Onderhoud Calandbrug is titanenwerk, maar verloopt in rap tempo

Het brugval staat al sinds 10 mei vast. De oorzaak? Kapotte lagers in de omloopwielen van de brug. "We hoorden ze letterlijk bonken. Dat betekent dat er iets goed kapot is, want een lager hoort gewoon rustig te draaien. Dat betekent dat er iets vierkant is dat rond moet zijn", zegt Koedam, die in dienst is van Hollandia Services. Het gebonk was voor hem reden genoeg om de brug volledig stil te leggen om onderhoud te plegen.

Langs de omloopwielen lopen de kabels die de brug optillen, en dat is nou precies waar volgens Koedam de uitdaging zit."De lagers zit helemaal bovenin de toren, op om en nabij de 60 meter hoogte. Om bij die lagers in de omloopwielen te komen moeten de kabels eerst vrij komen te liggen", zegt Koedam. "Dat gaan we doen door de contragewichten met hulpconstructies op te tillen zodat de kabels slap komen te hangen."

Om dat voor elkaar te krijgen moet eerst het brugval ondersteund worden, wederom door een hulpconstructie. Daar is de ploeg van Koedam nu mee bezig en dat kost met goede reden aardig wat tijd volgens de projectmanager. "De brug rust dan voor honderd procent op die stellage. Dat moet dus goed berekend worden. Dat hebben we tot twee keer toe laten toetsen zodat we zeker weten dat alles klopt."

Volgens Koedam is de situatie van nu 'uitzonderlijk'. Normaal gesproken zou het niet nodig zijn om een ondersteuningsconstructie te bouwen. "Toen hij gebouwd werd zijn er voorzieningen getroffen zodat je in de dichte stand onderhoud kunt plegen. Dat is nu niet aan de orde, want hij is op 10 mei op ongeveer tweederde van de hoogte kapotgegaan. Daar moeten we nu een oplossing voor verzinnen."

Met de bouw van de ondersteuningsconstructie is Koedam er nog lang niet. De lagers — met een omvang van tussen de 30 en 40 centimeter — kunnen namelijk niet lokaal vervangen worden omdat ze te groot en te zwaar zijn. Dat betekent dat per toren het dak eraf moet en dat de omloopwielen er inclusief lagers en een deel van de koppeling uitgehesen moeten worden. "Die nemen we dan mee naar de werf in Krimpen aan den IJssel en daar gaan we ze renoveren. Daarnaast gaan we de oude lagers goed inspecteren om te achterhalen wat nou precies de oorzaak achter deze storing was."

Alles bij elkaar is het een pittige klus. Eén waarvoor een aannemer normaal gesproken zeker een halfjaar voorbereidingstijd zou krijgen, zegt Koedam. "Ik kan me voorstellen dat mensen denken dat dit lang duurt, maar dat is echt niet zo. Als je in mei de gebruikelijke aanbestedingsprocedure zou volgen, zou je anderhalf jaar kwijt zijn. We krijgen het nu voor elkaar met heel veel inspanning van ons team, maar ook van ProRail en Movares, om het in zeven maanden te doen."

Dat het project in dusdanig rap tempo wordt afgehandeld betekent volgens Koedam ook dat er onvoorziene problemen kunnen opduiken. Maar ook daar zijn hij en zijn team volgens hem goed op voorbereid: "Alle nevenaannemers staan gereed. Als er iets optreedt, kunnen we dus gelijk uitwijken. Zo proberen we alles zo goed mogelijk te plannen."

Volgens die planning is het project rond de kerst klaar, maar daar wil Koedam zich nog niet op vastbinden. Hij verwacht de eerste heisactie rond half september, begin oktober. "De ondersteuningsconstructie wordt nu opgebouwd. Daarna gaan we vijzelen en de kabel omhoog trekken. Dan gaat het dak eraf en het omloopwiel eruit en dat dus keer vier. Daarna moeten we alles ook nog eens terugbouwen. We doen dus eigenlijk alles acht keer: eruit, erin. En dan moet alles ook nog goed gaan."