BOEREN

Boer Cornelis brengt 100.000 kilo groente naar de voedselbank: 'Smaakvol, maar niet puntgaaf en daarom afgekeurd'

In de schuur van boer Cornelis worden duizenden kilo's aardappelen klaargemaakt voor de voedselbank
In de schuur van boer Cornelis worden duizenden kilo's aardappelen klaargemaakt voor de voedselbank © Cornelis Mosselman
Wat doe je als boer wanneer je 100.000 kilo smakelijke biologische aardappelen en wortels hebt liggen, maar de supermarkt ze niet wil hebben? Boer Cornelis Mosselman uit Ooltgensplaat zat er behoorlijk mee in zijn maag. De duizenden kilo's groente werden afgekeurd, omdat ze niet voldoen aan een bepaald schoonheidsideaal. Daarom doneert hij met hulp van een crowdfundingsactie de groenten aan de voedselbanken.
De schuur van Cornelis Mosselman staat er vól mee: duizenden kilo's aardappelen en wortels in kistjes, klaar om verdeeld te worden over de hulpbehoevenden van Nederland. De groenten zijn allemaal biologisch geteeld en 'vol van smaak', al zegt de boer het zelf. Het enige probleem? Een beschadigingetje hier, een vlekje daar of gewoon een gekke vorm. "Ze smaken prima, maar als ze aan de buitenkant niet puntgaaf zijn worden ze door de groothandel afgekeurd", legt boer Cornelis uit.
Vijf jaar geleden gooide hij zijn boerenbedrijf – en dat van vijf generaties voor hem – radicaal om. Alle chemische middelen gingen de deur uit en de gewassen werden zo ingedeeld dat de bodem gezond blijft en niet uitgeput raakt. Die transformatie is gelukt, maar dat betekent ook dat een deel van de oogst niet altijd aan de strenge eisen van de afnemers voldoet. "Wij gebruiken bijvoorbeeld geen middelen om insecten af te schrikken. Dan komt er wel eens iemand een hapje nemen en heb je bij een deel van je oogst wat dierlijke schade", legt Cornelis uit. Daarnaast is er ook nog eens weinig vraag naar biologische aardappelen. "De markt is verzadigd."

Twee vliegen in één klap

Zo bleef Cornelis dus achter met een flinke lading aardappelen en niemand om ze te kopen. Moesten ze dan maar verpieteren in de schuur? Dat zat hem niet lekker. "Tegelijkertijd hoorden we dat de voedselbank steeds meer moeite heeft om verse groenten en fruit te kopen. Een steeds grotere groep maakt gebruik van de voedselbank, maar zonder groente komen ze niet aan het voedzame eten dat ze nodig hebben."
Cornelis zag zijn kans schoon om twee vliegen in één klap te slaan. "Wij richten ons op het oogsten van voedzame en smaakvolle groenten, maar raken het niet kwijt omdat het er niet perfect uitziet. Zij hebben die groenten juist nodig. Het zijn dus eigenlijk twee maatschappelijke misstanden. We wilden kijken of we die aan elkaar konden koppelen."
Op het land van boer Cornelis groeien verschillende gewassen naast elkaar om bodemuitputting te voorkomen
Op het land van boer Cornelis groeien verschillende gewassen naast elkaar om bodemuitputting te voorkomen © Cornelis Mosselman

Succesvolle crowdfundingsactie

De boer had één voorwaarde: dat hij nog iets van zijn investering in de oogst zou terugzien. En zo werd crowdfundingsactie opgezet om een deel van de kosten van de teelt en levering te dekken. Het streefbedrag van 45.000 euro werd door Cornelis vastgesteld. "Dat is de helft van waar we het normaal voor zouden verkopen." Zo kunnen Cornelis en zijn bedrijf de voedselbanken van de aardappelen en wortelen voorzien, zonder dat ze er zelf financieel aan onderdoor gaan.
En dat was snel gebeurd: binnen één week doneerden meer dan 2 duizend mensen tientallen en in sommige gevallen zelfs honderden euro's aan de actie om het streefbedrag te halen. "Dat heeft me echt veel goeds gedaan", vertelt Cornelis. "Dat zoveel mensen ons verhaal een warm hart toedragen."
Omdat er geen lokale voedselbank in Nederland bestaat die in z'n eentje 100.000 kilo aardappelen en wortelen kan verwerken, heeft Cornelis de hulp ingeroepen van de Groente & Fruitbrigade in Poeldijk. Zij halen de groente met vrachtwagens op en controleren nog eens op kwaliteit. Daarna worden de groenten door distributiecentra opgehaald en verdeeld over de Nederlandse voedselbanken. "Die zullen wel een paar keer moeten rijden, want het zijn heel wat vrachtwagens vol", lacht Cornelis. De eerste vrachtwagen is maandagmiddag vertrokken.

Systeemverandering

Ondanks de gulle gevers en het goede gevoel dat de actie Cornelis geeft, zou hij het niet zomaar weer doen. Het kost hem namelijk nog steeds geld en het liefst zou hij een groter deel van zijn oogst gewoon verkopen. "Het is heel onlogisch: normaal gesproken wordt biologisch als duur gezien, maar dat is het nu niet. Biologisch hoeft ook niet duur te zijn. Tijdens het proces om ze er perfect uit te laten zien, gaan de kosten omhoog. Het kan goedkoper, maar dan moeten we in de supermarkt wel genoegen nemen met soms een aardappel met een kluitje die iets minder goed gewassen is."
Cornelis hoopt dat de overheid biologische boeren te hulp kan schieten, zodat zij in de toekomst niet op vreemden hoeven te leunen om de kosten van biologisch telen te dekken. "Ik ben ervan overtuigd dat we een gezond systeem moeten krijgen waar boer en natuur naast elkaar staan. Die twee kunnen samengaan. Het gaat alleen nog grotendeels om financiering. Door het systeem kunnen wij deze prima aardappelen niet kwijt."
Mosselman hoopt dat zijn kinderen ook boer kunnen worden, maar dan wel op een gezonde manier
Mosselman hoopt dat zijn kinderen ook boer kunnen worden, maar dan wel op een gezonde manier © Cornelis Mosselman
Maar dat soort verandering vergt meer dan eenmalige acties die gefinancierd worden met de gulheid van vreemden. "Het is nou eenmaal het systeem. Kijk, ik neem het de consument ook niet kwalijk. Als ik in de supermarkt sta, zou ik ook voor de grote witte bloemkolen kiezen in plaats van de duurdere, kleinere ernaast als ik niet weet wat het verschil is. Maar als iemand zelf een moestuin heeft, zijn ze dolblij met ieder worteltje dat uit de grond komt, of 'ie nou krom is of niet. Die trots, die verbinding tussen boer en consument, daar vragen we hier ook aandacht voor."

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl