Rijnmond Staat Stil over probleemgezinnen

Maar ze praten bijna nooit met elkaar. Zingen niet, spelen niet, behalve eindeloos gamen. Ze leven dag en nacht met zijn vieren op een bovenkamer, op een groot matras.

Dit is het verhaal van Stefan en Martina uit Rotterdam. Ook wel een multiprobleemgezin genoemd. Journaliste Marijke Nijboer volgde het gezin vijf jaar lang. Ze schreef er een boek over: Achter de Voordeur.

"Ik kwam binnen in een donker hol. Geen gordijnen maar vuilniszakken voor de ramen. Geen meubels, lege kamers. Stefan, Martina en de twee kinderen leefden op dat matras. Urenlang computerspelletjes."

De oudste van de twee kinderen, Lorenzo noemt zich Sonic, naar het personage uit een Nintendospelletje. Nijboer: "Als je hem aansprak met 'Lorenzo', verbeterde hij: 'nee, ik heet Sonic'. Hij zit zo met zijn neus op het scherm, hij zit helemaal in die wereld. Hij kan daar ook niet meer uitkomen."

De ouders gaven niet het goede voorbeeld: de kinderbijslag ging direct op aan nieuwe games. Buitenspelen, tekenen, gezond eten: het is allemaal afwezig. Waarom zijn de ouders zo passief?

Marijke Nijboer: "Het is makkelijk vanaf de zijlijn te zeggen 'geef die mensen een schop onder de kont'. Maar ze weten niet beter. Ze hebben zelf ook nooit van hun ouders geleerd om op te voeden."

En dus is er al jarenlang hulpverlening over de vloer bij het Rotterdamse gezin. Veel hulpverlening. Van gezinscoaches en gezinsvoogden tot wooncoaches, fysiotherapeuten en psychologen. Janneke Wehrmeijer van Pameijer kwam in 2015 als gezinscoach bij Stefan en Martina.

"Er lag geen heel dossier voor mij klaar. Ik had een overdracht van mijn voorganger, van de laatste drie maanden. Meer niet. Ik moest zelf op zoek: welke hulpverlening het gezin had gehad, waarom de kinderen onder toezicht waren gesteld."

Het is een probleem dat Marijke Nijboer nadrukkelijk benoemt in Achter de Voordeur: versnipperde hulpverlening, voortdurend andere mensen over de vloer van diverse instanties. Zij is het met Janneke Wehrmeijer eens dat een vast team rondom het gezin het beste zou werken.

"Wat je hen gunt, zijn mensen die het gezin goed kennen. Zodat het gezin ook vertrouwen heeft in de hulpverleners," zegt Wehrmeijer.

De kinderen van Stefan en Martina zijn uiteindelijk in een pleeggezin ondergebracht. Was dat te voorkomen geweest? Heeft het stel baat gehad bij de opvoedondersteuning? Komen zij inmiddels buiten?

Paul Verspeek praat erover met Marijke Nijboer en met gezinscoach Janneke Wehrmeijer. Over probleemgezinnen, het geduld van de hulpverlener en de rol van de politiek.