerkers. Er is een frituur voor patat en spit voor het vlees. Het meest opmerkelijk is hoe ze de kaas – geen plakjes maar geraspte – smelten op het vlees: dit doen ze met een brander.
Voor iemand die hier woont komt dit het dichtst bij de kapsalon van de Jaffa op de Witte de With.
Nederlander in Indonesië

Zelf saus maken

Volgens Vicky is het moeilijkste aan het gerecht de knoflooksaus. In Nederland kun je het in elke supermarkt krijgen, maar in Indonesië is de knoflooksaus een schaars goed. “We maken de saus zelf omdat we hebben uitgerekend dat het goedkoper is dan de knoflooksaus kopen in de supermarkt.”
Omgerekend is een normale (in Nederland een kleine) kapsalon met beef in Jakarta iets meer dan 3 euro. Ze gebruiken ribbelfrietjes en het vlees is in dikke stukken gesneden. De kaas is geraspt (naar mijn smaak iets te veel) en de knoflooksaus (ook iets te veel) is zelfgemaakt. Sambal moet je erbij kopen voor ongeveer 30 cent en de sla krijg je er in een bakje bij.
Voornamelijk oud-studenten die in Nederland hebben gestudeerd weten de weg naar Smaklek te vinden. Maar je vindt er ook expats en zelfs Nederlanders die in Jakarta wonen. Zoals Dave (zijn echte naam wil hij niet prijsgeven). Hij woont en werkt al tien jaar in Jakarta en is getrouwd met een Indonesische. “Voor iemand die hier woont komt dit het dichtst bij de kapsalon van de Jaffa op de Witte de With. Het is niet hetzelfde maar als je je ogen sluit bijna wel.”
Meer kritisch is de Nederlandse Werner. Hij is hier op vakantie en een bekende van Dave. Werner heeft net een grote kapsalon op en met een cynische stem stelt hij dat hij beter heeft gehad. “Maar dit is wel de beste kapsalon van Jakarta.”
Eettent Smaklek in Jakarta
Eettent Smaklek in Jakarta © Tenny Tenzer

De evolutie van de kapsalon

Vicky zegt dat de kapsalon goed wordt opgepikt in Jakarta. Ze hebben zelfs dit gerecht aangepast aan de smaak van de Indonesiër. In plaats van patat bieden ze ook een versie aan met rijst, het nationale eten van Indonesië. Binnenkort willen ze een tweede vestiging openen net buiten Jakarta. Daarnaast willen ze blijven evolueren met dit gerecht.
“De vegascene is steeds groter aan het worden hier. We gaan binnenkort ook een vegakapsalon aanbieden.” Ik denk mee met Vicky: zou een versie met rendang, gekruid rundvlees, misschien een gat in de markt zijn hier? “Ik weet niet of rendang goed samengaat met knoflooksaus. Maar het is het experimenteren waard", zegt hij met een grote glimlach.
Toen we na onze studie terugkeerden naar Indonesië hadden we het gevoel dat we de kapsalon misten.
Vicky - eigenaar van de eerste kapsaloneettent in Jakarta
Oordeel: het is leuk dat dit gerecht, en dus ook Rotterdam, aan de andere kant van de wereld op de kaart staat. Na het eten van de kapsalon in Jakarta is het duidelijk dat de Nederlandse kapsalon eigenlijk een goed uitgebalanceerd gerecht is met precies de juiste hoeveelheden patat, fijn gesneden vlees, saus en kaas. En dat allemaal afgetopt met knapperige groente.
In Indonesië hebben ze nog niet die juiste balans van ingrediënten onder de knie. Voornamelijk de saus en kaas zijn te overheersend. Maar na een avond goed stappen merk je dat niet meer.
Niet alleen in Jakarta en Rotterdam staat de kapsalon op het menu. Onze mediapartner OPEN Rotterdam ging op onderzoek. Lees dit artikel HIER.