Branden blussen, mensen redden, matrozen opsporen: deze kapitein werkt al 50 jaar op patrouilleboot Havenbedrijf Rotterdam

De zon schijnt, de jubilaris lacht. Er zijn tompoucen bij de koffie en Grandia krijgt een nautisch saluut van zijn collega’s. Hij kan alle aandacht wel waarderen, zegt hij. “Eigenlijk was 1 augustus de officiële jubileumdag, maar toen was ik een paar dagen vrij. Ik kreeg wel een eervolle penning van de havenmeester. Dat was mooi, maar dit ook.”

Grandia is wat je in gewone mensentaal noemt de kapitein van een patrouilleboot. De mannen (en tegenwoordig ook vrouwen) aan boord van deze schepen zijn de ogen en oren van de haven. De ‘blauwe vloot’ houdt zich vooral bezig met de scheepvaartverkeerswet en controleert of de schippers zich aan de regels houden. Tot de ‘rode vloot’ behoren de incidentbestrijdingsvaartuigen. Zij worden ingezet bij calamiteiten, blussen branden en controleren bijvoorbeeld schade aan kades.

“We zijn eigenlijk een soort huisbaas in de haven,” vat Grandia zijn werk samen. Een huisbaas op het water waar altijd wel wat gebeurt. Wat hem uit al die jaren het meest is bijgebleven? “Ach zoveel, ook hele nare dingen zoals verdrinkingen en mensen die verbrand waren. Dat is nooit leuk. Ik was er ook bij toen Shell in 1965 ontplofte en maakte ook allerlei branden op schepen en in loodsen in de Rijnhaven en Schiehaven mee.”

Een paar dingen springen eruit. Die keer dat hij midden in de winter een melding kreeg van een schipper die zijn matroos kwijt was. “Die jongen was waarschijnlijk tijdens het plassen onwel geworden en overboord geslagen. We zijn met twee boten gaan dreggen en hebben hem boven water gehaald. Het bleek de zoon van de broer van de schipper. Die broer verloor de schipper op identieke wijze een half jaar eerder ook al. Dat had veel impact op hem.”

En niet alleen op de schipper. Ook de bemanning van de patrouilleboten gaat dit niet in de koude kleren zitten. Hun hulp kwam te laat, maar ze troosten zich met de gedachte dat een geborgen lichaam ook belangrijk is voor de verwerking bij de nabestaanden. “Wij krijgen tegenwoordig nazorg aangeboden, want je moet hier niet thuis mee blijven rondlopen. Maar voor mij is erover praten met collega’s voldoende.”

Grandia vertelt ook over het ongeluk in 2006 toen tijdens een concert van DJ Tiësto een vrouw zwaargewond raakte. Ze zat in een rubber bootje en kreeg vanaf de Erasmusbrug een zwaar voorwerp op haar hoofd. “We hebben haar toen samen met de zeehavenpolitie gereanimeerd naar de steiger gebracht. Ze heeft het gelukkig overleefd, maar helaas niet zonder permanente schade. Dat is triest.”

Ondanks alle ellende vindt de Rotterdammer zijn vak machtig mooi. Vooral het blussen van branden met de sterke blusmotoren die maar liefst 45 duizend liter maaswater per minuut kunnen spuiten en een worplengte van 130 meter hebben. “Daar heb je een aardige kracht voor nodig hoor.”

Die liefde voor het branden blussen heeft hij waarschijnlijk van zijn vader geërfd, hij was ook een brandweerman. Een maritieme link komt niet in de stamboom voor. Grandia was als klein jochie altijd al in de haven te vinden. Vanuit Crooswijk ging hij op zijn fiets naar de Westerkade om de sleepboten te helpen met ‘touwtjes aanpakken en losgooien’.

Op 15-jarige leeftijd begon hij aan de binnenvaartschool en mocht al snel poststukken rondbrengen op het directieschip van de havenmeester in Rotterdam. Later werd hij stuurman en vanaf 1987 staat er scheepvaartmeester achter zijn naam. Nu is hij 65 en kan hij vervroegd met pensioen.

“Maar ik ga liever door tot 10 november 2023, de officiële datum dat mijn pensioen ingaat. Dan heb ik het werk 51 jaar gedaan. Altijd met plezier. Die mannen om mij heen en dat fantastische uitzicht op het water.” En wat dan, als het klaar is? “Dan verkas ik naar mijn kinderen in Zeeland en ga ik heel veel wandelen met mijn kleindochter. Gelukkig hebben ze daar ook water, en kun je er zelfs zwemmen met zeehonden."

Een bootje neemt hij niet meer. "Dat wordt een fiets.”