NIEUWS

Rotterdam geeft verhuurders vrij spel: ze kunnen woonruimte illegaal splitsen en dan verhuren voor de hoofdprijs

Rotterdam Oud-Mathenesse
Rotterdam Oud-Mathenesse © Rijnmond
De gemeente Rotterdam grijpt niet in als woningen tegen de regels in worden opgesplitst in veel te kleine ’appartementen’ en worden verhuurd voor de hoofdprijs. De praktijken gaan in tegen het officiële verbod op woningsplitsing en toch handhaaft de gemeente niet. Splitsen helpt namelijk de woningnood bestrijden en overbewoning voorkomen. Maar door het gedoogbeleid kunnen verhuurders moeiteloos veel te hoge huren rekenen aan hun huurders.
Rijnmond deed eerder onderzoek naar pandjesbazen die woonruimtes opsplitsen. Zij hebben daarvoor een vergunning Woningvorming nodig die onder meer voorschrijft dat de gesplitste woning minstens een minimaal aantal vierkante meters groot moet zijn. In kwetsbare wijken zoals Oud-Mathenesse en Charlois verbouwen eigenaren hun panden achter één voordeur tot meerdere zelfstandige mini-studio’s.
Uit onderzoek van Rijnmond blijkt dat de studio’s vaak 20 tot 30 vierkante meter groot zijn, inclusief douche, toilet en keuken. Piepklein, maar omdat de bewoner alles voor zichzelf heeft, kunnen deze studio’s voor de hoofdprijs worden verhuurd. Daarbij worden de verhuurders geholpen door een uitgekiend beleggingssysteem dat vooral gericht is op winst en niet op eerlijke huren.

Illegale opsplitsing of luxe kamerverhuur

Volgens het huurteam van de gemeente worden woningen illegaal opgeknipt, terwijl de benodigde vergunning juist bedoeld is om dat te voorkomen.
De gemeente bestrijdt dat verhuurders die woningen opsplitsen de regels overtreden. "Het onderzoek van Rijnmond stelt dat sprake is van illegale splitsing als twee zelfstandige woonruimten ontstaan. De studio's beschikken immers elk over alle noodzakelijke voorzieningen. Maar wij beschouwen een situatie als deze bewust als verhuur van twee kamers binnen één woning."

Kromme uitleg

“Een hele kromme uitleg”, reageert PvdA-raadslid Co Engberts. “Want de huurprijzen worden wel gebaseerd op die van een zelfstandige woning en niet op die van een kamer.” Samen met raadslid Marcel Verhoef van coalitiepartij Leefbaar Rotterdam heeft Engberts naar aanleiding van het onderzoek van Rijnmond schriftelijke vragen gesteld aan de wethouder.
Volgens de twee raadsleden zijn de regels duidelijk - in Rotterdam geldt een verbod op woningsplitsing. Het is dan ook een gemiste kans om huurmisstanden en excessieve huurprijzen aan te pakken. "Of je zorgt dat het kamers zijn voor kamerprijzen, óf het zijn gesplitste woningen en dan controleer je of het mag of niet”, zegt raadslid Engberts.
Een voorbeeld uit de Tarwewijk in Rotterdam-Zuid waar een bovenwoning van 67 vierkante meter is opgesplitst in twee studio’s. In één ervan woont een echtpaar met een kleintje op komst. Zij moeten wonen, koken, douchen en naar het toilet gaan op 30 vierkante meter. Er staat een tweepersoonsbed in de woonkamer en er is verder geen ruimte meer voor een bank of tafel. Het echtpaar betaalt 800 euro per maand, net als de andere huurder. Dat is inclusief gas, water, licht en internet.
Wat zijn de regels voor woningsplitsing? In Rotterdam is het verboden om woningen op te splitsen tot zelfstandige woonruimtes die kleiner worden dan 50 vierkante meter. In kwetsbare wijken zoals Charlois en Delfshaven mag de nieuwe woonruimte zelfs niet kleiner worden dan 85 vierkante meter. Sinds 2018 geldt deze regel om verkamering en ongewenste verhuurpraktijken tegen te gaan. Uitzondering op de regel zijn de verbouwingen van voormalige kantoorpanden tot woonruimtes.

Woningnood

De gemeente zou mild zijn, omdat het opsplitsen de woningnood helpt oplossen. Ook voorkomt deze manier van splitsen dat panden volgepropt worden. "Liever twee mini-studio’s met elk één huurder, dan een appartement vol studenten of arbeidsmigranten,” zo wordt Verhoef en Engberts uitgelegd. En al zou de gemeente willen handhaven, ze heeft er de mensen niet voor vanwege een personeelstekort. Bovendien zegt de gemeente geen klachten te ontvangen van huurders.
Vanwege de woningnood overweegt Rotterdam de regels voor woningsplitsing zelfs weer te gaan versoepelen - vijf jaar na invoering van de nieuwe regels. Wethouder Zeegers (D66) heeft dat onlangs geantwoord op vragen van de VVD. Aanleiding is een rechtszaak in Den Haag. Een projectontwikkelaar - Vastgoed 070 - heeft daar met succes een verbod op woningsplitsing aangevochten. Ten onrechte mocht hij van de gemeente Den Haag een woning van drie etages niet opknippen in drie appartementen.
Absurd hoge huren voor een klein hok vind ik niet kunnen
Leefbaar-raadslid Marcel Verhoef
Rotterdam is niet bang voor rechtszaken zoals in Den Haag, omdat de regels hier veel specifieker zijn. Woningschaarste is het belangrijkste argument om te willen versoepelen. "Het kan een bijdrage leveren aan de behoefte aan woningen voor alleenstaanden en tweepersoonshuishoudens”, schrijft de D66-wethouder.
Leefbaar Rotterdam en PvdA waarschuwen ervoor om niet zomaar te versoepelen zonder nieuwe wetgeving waarmee excessieve huurprijzen kunnen worden aangepakt. Leefbaar-raadslid Marcel Verhoef begrijpt het standpunt van de gemeente, maar vindt het gevolg zuur voor de huurders die te veel huur moeten betalen. “Absurd hoge huren voor een klein hok vind ik niet kunnen.” Bij de versoepeling van het verbod op woningsplitsing moet Rotterdam dus scherp zijn op ongewenste neveneffecten. "Grote woningen opknippen, prima. Maar niet in heel kleine hokken zoals nu gebeurt in wijken als oud-Mathenesse en Charlois.”
Voor de aanpak van excessieve huurprijzen, achterstallig onderhoud en overbewoning is het wachten op de nieuwe wet Goed Verhuurderschap. Die geeft gemeenten meer mogelijkheden om malafide verhuurders te controleren en te beboeten. Wanneer deze (landelijke) wet in werking treedt, is nog niet bekend. Vanaf 1 januari 2024 gelden strengere regels voor de hoogte van de huurprijs en gaan gemeenten daar toezicht op houden. Nu moeten huurders zelf bezwaar maken tegen een te hoge huurprijs. Vaak doen ze dat niet, omdat ze bang zijn hun dak boven het hoofd te verliezen.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl