Advies aan Rotterdam: 'Luister bij nieuw Feyenoord City-project meer naar tegenstanders'

Al bij de eerste vraag maakt Riek Bakker duidelijk dat ze dit als gerenommeerd stedenbouwkundige nooit eerder heeft meegemaakt. "Het is letterlijk terug bij af. Het is uniek wat er is gebeurd. Niet eerder heeft Rotterdam zo'n harde uitspraak voor een plan gehad van de Raad van State. Echt een mokerslag. Er is te slordig gewerkt, te gejaagd. Het idee van wij doen dit wel even. Jammer genoeg was Feyenoord ook niet standvastig. Nu moet je stilzitten, de wonden likken en bedenken hoe opnieuw te beginnen."

Dat 'opnieuw' moet vooral heel letterlijk worden genomen, is het advies van Bakker. Zo moet er wat haar betreft een heel nieuwe ploeg mensen aan de plannen gaan werken. Niet meer verder gaan met de mensen die Feyenoord City hebben opgezet. Maar misschien wel het allerbelangrijkste is dat er nu niet direct met een plan B begonnen wordt. Eerst moet er met alle partijen, die bezwaren hadden, uitvoerig worden gesproken over wat er fout is gegaan en hoe het anders kan. "Je hebt nu een lesje nederigheid gehad Niet met veel lawaai zeggen: dit gaan we nu zo doen. Praat met iedereen. Luister naar de meningen van anderen. Gebeurt dat niet dan is de kans groot dat het weer fout gaat. Zeker bij de Kuip gaat het om veel emotie."

Bakker haalt als voorbeeld het Hoog Catherijnegebied aan in Utrecht. In dertig jaar tijd zijn daar veel plannen voorbij gekomen. Stuk na stuk gingen ze de prullenbak in. En dat kostte uiteindelijk miljoenen. Toen Riek Bakker werd benaderd, heeft zij bedongen dat er eerst goed naar alle bezwaren geluisterd zou worden. Het plan moest aan iedereen voorgelegd worden. "Dat kostte tijd, maar uiteindelijk is het gelukt."

Peter de Jong doceert aan de TU Delft bouweconomie en is gespecialiseerd in gebiedsontwikkeling. Ook hij denkt dat de woningbouw op deze plek op zuid behoorlijke vertraging krijgt. "De messen zijn geslepen. De bezwaren die tot de Raad van State zijn uitgevochten, zijn er nog steeds. Dus ook in de toekomst zal er verzet blijven. Aan de andere kant is de urgentie voor woningbouw groot. Ik verwacht dat rechters daarmee rekening gaan houden in toekomstige bezwaarprocedure." Maar er zijn ook zaken die volgens deze TU-docent gebruikt kunnen worden van Feyenoord City. "Bijvoorbeeld de woontoren-ontwerpen. Dat hoeft niet allemaal opnieuw."

Wat De Jong belangrijk vindt is dat de woningbouw apart blijft. Voor een eventueel nieuw stadion moet er maar een ander plan komen. Feyenoord City was een combinatie van beide. "Voor bouwvergunningen geldt; hoe groter het project, hoe complexer en dus tijdrovender de procedure. Ik adviseerde al eerder om Feyenoord City op te knippen in deelprojecten. Dan kun je aanbestedingen en vergunningstrajecten ook behapbaar houden."

Hoe nu verder met de nieuwe stadsbrug, is een veel gehoorde vraag. Stedenbouwkundige Riek Bakker is heel duidelijk. Ook zonder Feyenoord City is de passage over de Nieuwe Maas nodig. "Stop de discussie over een brug of tunnel. Kies eieren voor je geld. Nu is er geld beschikbaar, wees daar blij mee. Rotterdam heeft die extra oeververbinding hard nodig om Noord en Zuid nog beter te verbinden en het openbaar vervoer verder te verbeteren."

Peter de Jong van de TU Delft zit er anders in. Hij vindt dat - nu er op korte termijn geen stadion komt - de noodzaak voor zo'n derde oeververbinding minder is. In de Kuip zijn minder toeschouwers en ook minder evenementen dan in het nieuwe stadion het geval zou zijn. Liever kijkt hij naar een ander plan voor een nieuwe stadsbrug. "Aan de variant die nu op tafel ligt, zitten teveel nadelen voor de scheepvaart. Kijk of er betere plekken zijn en betere aanlandingen."