ARMOEDE

Wanhoop en tranen om onbetaalbare energierekeningen: 'In deze wijk kan 80 procent in de problemen komen'

Vrijwilligers Marijke en Diorella uit Hoogvliet
Vrijwilligers Marijke en Diorella uit Hoogvliet © Rijnmond
De energierekening is het onderwerp van gesprek in het Huis van de Wijk in Hoogvliet-Noord. De torenhoge energievoorschotten zijn voor veel wijkbewoners niet of nauwelijks te betalen. Vol spanning loopt een bewoner binnen op het spreekuur met een rekening. Terwijl ze haar verhaal doet aan een vrijwilliger komen de tranen. De energiemaatschappij dreigt met afsluiting als ze haar rekening niet betaalt. "Dit is het topje van de ijsberg. Het gaat mis als de politiek niet snel ingrijpt."
In de wijk Oudeland in het stadsdeel Hoogvliet staan galerijflats en eensgezinswoningen. Zestig tot zeventig jaar oude gebouwen, waarvan verschillende flats op de nominatie staan om gesloopt te worden. Veel bewoners hebben het niet breed, maar weten de eindjes aan elkaar te knopen. De laatste weken worden bewoners opgeschrikt door de torenhoge energievoorschotten die ze moeten betalen. Bedragen van vijfhonderd tot achthonderd euro zijn niet uitzonderlijk.
Ook bij Diorella Davelaar viel zo'n verhoging op de mat. Ze moet nu ruim vijfhonderd euro betalen. "Het is te veel. Het gaat gewoon niet." De energiemaatschappij kan dit voorschot niet verlagen. De energieleverancier verwacht zelfs dat Diorella bij moet betalen tijdens de eindafrekening. "Ik moet nu met mijn vijfjarige zoon leven van vijftig euro leefgeld per week. Het is overleven."

Eerst toeslagenaffaire, nu energierekening

Het is de volgende tegenslag voor de alleenstaande moeder, die naast haar studie verzorgende individuele gezondheidszorg (VIG) en parttime werk in de thuiszorg ook vrijwilliger is bij het Huis van de Wijk. Daar helpt ze anderen met brieven van instanties.
Diorella Davelaar is amper de toeslagenaffaire te boven en krijgt nu onbetaalbare energierekeningen.
Diorella Davelaar is amper de toeslagenaffaire te boven en krijgt nu onbetaalbare energierekeningen. © Rijnmond
Davelaar is net uit de ellende van de toeslagenaffaire. Net als veel kinderen in Hoogvliet, zat haar inmiddels uitwonende dochter in 2006 op de kinderopvang. Davelaar vertelt dat ze in de problemen kwam na fraude door de kinderopvangorganisatie. Ze moest duizenden euro's kinderopvangtoeslag terugbetalen aan de belastingdienst en kwam in de bewindvoering terecht.
Nu jaren later is ze eindelijk uit deze schulden. Zicht op genoegdoening van de belastingdienst is er voorlopig niet. Na de eenmalige 'kerstgift' van 750 euro voor de slachtoffers van de toeslagenaffaire, bleef het stil. Haar dossier is nog niet behandeld door de belastingdienst.

Geen limonade of McDonald's

De Rotterdamse is bang om weer in de schulden te belanden en wil nu in de bewindvoering blijven. "Ik ben enorm bang dat ik anders weer in de problemen kom. Nu door de energierekening. Ik wil geen deurwaarders meer aan de deur." In de app op haar telefoon houdt ze het gasverbruik bij. Ze zit vandaag al op bijna twintig euro. "Ik heb samen met mijn kind gedoucht en een eitje voor hem gebakken. Alle stekkers heb ik uit het stopcontact getrokken. Ik weet niet wat ik nog meer kan doen."
Diorella heeft geleerd hoe ze van weinig moet leven. Het moet nu alleen nóg een tikkeltje minder. "We gingen elke vrijdag als een uitje naar de McDonald's. Dat zit er nu niet meer in. Ook limonade drinken kan niet meer. We drinken nu vaker water." Diorella studeert af in oktober en dat is een lichtpunt voor haar. Daarna kan ze fulltime werken. Dat zal de ergste armoede verlichten. "Maar ik ben bang voor wat de energierekening gaat brengen deze winter." Het geld dat ze door de bewindvoering heeft gespaard, gaat nu waarschijnlijk naar het betalen van de energierekening. "Het is zuur."
Davelaar helpt mensen in het Huis van de Wijk
Davelaar helpt mensen in het Huis van de Wijk © Rijnmond

Bedreigd met afsluiting

Deze ochtend loopt een Hoogvlietse binnen bij het Huis van de Wijk die hulp zoekt met haar energierekening. Ze moet 112 euro betalen en anders volgt afsluiting. Met bibberende handen laat ze een rekening zien. De tranen vloeien al snel. "Als je belt met de energiemaatschappij, krijg je zo'n meid aan de lijn die een script volgt. Ze luisteren gewoon niet."
Het probleem wordt opgelost door een gift van een buurtbewoner, maar de schrik zit er goed in. Ook voor de komende winter. De energietoeslag, die direct op de rekening wordt gestort van mensen door de overheid, is inmiddels al opgegaan aan andere zaken. Dat is iets wat ook Marijke Fontijn van het het Huis van Wijk Villa Vonk veel ziet.
"Het is gewoon niet handig dat de overheid de energietoeslag direct overmaakt naar mensen die al veel financiële problemen hebben. Die achthonderd euro is al op, voordat de afrekening binnen is." Het geld wordt gebruikt om andere gaten te dichten. Bijvoorbeeld om schoenen te kopen of zelfs om een gebroken ruit te vervangen.

'Mensen gaan zich prostitueren'

Marijke ziet steeds meer mensen die hun verhoogde energierekening niet kunnen betalen. Het aantal bezoekers van het spreekuur is verviervoudigd. "We zien een hoop tranen hier." Ze verwacht dat het aantal bezoekers van het spreekuur nog verder zal groeien, als de volgende verhogingen er aankomen. "Veel mensen die eerst een normaal bedrag van zo'n honderd euro betaalden, gaan nu naar de zeshonderd. Het is nog niet te zien waar dit stopt."
Als er niet rigoureus wat gebeurt, vreest Marijke het ergste. "Ik verwacht zelfs dat er mensen zijn die zich gaan prostitueren om de rekeningen te betalen." Marijke maakt zich ook zorgen om de groep die net geen recht heeft op de energietoeslag. "Vaak hebben bijstandsgerechtigden het dan zelfs ruimer. Als hun energieprijs straks drie keer over de kop gaat, krijgen we echt grote problemen in de wijk."
Fontijn hoopt dat er actie komt. Ze denkt dat anders zo'n 80 procent van de wijkbewoners in de Hoogvlietse buurt Oudeland in de problemen komt. Ze nodigt politici uit om een keer te komen kijken bij een spreekuur. "De mensen die hier een oplossing voor moeten vinden, zien en voelen de tranen niet."
Flat in de wijk Hoogvliet - waar sommige bewoners voorschotten van 500 tot 600 euro moeten betalen
Flat in de wijk Hoogvliet - waar sommige bewoners voorschotten van 500 tot 600 euro moeten betalen © Rijnmond

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl