TREIN
Prince inspireert ontwerp van pijlers en een trein naar Moskou: 7 opvallende stationsweetjes

Omdat Rotterdam van de grote steden met Centraal het meest gewaardeerde station van Nederland heeft, trakteert Rijnmond op de zeven opvallendste stationsweetjes van Rotterdam Centraal én de regio. Van de op Prince geïnspireerde freudiaanse kolommen, gabbers bij de kluisjes tot een Pannenkoe in Berkel.
1. Ooit reed er een trein vanuit Hoek van Holland naar Moskou
De Hoek-Warszawa Expres reed van Hoek van Holland via Utrecht, Hannover, Berlijn, Warschau en Minsk naar Moskou. Tussen 1960 en 1993 was de trein populair onder Britse en Nederlandse toeristen. Hij werd ‘de Rollende Rus’ genoemd en was het onderwerp van verhalen met kaviaar en wodka in de hoofdrol. Dat Hoek van Holland Haven geen treinstation meer is, vergeten we voor het gemak even.
2. Pijlers geïnspireerd op de benen van Sheila E. waar Prince onderdoor gleed
Wie met de roltrap vanuit de stationshal van Rotterdam Centraal omhoog de perrons opgaat, komt onder wijdbeense pijlers door. Landschapsarchitect Adriaan Geuze wil de reizigers er een ‘freudiaanse ervaring’ mee geven. In 1986 zag hij een optreden van Prince in Ahoy, waarbij de artiest door de benen van drummer van Sheila E heen gleed. Samen met de pijlers van de Zeelandbrug vormde dat de inspiratie voor de kolommen op CS.

3. De ‘punt’ van de kap van CS wijst naar het centrum van de stad
Bij het ontwerp van het populaire Rotterdamse treinstation, dat in 2014 klaar was, werd bewust aansluiting gezocht met de omgeving. Het Stationsplein is nu samen met het Kruisplein een uitnodigende verbinding naar de rest van de stad. De trams zijn hiervoor naar de zijkant verhuisd. Ook in het ontwerp is deze verbinding gezocht door de iconische punt van de kap richting het stadscentrum te laten wijzen.

4. De ‘speculaasjes’ komen op drie plekken terug
De twee abstracte sculpturen op de buitenste perrons van het station worden in de volksmond ‘de speculaasjes’ genoemd. Net als de koekjes zijn de beeldhouwwerken geribbeld en hebben ze openingen. Ze werden in 1957 gemaakt door J.H. Baas, een medewerker van stationsarchitect Sybold van Ravesteyn. In het nieuwe station hebben ze een prominente plek gekregen én is het motief herhaald in de zonnepanelen op het dak en de wanden en balies in de stationshal.
5. Station Berkel en Rodenrijs is nu een Pannenkoe
De oude Hofpleinlijn verbond vanaf 1908 Rotterdam Hofplein met Scheveningen en ging onder meer langs station Berkel en Rodenrijs (Voorheen station Rodenrijs, toen Berkel ook een eigen station had). In 2006 werd de Hofpleinlijn opgeheven en het treinstation gesloten. In 2013 werd het oude stationsgebouw een vestiging van pannenkoekenketen Pannenkoe. De nabij gelegen metrohalte kreeg weer de oude naam: Rodenrijs. Ook leuk: een deel van de Hofpleinlijn moet in 2024 een park van twee kilometer lang worden vanaf het Sint Franciscus tot het Hofplein, het Hofbogenpark.
6. De grote treinramp bij Schiedam in 1976
Op dinsdagochtend 4 mei botste een internationale trein ter hoogte van Schiedam frontaal op een stoptrein, terwijl hij een andere stoptrein inhaalde. De internationale trein had ’s ochtends vertraging opgelopen en de conducteur van de stoptrein was afgeleid door een reiziger die niet kon beslissen of hij zou instappen. In het voorste rijtuig van de stoptrein vielen 24 doden en raakten 5 mensen zwaargewond. De machinist van de internationale trein kon op tijd uit zijn locomotief springen. Na de ramp bleef de internationale trein voortaan tot aan Rotterdam achter de stoptrein rijden.

7. Gabbers verzamelden bij de kluisjes
In Rotterdam werd in de jaren 90 gabber geboren. Op Rotterdam Centraal verzamelden gabbers zich bij de kluisjes, voor ze samen naar de Energiehal gingen om te hakken. Op de ontmoetingsplek had altijd wel iemand een boombox bij zich waaruit de muziek schalde door de stationshal. In de VPRO-documentaire Gabbers! kun je het herbeleven.