Vergeten Verhalen: George Rumphius

De tentoonstelling gaat over hoe de scheepvaart ervoor heeft gezorgd dat mensen meer kennis krijgen. Jeroen ter Brugge van het Maritiem Museum: "De scheepvaart bracht mensen over heel de wereld. Naar delen van de wereld waar nog nooit iemand is geweest en waar we niks van af wisten."

Rumphius is onderzoeker van de flora en fauna, geologie en de geschiedenis van het eiland Ambon. Daar heeft hij vijftig jaar gezeten als koopman voor de VOC. Hij komt daar als VOC militair, wordt al snel voor de handel ingezet en uiteindelijk vrijgemaakt voor zijn liefhebberij: het onderzoek.

Ter Brugge: "Hij was voor zijn tijd echt uniek. Dat zit in zijn methodiek en de manier waarop hij zich verantwoordde maar ook in de moderne manier van het in beeld laten brengen door er tekeningen van te laten maken. Zijn werk is eeuwenlang toonaangevend geweest en wordt inhoudelijk nog steeds gebruikt."

Rumphius is één van de vooraanstaande onderzoekers die grote stappen heeft gezet in het verkennen, ontsluiten en delen van de kennis met grote lagen van de bevolking.

Hij komt van oorsprong uit Duitsland. "Niet vreemd voor VOC, de helft van de opvarenden en mensen die in dienst waren van de VOC kwamen niet uit de Republiek", zegt Ter Brugge.

Via allerlei omzwervingen is Rumphius op Ambon terecht gekomen. Hij heeft daar veel tegenslag gehad. Hij werd blind, hij verloor bij een aardbeving en daaropvolgende tsunami zijn vrouw en dochter. Jaren werk gingen verloren aan boord van een schip toen het naar Nederland werd verscheept en bij een brand zijn originele tekeningen verwoest.

"Hij moet een doortastend karakter hebben gehad", aldus Jeroen ter Brugge.