HITTE
Deze bikkels werken 'gewoon' keihard in de hitte: 'We kunnen eigenlijk niks uittrekken, want je verbrandt levend'
Werken bij deze tropische temperaturen is niet altijd een pretje en al helemaal niet wanneer het gebeurt onder de brandende zon of in een loeihete keuken. Rijnmond sprak met dakdekker Sjors Ekstijn, lasser Fred Kolff en chefkok Libero Lo Monaco. Hoe slagen deze bikkels erin het hoofd tijdens deze hittegolf toch enigszins koel te houden?
'Het vroegste tijdstip waarop we begonnen, was om 05:00 uur 's ochtends'
Naam: Sjors Ekstijn
Beroep: Dakdekker
"We zijn hier peentjes aan het zweten", zegt Sjors. Hij heeft een dakdekkersbedrijf, gespecialiseerd in bitumen daken en dakpannen. "Bitumen daken worden gebrand en als je aan het branden bent, is het met deze temperaturen al gauw 50 graden." Collega's die zich bezighouden met bitumen daken beginnen om die reden of heel vroeg, of de werkzaamheden worden verschoven naar een dag dat de temperatuur lager is.
"Bovendien proberen we dit soort klussen, die normaal in één dag gebeurd zijn, nu in twee dagen te doen zodat we in ieder geval fatsoenlijk de hitte doorkomen. We houden er zeker rekening mee. Als je dan aan het werk bent, dan zweet je gewoon echt een stuk meer dan normaal. Je verbrandt een stuk meer brandstof, dus je kunt een stuk minder hebben dan normaal. We drinken veel. Het vochtpeil moet op orde blijven."
De dakdekkers beginnen deze dagen eerder, al zijn ze daarbij ook afhankelijk van de welwillendheid van de klant. "We proberen één tot twee uur eerder langs te komen. We werken voornamelijk voor particulieren, dus het moet bij de klant wel uitkomen. Je bent dan toch afhankelijk of mensen het wel zo prettig vinden als je om 6:00 uur aan de deur staat."
Het liefst zou Ekstijn nog eerder beginnen. "Als het donker is, dan is de temperatuur het best. We beginnen het liefst zo vroeg mogelijk. Het vroegste tijdstip waarop we zijn begonnen, was om 5:00 uur 's ochtends. Daar kon het ook, want dat was op een bedrijventerrein. Niemand had er last van."
Donderdag stoppen Ekstijn en zijn collega's om 13:00 uur. "Dan is de pijp wel een heel eind leeg." Maar klagen, dat doet hij niet. Verlegen om werk zitten de dakdekkers immers niet: tot oktober zit het bedrijf volgepland met grote projecten.
'Tegen de tijd dat we eraan gewend zijn, is de zomer alweer voorbij'
Naam: Fred Kolff
Beroep: Lasser
Hoewel zijn bedrijf is gevestigd in Nieuwerkerk aan den IJssel, is lasser Fred Kolff vooral onderweg met een servicetruck. "Ik doe vooral las- en snijwerkzaamheden", vertelt Kolff. Dat doet hij op bouwlocaties en op schepen, maar ook op fabrieken en haveninstallaties. "Je kunt het zo gek niet bedenken, of we komen er weleens langs."
Het merendeel van die werkzaamheden vindt plaats in de open lucht. Dat maakt het werk in de zon sowieso al warmer, maar wanneer er ook nog eens ijzer moet worden gesmolten... "IJzer smelt bij ongeveer 1500 graden", legt Kolff uit. "Daar zit je zo'n stukje boven met je neus en dan heb je ook nog de zon van bovenaf. Je voelt de stralingswarmte vanaf de vloer die tegen je lichaam aankomt. We kunnen eigenlijk niks uittrekken, want je verbrandt levend."
Daarbij kan de gevoelstemperatuur in zijn overall oplopen tot 80 graden, stelt Kolff. Dat went eigenlijk nooit. "Tegen de tijd dat we eraan gewend zijn, is de zomer alweer voorbij. Het is iets waar we mee moeten leren leven. Je denkt weleens dat je er aan gewend bent, maar dan komt er weer een dag aan met 30 graden en dan weet je: dat gaat zeer doen. Dat weet je van tevoren al."
Kortere werkdagen zijn niet mogelijk. Het werk moet immers af, vertelt Kolff. "De boot moet weg. Je kijkt maar hoe je het doet. Voor de rest heeft niemand daar een boodschap aan. Misschien dat een klant weleens langskomt met een flesje water of een waterijsje - dat wordt heel erg gewaardeerd, maar het merendeel zegt: daar is het en hoe laat ben je klaar? Weer of geen weer."
Ondanks dat zijn lichaam goed bedekt is, smeert Kolff zich 's ochtends altijd in. "Vanaf m'n hals zeker, want ook indirect krijg je licht binnen. We hebben parasols bij ons. Of ik zet de wagen er helemaal voor, zodat we wat afscherming hebben van het licht. En ik laat in de loop van de week een baardje staan. Dat merk ik met verbranden, het beschermt m'n huid een beetje."
'Welkom bij restaurant en sauna La Salute'
Naam: Libero Lo Monaco
Beroep: Chefkok
Het is heet in de keuken van La Salute. Er staan pannen op het vuur en de pizza-oven staat aan. Zweetdruppels druipen langs het gezicht van eigenaar en chef Libero Lo Monaco.
“Welkom bij restaurant en sauna La Salute”, zegt hij in typische Italiaans accent. Deuren en ramen staan open. “Anders ga ik zweten. Ik heb ook tegen de jongens gezegd dat ze moeten werken in korte broek en bikini. Dat is het beste wat er is”, grapt hij.
“Ik kom uit Sicilië en daar is het altijd warm. Dan moet je vaak drinken en afkoelen met water. Ook je nek afkoelen is belangrijk. En probeer ’s nachts apart van je vrouw te slapen, anders wordt het te warm. In deze temperaturen zou ik niet te zwaar eten. Een salade is genoeg.”
Bij de bereidingswijze van zijn gerechten houdt Lo Monaco ook rekening met het warme weer. "Door de hitte moeten er ook sneller bolletjes gemaakt worden van het deeg voor de pizza. Het deeg moet ook afgekoeld worden, anders blaast het op."
Lo Monaco eindigt met een tip van het huis. "In Italië eten we om 13:00 uur alles. Pasta, vlees en vis. Daarna gaan we om 14:00 uur slapen", vertelt hij. "Maar in Nederland is het toch een stuk anders. Wat je ook moet doen, is veel fruit eten en drinken. En dan bedoel ik niet tien liter bier."