nieuws
Gorkummers willen martelaren eren met Open Kathedraal
Een groep prominente Gorcummers wil dat hun stad een bijzonder bouwwerk krijgt. Het gaat de Open Kathedraal heten. Het wordt niet alleen een herdenkingsmonument voor de Martelaren van Gorcum, maar ook een openbare en culturele ontmoetingsplek.
Op een grasveldje op de stadswallen, tussen de oude binnenstad en het Pelgrimspad, moet eind 2018 een podium verrijzen in de vorm van een kerk. Rondom staan zeven glas-in-lood ramen van vijf meter hoog en drie meter breed.
Op de ramen staan beeltenissen van de Martelaren van Gorcum. De vensters zaten vroeger in de katholieke kerk aan de Haarstraat. Ruim dertig jaar geleden is die verbouwd tot appartementencomplex, waarna de ramen naar Amersfoort verhuisden.
Wereldwijd bekend
Een speciaal voor het initiatief van de Open Kathedraal opgerichte stichting heeft de ramen inmiddels terug gehaald en laat die restaureren. "Dan komen ze hier te staan, als icoon voor de stad", zegt voorzitter Bert van 't Land.
"Het verhaal van de martelaren is wereldwijd bekend. Op tal van plekken worden ze door de katholieke kerk nog steeds geëerd. Hier, vlakbij de Blauwe Toren waar ze gevangen zaten, kan iedereen kennis nemen van de gebeurtenissen van toen", zegt Van 't Land.
Kathedraal zonder dak
Mede-initiatiefnemer en bestuurslid Ewald Klaui zegt dat de kathedraal zonder dak méér dan een monument wordt: "Hier moet van alles mogelijk zijn. Schoolbezoeken, recitals, trouwerijen tot aan een plek waar kinderen op Koningsdag spulletjes verkopen."
Gast-conservator Roy Tepe, die een boek schreef over de Martelaren van Gorcum, is blij met het initiatief: "Hier in het Gorcums Museum hebben we een paar onderdelen van die enorme glas-in-lood ramen, die simpelweg te groot zijn om ze hier in z'n geheel te laten zien."
Gemarteld en vermoord
Hij kent
uiteraard tot in detail: "Ze werden in 1572 door de geuzen, die na Den Briel ook andere Hollandse steden bevrijdden, afgevoerd naar Brielle en daar gemarteld en uiteindelijk vermoord, omdat ze weigerden afstand te doen van hun geloof."
De protestantse geuzenleider Lumeij liet de 19 katholieke priesters ophangen als een soort wraak op de katholieke Spaanse overheersers, die met hun inquisitie in de jaren daarvoor ook niets wilden weten van godsdienstvrijheid.
Waarheidsgetrouw
De Martelaren van Gorcum werden in 1675 zalig verklaard en in 1867 door paus Pius IX ook heilig verklaard. Rond hun sterfdag, op 9 juli, vindt nog jaarlijks een nationale bedevaart naar Brielle plaats.
Dat juist de Gorcumse martelaren zo beroemd werden kan Tepe wel verklaren: "Dit verhaal is mede opgetekend uit de mond van de enig overlevende priester. Dat maakt het verhaal waarheidsgetrouw. De geuzen lieten hem vrij omdat hij nog maar 16 jaar oud was."
