AARDBEVING
Na verlies van familie praat wethouder Yigit met mede-nabestaanden: 'Voor je hallo kunt zeggen vallen er al tranen'
Enes Yigit zat zondagavond nog zijn agenda voor de week door te nemen. Ter voorbereiding las hij wat stukken. Maandagochtend rond 05:30 uur belde zijn verloofde: 'Je moet wakker worden, er is iets vreselijks gebeurd in Turkije.' De dagen die volgden, leefde Yigit in onzekerheid: er werden familieleden vermist. Later werden zijn oom, tante en nichtje dood gevonden onder het puin. Zijn verloofde verloor een neefje en talloze familieleden raakten dakloos.
De televisie staat de afgelopen week 24 uur per dag, 7 dagen in de week aan bij de Rotterdamse wethouder armoedebestrijding Enes Yigit. Zijn dagen bestaan uit bellen met familie in Turkije. Steun betuigen, maar ook helpen om dingen te regelen. Familie en vrienden in Nederland komen op condoleancebezoek om mee te leven met zijn moeder. Haar broer, diens vrouw en hun dochter kwamen om onder het puin dat de bevingen veroorzaakten.
Mijn nichtje was net begonnen met haar baan, ze vond het echt leuk.
"Opeens ziet alles er anders uit", blikt Yigit terug op die verschrikkelijke maandag. In plaats van het werk in de gemeenteraad probeert hij alleen maar contact te zoeken met familie in Turkije. Van zijn moeders kant wonen veel familieleden in de provincie Gaziantep, één van de zwaarst getroffen gebieden. "De eerste uren kon ik niemand bereiken. Later op de dag hoorde ik gelukkig dat velen het wel hadden overleefd. Maar mijn oom, tante en nichtje waren vermist."
Emotie en rouw
De dagen daarop leeft de wethouder in grote onzekerheid. "Donderdag werd mijn oom gevonden, vrijdag mijn tante en nichtje. Op het moment van de aardbeving lagen ze thuis te slapen. Mijn nichtje was net begonnen met haar baan. Ze vond het echt leuk. Het was haar eerste of tweede week."
Sindsdien wisselen emotie en rouw elkaar af. "Er komen mensen over de vloer, ik probeer te schakelen met andere familie, het is surrealistisch. Een slechte film waarvan je hoopt dat hij snel is afgelopen."
De eerste dagen waren er veel netwerkproblemen in het getroffen gebied, dat maakte het extra lastig om met familie in contact te komen. "Nu is het beter. Als ik neefjes en nichtjes bel, krijg ik ze te pakken. De meesten zijn naar andere steden getrokken. Istanbul, Ankara, daar logeren ze bij familie, verspreid over Turkije", vertelt een gebroken Yigit. Een paar ooms en neven zijn achtergebleven in het rampgebied om puin te ruimen.
De overgebleven gebouwen durft niemand in.
"Het is nu met elkaar nadenken over de toekomst. Op één dag verloren ze alles. Je vlucht met pyjama de deur uit en hebt niets meer. Geen pinpas, geen paspoort, niks. Ze zijn compleet radeloos en van slag. Ze hebben geen afscheid kunnen nemen van familie, alles is abrupt kwijt. Spullen, buren, vrienden, collega's. De schade is op werkelijk alle gebieden enorm."
En dan is er nog de angst. "Mijn tante zei: ik weet niet of ik überhaupt nog terug wil als er weer gebouwd wordt. Je kunt niet meer in dat gebied leven. 70 tot 80 procent van de gebouwen is verwoest in het stadje waar mijn moeder vandaan komt. De overgebleven gebouwen durft niemand in."
Volgens het laatste nieuws hebben de bevingen 20 miljoen mensen op een of andere manier geraakt. Het getroffen gebied heeft een oppervlakte van 2,5 keer Nederland, dat is nagenoeg verwoest. Woorden schieten tekort."
Yigit heeft deze week voorzichtig weer wat werk gedaan als wethouder. Hij heeft zijn team opgezocht en collega's gezien, zelfs wat dossiers opgepakt. Soms op het Stadhuis, als het kan digitaal zodat hij thuis tussendoor bezoek kan ontvangen. "De eerste week kon ik nergens anders aan denken. Ik wist niet of mijn familie nog leefde of niet. Ik kon even niks erbij hebben. Maar het leven gaat ook door, hoe raar het ook klinkt. Je moet je werk voortzetten."
De knop omzetten is lastig, zegt hij. "Maar dat gaat gebeuren en moét ook gebeuren. Van alleen thuiszitten wordt niemand goed."
Iedereen tegelijk pijn
De afgelopen dagen ontmoette Yigit veel mensen die ook familie hebben in de getroffen gebieden. "Soms vloeien er voordat je hallo kunt zeggen al tranen. Goed luisteren en de pijn delen, dat is bijzonder. Ik ben in het leven al verschillende mensen kwijtgeraakt, maar dit is echt heel anders. Iedereen heeft tegelijk ontzettend veel pijn.
In duistere dagen als deze is er even weinig hoop. Iedereen probeert op zijn of haar eigen manier om te gaan met het verdriet, de pijn en de onzekerheid. "De één bidt, de andere helpt met verzamelen van goederen of donaties op gang krijgen. Iedereen doet wat hij of zij kan. Ik heb heb duizenden berichten gehad, de meeste niet eens kunnen beantwoorden."
Doneren in plaats van kleding voor kinderen kopen
Iedereen biedt hulp aan en alle spanningen vallen even weg. "Wel of niet gelovig, het maakt niet uit. Dat is misschien het enige lichtpuntje: de solidariteit, de eenheid. We zijn allemaal mensen. Het maakt totaal niet uit uit welk land je komt als het gaat om het redden van levens."
Het valt de wethouder op hoe graag mensen die zelf maar weinig hebben toch iets bij willen dragen. "Op de eerste dag belde mijn buurman al op. Hij had een vrachtwagen en ging met spullen die kant op. Iemand zei: ik zou deze week nieuwe kleren kopen voor mijn kinderen, maar dat geld ga ik doneren. Dan wacht je een maand op je salaris met een idee wat je ermee wil doen, en dan doneer je zonder enige twijfel omdat anderen het meer nodig hebben."
Het raakt de wethouder enorm. "Ik wil iedereen ontzettend bedanken voor de hulp. Of je dat doet met kleren of met donaties of door aandacht te vragen voor de hulpinitiatieven: ontzettend bedankt. Het laat zien dat we in moeilijke tijden één kunnen zijn met elkaar. Er gebeuren verschrikkelijke rampen op de wereld. Maar we zijn er dan ook om een ander te helpen."
